Гулзебонинг дил мактублари
Гулзебонинг “Дил мактублари” китобчасини қўлимга олганимда, кичкинагина китобча бўлибди-да, деган хаёлга бордим. Лекин шу кичкина китобдан ўрин олган шеърларни ўқиб туриб, катта бир сирли оламга кириб қолгандай бўлдим.
Мана, ундаги “Шукрона” деган шеър:
Энди ўйламайман, мен учун Раббим
Ҳамма-ҳаммасини ўйлаб қўйибди.
Хайрдан-хайрли лаҳзаларини
Умрим соатига жойлаб қўйибди.
Алҳамдулиллаҳ…
Ундан ўзгасига йиғламам энди,
Кўзи ёшлаганни ким ҳам суйибди?
Ундан ўзгасини эсламам, асло,
Мен учун ҳаммасин эслаб қўйибди.
Алҳамдулиллаҳ…
Ана, кичкинагина шеърдаги сатрларга яширинган катта гап, фикр. Бу ерда шоира барчасини билгувчи ва кўргувчи Зот ҳақида ёзяпти. “Биз бандалар нималарни ўйламаймиз? Яратганнинг ўзи бор. Ҳаммасини кўриб турибди, ҳукм Ундан!” демоқда Гулзебохон. Шеъриятни тушунадиганларни, ҳис қиладиганларни ўйлантирадиган сатрлар…
Яна бир шеър дўстлик ҳақида. Қўлига қалам олган шоир борки, дўст, дўстлик ҳақида ёзган, ёзади. Лекин бир-биридан фарқ қилмаса, ўхшаш бўлса, ундай шеърнинг кимга қизиғи бор? Такрор бўлибди, деб хулоса чиқаради шеърхон.
Хасталанганимда ёнимда бўлган,
Соғайсам, қувончли онимда бўлган,
Сўзининг таъсири жонимда бўлган
Дўстим бор…
Кўряпсизми, бунда ҳақиқий шоиранинг ўз сўзи бор. Ҳақиқий дўст ҳақидаги ҳақиқат ярқ этиб кўриниб турибди.
Она олдидаги фарзандлик бурчи… Бу бурч қарзини узмоқ учун минг уринмайлик, кучимиз етмайди. Бу ердаям шоиранинг ўз айтар сўзи бор. “Она соғинчи” шеъри ана шу ҳақда. Шоира қарзни узмоқ учун фақат Яратганга мурожаат қилади. “Дунёнинг тоғларини тилла этиб бер”, деб илтижо қиляпти. “Соғинч чексиз, юлдузлар сонича соғинчим бор”, деб айтяпти. “Меҳрдан бир дунё бунёд этиб бер, унда онам билан кезайин, Раббим!” деган сатрларини бепарво ўқиб бўладими? Она соғинчининг ўзига хос тасвири бор бу ерда. Фақат “болам” деб яшайдиган, топганини боласига илинадиган оналар ҳақида ёзади у.
Дардингни табибдан ўзга билмасин,
Кўзларингга айтгин, кўз ёш қилмасин.
Ҳақнинг назарида азизлик топгил,
Майли, бандалари кўзга илмасин!
Бу ерда ожизликка қарши шоиранинг айтар сўзи дадиллик билан жаранглаб турибди. Ҳатто кўзга мурожаат бор. Яширин бир исённи ҳам кўриш мумкин. “Табиб билса билсин-у, лекин дардингни ўзга билмасин”, дея айтишнинг ўзи ижодкордан катта юрак, қалб изҳори эканини билмоқ, ҳис қилмоқ керак. Шу ерда “Бандалари кўзга илмасаям майли, Ҳақнинг назаридан азизлик топгил”, деган хитоб бор!
Хулоса ўрнида айтар сўзим: таниқли шоир Мирзо Кенжабек Гулзебонинг китобчасига сўзбошидаги “шундай ёзсангки, қоғоз қоғозлигидан пушаймон бўлмаса, сиёҳ сиёҳлигидан ор қилмаса, ўрмонлар китобга айланганидан рози бўлса…” деган сўзларини тан олмоқ керак. Самимий шеърият ҳақидаги самимий истаклар.
Гулзебонинг шеърлари билан танишиб чиққандан сўнг, қоғоз қоғоз бўлганига хурсанд эканини кўрдим. Сиёҳ сиёҳлигидан кўнгли кўтарилиб, “энди асло ўчмайман”, деяётгандай, дарахтлар-чи, “шундай сатрларни битган шоирадан мингдан-минг розимиз”, деяётгандек…
Ўта камтар, камсуқум, ҳақ гапни айтганда, кўплар эндигина тушунаётган, аслида, катта шоира синглимизнинг кичкинагина китобчаси қўлимизга тегди. Энди ундан катта китобларни ҳам кутишга ўқувчи ҳақли.
Китоб “Дил мактублари” деб номлангани ҳам бекорга эмас. Мактублар, айниқса, “Дил мактублари” албатта ўқийдиган мактублар эканлигига ҳар бир ўқирман ишонч ҳосил қилади.
Анвар АБДУВАЛИЕВ,
Ўзбекистонда хизмат кўрсатган журналист.