Уч ўтинчим
Аллоҳ дард бераман деса, ўзини ўта соғлом санаб юрган валломатига ҳам беради. Етмишдан ошиб, кузнинг ўртасига келганда, кутилмаганда, аслида, салом бермай кириладиган “макон”га бир кеча-кундузда эллик марталаб салом берадиган бўлиб қолдим, десангиз.
Ўша кунлари юқори идоралар назоратида бўлган “Маърифат улашиб” лойиҳаси бўйича тўрт кун тўртта олий таълим муассасасига бориш, эрталабдан кечгача учрашувлар ўтказиш керак. Боришнинг ҳам иложи йўқ, бормасликнинг ҳам. Яна бир кунлик икки жуфтлик дарсимни факультетда бирга ишлайдиган ёстиқдошимдан илтимос қилдим. Бошқа кафедранинг аъзоси бўлгани учун у ҳам оғриниб, очиғи, ноиложликдан зўрға рози бўлди.
Уч кун уч университетга бордим. Бўлганим бўлди, ўзиям.
Учинчи куни суюқ нарсалар камроқ истеъмол қилишни ўйлаб, нонуштага тухум қайнаттирдим. Тухумни арчиётиб, унинг семизроқ тарафидаги чой қошиқдайгина келадиган бўшлиқ нимагадир қаттиқ диққатимни тортди. Ичимда ўйлай бошладим: “Ўзи-ку, товуқ қурғурда ақл-пақл йўқдек. Гўнг титгани-титган. Шунинг учун халқда эси пастроқ кишиларга нисбатан “товуқ мия” деган тавқи лаънат ҳам ишлатилади. Бундан ташқари, товуқнинг тухуми етиладиган ерида бундай тоза кислород қайдан пайдо бўлди экан? Ахир товуқ уни жўжага жон кирганидан кейин бир неча кун тоза ҳаводан нафас олиши учун махсус қолдиради-да.
Хўш, товуқ шу буюкдан-буюк оқилоналик билан режалаштирилган ишни ўз-ўзича қила оладими?!
Энди ҳам Худонинг яратувчилигига қойил қолмай кўринг-чи!..”
Шуларни ўйлай-ўйлай, учта тухумни арчиб, паққос туширишга ҳам улгурибман, денг.
Кейин кўнгил бирдан илтижога ўтди-ку: “Э Яратган Эгам! Шунчалар Қодир кучсан! Каминани ёшлар ҳузурига маърузалар қилиш, ўз ижоди намуналаридан ўқиб бериш учун юбораётганингга мингдан-минг розиман. Лекин давра айни қизиган маҳал ректорга телефонимни кўрсатиб, гўё ўта муҳим жойдан қўнғироқ бўлаётгандай қилиб, аслида… ўша жойга югуртирганинг нимаси? Тадбирлардаги шерикларим бўлмиш Ўзбекистонда хизмат кўрсатган журналистлар Абдураззоқ Обрўй билан Салим Ашурдан-ку ҳеч нарсани яширишнинг иложи бўлмай ҳам қолди. Шундай кунда каминани дардга мубтало қилмасанг, касал юборган экансан, бу маънавий тадбирни бошқа кунга қолдирсанг бўлмайдими? Ахир Сенга бу нима деган гап? Қўлингдан келади-ку! Яна дарсимни биров ўтиши ҳам ёқмаяпти…” — деб ўтиндим ичимда.
Хоҳ ишонинг, хоҳ ишонманг, Вазирлар Маҳкамасининг кўрсатмасига кўра, Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг топшириғига биноан болаларимнинг онасига факультет деканининг хотин-қизлар масалалари бўйича маслаҳатчиси сифатида юқоридан талабалар ўртасида иншолар танлови ўтказиш топширилибди-ку. У дарсимга менинг ўрнимга эмас, амалда ўзининг вазифасини бажариш учун кирди. Бу иш хамирдан қил суғургандек силлиққина кечгани, бир илтижомни инобатга олгани учун Аллоҳ таолога мингларча шукрлар қилдим.
Кечга бориб, аҳволим ёмон оғирлашди. Тўртинчи куни мўлжалланган олий таълим масканига боролмаслигимга кўзим ҳам етди. Шу маҳал режадаги Янги аср университетининг масъул ходими қўнғироқ қилиб, эртанги тадбиримиз бошқа кунга қолдирилганини айтиб турибди-да.
Э Қодир Эгам!!! Бир ожиз бандангга шунчалар меҳрибонмисан?! Ахир иккинчи ўтинчим ҳам инобатга олинибди-да.
Эртаси куни Шоҳрухбек ўғлимиз каминани поликлиникага элтди. Нонушта қилмай борилган, албатта. Таҳлиллар топшириб, шифокорга кўрингунча пешинга яқинлашиб ҳам қолди. Яна дўхтир бақувват-бақувват овқатлар истеъмол қилишни буюрди.
Тошкент — кўп катта шаҳар. Гапимга кирсангиз, тўғри келган емакхонадан қоринни тўйғазиб кетаверманг. Кўп пушаймонлар ейсиз. Лағмонга борадиган бўлдик. Лағмоннинг энг зўри қаерда тайёрланади? Билмасангиз ва яна реклама деб ҳисобламасангиз, сирни ошкор қила қолай: бутун Тошкент бўйича лағмоннинг энг зўрини шаҳар катта ҳалқа йўлининг “Локомотив” маданият ва истироҳат боғи рўпарасидан Қибрайга борадиган кўчанинг бошроғидаги “Эскижўва” уйғур миллий таомлари” кафесидан истеъмол қилинг. У ерда Шаҳобиддин ака бошчилигидаги устадан-уста лағмончилар ишлайди.
Ота-ўғил иштаҳа билан лағмон еяпмиз-у, кўнгил қурғур уйдагиларга кашал бўлди-ку.
— Олиб кетишга учта алоҳида-алоҳида лағмон буюрасиз, — дедим ўғилга.
Бир келинимизнинг ота-оналари қўшни маҳаллада туришади. Бахтиёр қудамнинг энг яхши кўрган таомлари — лағмон. У кишига ҳам кўнгил қурғур кашал бўлса, денг:
— Бу ерга бир Бахтиёр қудани ҳам олиб келишим керак экан-да, — дедим ўғилга.
Уйга ҳам етдик. Олиб келинган лағмонлар иситила бошлади. Шу пайт Бахтиёр қудам касал кўриш учун кириб келиб қолсалар…
Аллоҳ таоло кўнглимдан ўтган учинчи илтижомни ҳам бажо айлади!
“Сўранг, бераман!” — деган ери бор-да.
Бу тасодифми ёки қонуният?
Билган ундоқ дейди, билмаган бундоқ…
Бу ёғи энди ҳар кимнинг иймонига боғлиқ.
Султонмурод ОЛИМ,
Ўзбекистон Журналистлар
уюшмаси аъзоси.