Чидаганга чиқарган-да
Бундоқ олиб қарасак, ёшлар барибир имтиёзи бўлган, манфаатли томонлари кўпроқ соҳани танлашади. Ёшлар деганимнинг боиси, касб танлаш ёшликда бўлади-ку шунинг учун… Аммо ёши катталар сафида ҳам бир соҳада ишлаб туриб, бошқа бир фойдалироқ иш чиқиб қолса, ҳеч ўйланмай ёшлигидан қилиб келган, қилаётган ишини шарт ташлаб юборадиганлари ҳам йўқ эмас.
Энди журналистикани олсак. Жуда бир машаққатли ишки асти қўяверасиз. Телевидение ва радиода ишлаш қандайдир кўнгилочар кўрсатувлар ва эшиттиришлар билан завқли бўлиши мумкин аммо газетчиликка темирдан асаб керак экан. Тўғри-да, телевидениега чиқиб олиб, янги кийган кийим-бошингиз ва ўзингизга ярашган соч турмагингиз билан қанчасининг хаёлини ўғирлашингиз мумкин. (Кўп курсдошларим шу ҳақида гапиришади.) Унинг устига одам ўзига-ўзи термулиб ўтирса ҳам мазза бўлса кераг-а? Нутқингиз устида ишлайсиз. Устозингиз дакки бериб, ҳа деб уни тўғирла, буни тўғирла деб уришаверганидан кейин бироз вақт ўтиб, “механизациялаштирилмаганликларингиздандирда” деган сўзни ҳам қийналмай биттада айтадиган бўласиз ва буни ўзингиз ҳам сезасиз.
Аммо… газетада булар қаёқда дейсиз! Ёнип-пишиб ёзган мақолангизни ҳеч бир ҳиссиётсиз “бўш”, “жуда бўш” деб баҳолаб, “ва” боғловчисини бўяб унинг ўрнига “ҳамда” ни ёзиб беришса тепа сочингиз бир тикка бўлади-ки. Унинг устига доим бир хил ёзаётганга ўхшайсиз. “Механизациялаштирилмаганликларингиздандирда”ни бир қайтариб олиб, аввал қийналиб, 3-4 уринишда айтардим, энди бир уринишда зўр айтяпман деб ўзингиздаги ўзгаришни яққол пайқай олмайсиз. Бунинг устига тез гапирганда бир-икки вергул, кўп нуқта ва яна айрим тиниш белгилари ташлаб кетилса, телерадио мухбирларининг ишидан буларни ҳамма ҳам англай олмайди. Қайтанга айрим сўзларни чиройли чиқиши учун атай ўзгартириб айтишни ўргатишаркан. Агар газетада “Б” нинг ўрнига “П” кетиб қолсами. Дабдала қилишади-да ўзиям. Иш оғир ростдан, жуда оғир.
Яқинда Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг инновацион ривожланиш, ахборот сиёсати технологиялари масалалари қўмитаси аъзолари иштирокида ўтказилаётган бир тадбирда журналистлар фойдасига ўзгартирилган бир қанча қонунлар ҳақида маълумот берилиб, яна қандай ишлар қилинса фойдали бўлади деб сўралганди бир акамиз газетада ишлаб зериккан эканми шарт туриб гапира кетди: – Жаноб депутатлар, журналистикани биласизлар қанақа оғирлигини. Ҳўўўв ўша сув омбори очилиб кетганда ҳам қаттиқ карантин бўлганда ҳам биз журналистлар ҳарбийлар қатори ишладик. Югурдик-елдик. Ҳа энди бизни ҳам ҳеч бўлмаса, 50 ёшдами ё 55 ёшдами “пенсия”га чиқадиган қилиб қўйинглар.
Унинг бу гапини эшитиб, залда ғала-ғовур гаплар бошланди: – Ўзи ёзганларимиздан сал кўнглимиз тўлиб, ижод қилгунимизча 40 ёшга кириб қоламиз-ку, 50 ёшда пенсиянинг нима кераги бор?
Умри шу газетчиликда ўтган устоз- журналистлардан бири турди-да, таклиф берган акамизга жавобан шундай деди: – Сиз журналистикага фақат фойдани кўзлаб келгансиз чоғи. Эрта кунда нафақага чиқишнинг нима кераги бор. Ён-атрофингизга бундоқ қарасангиз ўша нафақага чиққан фахрийларимиз ҳам мақола ёзишдан тўхташгани йўқ. Қайтанга ёш ўтгандан кейин яхши ёзаркан одам. Менга қолса газетага журналистларни 40 ёшдан кейин ишга олиш керак.
Мен ҳам шу устознинг гапига қўшиламан. Негаки, бирор нарсани ўрганганимни ўзимда ҳис қилганим йўқ ҳали. Энди ҳис қила бошлаганимда эса пенсияга чиқиб кетсам қандай бўларкин? Аммо бу фақат газетага алоқадор. Сабаби шундоқ ҳам телерадио ходимлари 50 ёшдан ошсаёқ “кўринишингиз тўғри келмай қолди,” деб алмаштиралаверармиш. Балки шунинг учун ҳам бугун телевидениеда “ёшларбоп” яъни фақат одамлар бир-бирига айтиб мазах қиладиган рекламалар кўпайиб кетаётгандир? Ўзимизнинг газетадан қўймасин. Ёзганларимни қанча чизиб-бўяса ҳам энди сен хунуклашиб қолдинг, бизга тўғри келмайсан демайди. Анави 50 ёшдан пенсия сўраган акамиз бўлса, ростдан ҳам нимадир умид қилиб кирган шекилли журналистикага. Бу соҳа эса фидойиларники, чидаганларгина ишлай олади.
Камол ҚАЙСАР