Aloviddinning “sehrli”… ekskavatori

Yoxud tadbirkorning o'ziga tegishli mulkni

bir necha yillardan buyon ololmasdan sarson-sargardon bo'layotgani xususida

Sarlavhani o'qigan zahoti “Aloviddinning sehrli shamchirog'i” degan ertakni esladingiz-a, haqiqatdan ham biz uni juda yaxshi bilamiz va hammamizga   yod bo'lib ketgan. Biz hikoya qilmoqchi bo'lgan Aloviddin esa zamondoshimiz, uning haqiqatdan ham “sehrli” ekskavatori bor. Sehrliligi shundaki, ushbu ekskavatorning egasi bitta emas ikkita. Ikkalasida ham ega ekanligini tasdiqlaydigan tegishli hujjat bor. Bugun biz shu   “sehr”ning sirlarini ochishga   urinib ko'ramiz.

Aloviddin Murodov Buxoro viloyatining Qorako'l tumanida tug'ilib o'sgan. Maktabni tugatganidan keyin tumandagi suv xo'jaligiga qarashli korxonada bir necha yil ekskavatorchi bo'lib ishlagan. Odamlarning og'irini yengil qiladigan ekskavatorchilik kasbi unga juda yoqib qolgan va   qalbida chuqur iz qoldirgandi. Toshkent Davlat yuridik institutida o'qiyotganda ham, keyinchalik tuman yoshlari yetakchisi bo'lib ishlab yurganda ham, prokuratura tizimida faoliyat yuritgan paytlarda ham suv xo'jaligida ekskavatorchi bo'lib ishlagan davrlarini zavq va shavq bilan   eslar edi.

Oradan ko'p yillar o'tdi. Kunlardan bir kun u Toshkentda “O'zmeliomashlizing” davlat lizing kompaniyasi borligini va bu idora ko'p texnikalar qatori ekskavatorlarni ham lizingga berish bilan shug'ullanishini   eshitdi-yu unda ekskavator sotib olish va uni suv xo'jaligi tizimida ishlatish niyati tug'ildi. U niyatini ro'yobga chiqarish uchun 2012 yilda “Qorovulbozor suv qurilish irrigatsiya” deb nomlangan xususiy korxonasini tashkil qildi va tuman hokimi qabuliga kirib lizing­­ga ekskavator sotib olish niyati borligini aytdi.

Qorovulbozor tumanidagi   ekinlarni suv bilan ta'minlash ishlarini yanada yaxshilash maqsadida   suv yo'llarini tozalash, yangilarini qazish   uchun ekskavatorlar suv bilan havoday zarur edi. Shu sababli tuman hokimi uning taklifini mamnuniyat bilan qarshi olib, respublika lizing idorasiga tumanimizdagi “Qorovulbozor suv qurilish irrigatsiya”   xususiy korxonasiga lizingga ekskavator berishlaringizni so'rayman deb   xat yozib berganda quvonchdan boshi osmonga yetdi.

“O'zmeliomashlizing”dagilar ham uni   ochiq chehra bilan kutib olishdi.

— Biz Germaniyada tayyorlangan, Xitoyda yig'ilgan bir qancha zanjirli   ekskavatorlarga buyurtma bergan edik, yaqindagina bir partiyasi yetib keldi. Juda baquvvat texnika. Sizga shulardan birini beramiz.   Bu ekskavatorning umumiy narxi 173.000.000 so'm, shuning 30 foizi esa   42.500.000 so'm bo'ladi, bu lizingning dastlabki to'lovi hisoblanadi, shu summani to'lasangiz biz sizning hisobingizdan yashaydigan joyingizga ekskavatorni yetkazib beramiz. Vagondan tushirish va olib ketish haqini ham o'z yoningizdan to'laysiz deyishdi…

Albatta, bu gaplar-u, bu narx-navolar bundan o'n yil oldingi bo'lib, unda 173 million so'm yoxud 42,5 million so'm degan mab­lag'lar hozirgi davrdagi bilan mutlaqo mos kelmasligini hurmatli mushtariy anglayotgan bo'lsa kerak. Chunki u vaqtda xorijiy valyutaning so'mga nisbatan kursi hozirgidan 2-3 barobar past edi. Aytmoqchimizki, bu mablag'lar ayni kundagi pul qadri bilan solishtirganda juda katta mablag' hisoblanardi.

Aloviddin yuqoridagi shartnoma shartlarining barchasiga rozi bo'lgandan so'ng 12K\03-06 sonli lizing shartnomasi tuzilib, taraflar tomonidan imzolar qo'yildi, muhrlar bosildi.

Aloviddin Murodov bank orqali pul olib kelib, lizing shartnomasi talabidan kelib chiqadigan dastlabki to'lov — 42.500.000 so'mni to'ladi.

Ko'p o'tmay ekskavator tuman bekatiga yetib keldi. Ekskavator bilan birga   bir dona vagon-uy ham qo'shib jo'natilganini ko'rib Aloviddin hayron bo'lib qoldi.Chunki lizing shartnomasida vagon-uy to'g'risida hech qanaqa   gap yo'q edi. Ayni mana shu   vagon-uy orqasidan “O'zmeliomashlizing”   bilan nizo kelib chiqdi.

NIZONING TUG'ILIShI

Aloviddin lizing idorasiga qo'ng'iroq qilib, vagon-uy olish uchun sizlar bilan shartnoma tuzmaganman, nima uchun uni menga jo'natdinglar deb so'radi.

— Vagon-uyga tegishli   shartnomani sizga jo'natdik. Uni imzolab, muhr qo'yib bizga yuborasiz.

— Vagon-uyning narxi qancha o'zi?

— Narxi yigirma besh million, foizi bilan 45 million bo'ladi.

— Bu narxga men bu vagon-uyni ololmayman va   sizlar yuborgan shartnomani imzolay olmayman. Bunga o'xshagan vagonni men shu yerning o'zida 500.000 so'mga sotib olishim mumkin.

— Shartnomani imzolamasangiz o'zingizga qiyin bo'ladi, — dedi lizing idorasi xodimi.

— Axir men sizlarga vagon-uy olaman deb aytganim yo'q, sizlar ham bu haqda og'iz ochmagansizlar.

— Biz og'iz ochsak-ochmasak ham siz bizning aytganimizni quloq qoqmay bajarishingiz kerak.

Aloviddin vagon-uyni temir yo'l bekatida qarovsiz qoldirib kelsa yana g'alva chiqishi mumkinligini tushungani uchun uni ekskavator bilan birga uyiga olib ketishga majbur bo'ldi. Ammo vagon-uyga tegishli shartnomani imzolamasdan lizing idorasiga qaytarib yubordi. Qo'ng'iroq qilib vagon-uyni olmayman, uni boshqa odamga sotinglar deb aytdi.

Ayni mana shu vagon-uy tufayli lizing idorasi bilan Aloviddin o'rtasida nizo kelib chiqdi. Lizing idorasi bunday vaziyatda qanday yo'l tutishi kerak edi? U vagon-uyni qaytarib olishi va boshqa xaridor topib uni mumkin qadar tezroq   sotish choralarini ko'rishi yoki   biron joy topib xaridor topilguncha saqlab turishi lozim edi, hatto   vagon-uyni ehtiyot qilib vaqtincha uyingda saqlab tur, keyinroq bir chorasini toparmiz deb Aloviddinning o'zidan iltimos qilishi ham mumkin edi. Ana shunda   nizo o'z-o'zidan barham topar, hamma o'z ishi bilan bemalol shug'ullanish imkoniyati vujudga kelar edi. Lekin “O'zmeliomashlizing” respub­likadagi katta va nufuzli, qo'lini qaerga uzatsa yetadigan idora bo'lgani uchun, bizning nazarimizda, sal pastroqqa tushishga, u yoki bu shaxsga iltimos bilan murojaat qilsak, bunday iltimos yuksak nufuzimizga salbiy ta'sir ko'rsatadi deb o'yladilar shekilli, o'ziga ep ko'rmadi. Qaytanga ushbu nizoni yanada chigallashtiradigan, chuqurlashtiradigan chora topishdi, vagon-uyni bosh­­qa odamga yoki boshqa korxonaga sotish o'rniga uning pulini lizing pulini to'laydigan “Qorovulbozor suv qurilish irrigatsiya” nomiga o'tkazib   qo'ya qolishdi. Keyinchalik sud da'voning 2012 yil 10 sentyabrdagi 1 dona vagon-uyni yetkazib berish bo'yicha tuzilgan 12/03-135-sonli lizing shartnomasini tuzilganlik holatini tan olish talabi bo'yicha ish yuritishni tugatgan bo'lsa-da foizlar ekskavator puliga qo'shib yozib borilaverdi-borilaverdi va bu foizlar besh-olti yil ichida   so'qimga boqiladigan buqaday semirib 87 000 000 dan oshib ketdi. “O'zmeliomashlizing” oradan besh yil   o'tgach   bu qarzni   Aloviddinning oyog'iga kishan urganday   urdi.

Aloviddin esa shu o'tgan yillar davomida o'zi ham tinmadi, ekskavatorni ham tindirmadi. Qattiq va samarali ishlagani bois lizing tomonidan ekskavatorga   belgilangan narxni o'z vaqtida to'lab turdi va 2017 yildayoq lizing pulining shartnomada ko'rsatilgan 173.000.000 so'm miqdoridagi lizing to'lovini to'liq to'lab, foizlarini ham 95 foizini to'lab qo'ydi. O'ziga topshirilgan ishlarni o'z vaqtida sifatli bajarib turganligi uchun uning ishidan tuman rahbarlari ham, unga buyurtma berishgan xo'jaliklar rahbarlari ham mamnun edilar.

Lekin bu paytga kelib lizing idorasi huquqshunoslari Aloviddinga   qo'ng'iroq qilib:

— Sizning 87.211.013 so'm qarzingiz bor, shu qarzni to'lab qo'yishingiz kerak, — deb qayta-qayta ayta boshladilar.

— Bu pul vagon-uy bilan bog'liq. Men vagon-uy uchun shartnoma tuzmaganman. Bu qarzning menga aloqasi yo'q. Agar qarzim bo'lsa   sudga beraveringlar, — deb javob berardi Aloviddin.

“O'zmeliomashlizing” davlat lizing kompaniyasi 2017 yilda   “Qorovulbozor suv qurilish   irrigatsiya” xususiy korxonasini sud­­ga berib vagon-uy masalasini uzil-kesil hal qilishga, agar Aloviddin Murodov “Yo'q, vagon-uy uchun pul to'lamayman” deb   oyoq tirab turib olguday bo'lsa, zanjirli ekskavatorni ham, vagon-uyni ham undan olish masalasini qo'yishga qat'iy qaror qildi.

SUD

O'zbekiston savdo-sanoat palatasining Toshkent viloyat hududiy boshqarmasi “O'zmeliomashlizing” idorasi   manfaatida Buxoro viloyati Kogon tumanlararo iqtisodiy sudiga   Aloviddin Murodov rahbarlik qilayotgan “Qorovulbozor suv qurilish irrigatsiya” xususiy korxonasidan bir dona vagon-uyni yetkazib berish bo'yicha tuzilgan 2012 yil 10 sentyabrdagi 12/03-135-sonli lizing shartnomasini tuzganlik holatini tan olishni, to'lanmagan summalarni undirishni hamda zanjirli ekskavator va vagon-uyni texnik soz holda da'vogarga qaytarishni so'rab da'vo ariza kiritdi.

Kogon tumanlararo iqtisodiy sudi 2017 yil 14 sentyabrda to'lanmay qolingan to'lovlarni to'lash, bir dona zanjirli ekskavator hamda bir dona vagon-uyni texnik soz holda da'vogarga topshirish to'g'risida hal qiluv qarori   chiqardi.

Aloviddinning xunobi chiqdi, kayfiyati buzildi, lekin tushkunlikka tushmadi. “Men bu ishda albatta haqman”, deb o'ziga-o'zi so'z berdi va advokat yordamida yuqori sudga apellyatsiya shikoyatini yozib topshirdi.

Buxoro viloyat iqtisodiy sudi ishni apellyatsiya tartibida ko'rib Kogon tumanlararo iqtisodiy sudining hal qiluv qarorini bekor qildi va   ishni yangidan ko'rish uchun Buxoro tumanlararo sudiga yubordi.

Buxoro tumanlararo iqtisodiy sudi sirtdan ishni ko'rib, u ham bir dona zanjirli ekskavatorni hamda bir dona vagon-uyni “O'zmeliomashlizing” davlat aksiya­dorlik kompaniyasiga texnik soz holda qaytarish to'g'risida hal qiluv qarori chiqardi. Faqat unda da'voning 2012 yil 10 sentyabrdagi bir dona vagon-uyni yetkazib berish bo'yicha shartnoma tuzilganlik holatini tan olish talabi bo'yicha ish yuritish tugatildi.

Aloviddin Murodov huquqni yaxshi biladigan odam emasmi, yana yuqori sudga apellyatsiya shikoyatini yozdi.

Buxoro viloyat iqtisodiy sudi apellyatsiya instansiyasi sudi ishni ko'rishga qabul qilib oldi va birinchi sud majlisida Aloviddin   ekskavator uchun belgilangan narxni to'lab qo'ygani, marjasini esa 95 foi­zini to'laganini, vagon-uy uchun shartnoma tuzmaganligini ko'rsatib da'vo arizani puchga chiqarish uchun qattiq urindi: da'vogar vakiliga va guvohlarga ishga taalluqli savollar berib, sud yo'nalishini o'zining foydasi tomonga o'zgartirishga jonbozlik bilan harakat qildi. Muzokarada lizing idorasi xodimlarining vagon-uy bilan bog'liq “o'yin­lari” haqida ehtiros bilan gapirdi:

“…birinchi instansiya sudi ishni ko'rgan kunda lizing to'lovlarini men ortig'i bilan to'lab qo'ydim,   vagon-uy uchun shartnoma tuzmaganman, vagon-uy uchun sudga taqdim qilingan shartnomadagi imzo va muhr qalbaki, chunki unga zanjirli ekskavator uchun tuzilgan shartnomadan nusxa ko'chirib qo'yilgan xolos. Sababi lizing shartnomasi bo'yicha oldindan to'lov shartnomasi qilinmasa, lizing ob'yekti berilmaydi, vagon-uy uchun esa shartnoma tuzilmagan va hech qanday to'lov amalga oshirilmagan…”

Apellyatsiya instansiyasi sudi   ishni atrof­licha ko'rib chiqdi va   vagon-uyni lizing idorasiga qaytarish, zanjirli ekskavatorni javobgarning o'zida qoldirish to'g'risida qaror chiqardi.

Aloviddin Murodov esa o'zining haqligini sudda isbotlab bera olganidan xursand edi.

Suddan keyin “O'zmeliomashlizing” davlat kompaniyasi vagon-uyni olib ketdi. Biroq vagon-uyning bahosi bo'yicha Aloviddinning lizing to'loviga qarz sifatida kiritilgan pul miqdori chiqarib tashlanmadi.

EKSKAVATOR QING'IR YO'L BILAN QANDAY EGALLAB OLINDI?

2018 yil dekabrda Aloviddinning oldiga ko'p yillar birga ishlab juda qadrdonlashib ketgan shofirkonlik tanishi   Otabek keldi.

— Aloviddin, lizing to'lovlaridan qutulayin deb   tinim bilmay ishlading, keyin Buxorodagi sudlarda ham adolatni yuzaga chiqaraman deb rosa urinding, shularning hammasi seni qattiq charchatdi, to'g'rimi?

— Ha, shunday.

— Agar shunday bo'lsa, sen biroz dam ol, davolanib sog'lig'ingni yaxshila. Bilasan, mening “Otabek-To'ra” degan firmam bor, xo'p desang shartnoma tuzamiz-da sen xiyla o'zingga kelguningcha   ekskavatoringni men bir necha oy ishlatay, buning uchun senga esa har oy o'n besh milliondan ijara puli berib turaman.

Bu paytga kelib Aloviddin haqiqatdan   ham ruhiy, ham jismoniy charchab, ancha holdan toygani uchun Otabekning taklifi juda   ma'qul tushdi. Lekin uning taklifi ortida   bir shumlik yashiringanini u o'sha paytda tushunmadi. Axir qadrdon og'aynisi dilidagi   qing'ir rejasini unga g'amxo'rlik qilganday shirin so'zlarga o'rab, o'zini qo'y og'zidan cho'p olmaydigan odam qilib ko'rsatganidan keyin u, faqat ishni biladigan, ishonuvchan Aloviddin buni qayoqdan ham bilsin?..

IShONMAGIN DO'STINGGA…

Endi so'zni yana Aloviddinga beramiz:

— Otabek ekskavatorni, mendan olib, o'zining   qadrdoni “Maxsus Gidro inshoot” MChJ rahbari Q.Vohidovga berish   haqida oldindan kelishib qo'yganini, Q.Vohidov esa o'z navbatida lizing idorasiga borib, vagon-uy uchun Aloviddin to'lamagan pulni mana men to'lab beraman, faqat sizlar ekskavatorni mening nomimga rasmiylashtirib berasizlar deb taklif qilganligini men keyin, ancha keyin bildim. Uning lizing idorasiga borishi bejiz emas. Hozirgi payt­­da ekskavatorning narxi juda ko'tarilib 170.000 AQSh dollariga teng bo'lib qolgan. Uni so'mga chaqsangiz bir milliard yetti yuz million so'mdan oshadi. Shuncha pulga texnika sotib olgandan ko'ra 87.000.000 so'mga menga tegishli ekskavatorni olsa suv tekinga olganday bo'ladi-da. Sudda yutqazib alamzada bo'lgan lizing idorasidagilar uning taklifini jon-jon deb qabul qilishgan bo'lsalar kerak.

Ekskavator Aloviddinda, uni qanday olamiz degan masala ko'tarilganda, Vohidov men bu masalani xamirdan qil sug'urganday oson hal qilaman deb va'da bergan chiqadi. U rejasini Otabekka aytib bir yo'lini topib ekskavatorni Aloviddindan ol, men Toshkentdan ekskavator uchun ulgurji ish topib qo'yganman, ekskavatorni Toshkentga olib kelib   menga berasan, ekskavatorni men o'zimga olaman deganidan so'ng Otabek   mening oldimga borgan bo'lsa kerak. Ota-bobolarimiz “Ishonmagin do'stingga, somon tiqar po'stingga” deb Otabekka o'xshagan “do'st”larni ko'zda tutgan bo'lsa kerak…

Xullas, Otabek yolg'on-yashiq gaplar bilan Aloviddinni ishontirdi va ikkalasi te­gishli tartibda shartnoma tuzib imzo va muhr qo'yishganlaridan so'ng ekskavatorni Otabekga berdi. Keyin u ekskavatorni Vohidovga topshirdi. Biroq u Aloviddinga o'zi taklif qilgan va shartnomada har oyda o'n besh milliondan berib turaman degan va'dasini turli vaj-karsonlarni ro'kach qilib   bajarmadi.

Oradan bir necha oy o'tdi. Har oyda beriladigan o'n besh milliondan darak bo'lavermagach, Aloviddinning o'zi Otabekni topib uchrashdi.

— Har oy o'n besh milliondan pul berib turaman deb aytuvding, bir necha oy o'tib ketdi bir so'm ham bermading-ku?

— Berardim, lekin ekskavator buzilib qolgan edi, pulni ehtiyot qismga va ta'mirlovchilarga berishimga to'g'ri keldi.

— Ekskavator qaerda?

— Ekskavator menda emas, Vohidovda!

— Qaysi Vohidovda?

— Vohidov ekskavatorning hozirgi egasi. Lizing idorasi ekskavatorni uning nomiga rasmiylashtirib bergani uchun uni mendan olib qo'ydi.

Bu o'rinda yana shuni aytish kerakki, keyinchalik vaziyat keskinlashib, ish sudga borishga taqalib qolganda Otabek Aloviddinning oldiga borganidan ham, “Otabek-To'ra” va “Qorovulbozor suv qurilish irrigatsiya” xususiy korxonalari o'rtasida tuzilgan shartnomadan ham, ekskavatorni olib ketganidan ham tondi.

Q.Vohidov esa lizing idorasiga Aloviddin vagon-uy uchun to'lashdan bosh tortgan 87 million so'mni lizing idorasining bankdagi hisob raqamiga o'tkazib berdi. Lizing idorasi bunga javoban “Aloviddin Murodovdan “Roziman” degan qog'ozga qo'l qo'ydirib kelsang unga tegishli   ekskavatorni sizning nomingizga rasmiylashtirib beramiz”, deb va'da berishdi.

Vohidov o'ziga qarashli bir necha kishini ishga solib, bir qator tuhmatlardan iborat ayblarni to'qib chiqardi va Aloviddin to'qib chiqarilgan ayblar masalasi tergovda va sudda oydinlashguncha ancha vaqt o'tdi.

— Men Vohidovning oldiga borgan edim, u ekskavatorni menga   “O'zmeliomashlizing” davlat lizing kompaniyasi nomimga o'tkazib berdi, endi men ekskavator egasiman, dedi va uyidan 2019 yil 26 iyuldagi “Huquq va majburiyatlarni boshqa shaxsga o'tkazish to'g'risida”gi shartnomani olib chiqdi. Unda ekskavator “Maxsus Gidro inshoot” MChJ ga o'tkazilganligi, bu firmaning rahbari Q.Vohidov   ekanligi ochiq-oydin yozib qo'­yilgan edi. Men bo'lmagan paytim Q.Vohidov uyimizga borganini va otam Temur Murodovni aldab oq   qog'ozga qo'l qo'ydirib, muhr bostirib olganini keyin eshitdim. Lizing idorasi shu qog'ozdan foydalanib 2019 yil 26 iyulda “Huquq va majburiyatlarni boshqa shaxsga o'tkazish to'g'risida”gi shartnomani tuzishgan va menga tegishli ekskavatorni Q.Vohidovning “Maxsus Gidro inshoot” MChJsiga o'tkazib berishibdi, — deydi A.Murodov.

Xullas, Aloviddin Murodov yana boshi berk ko'chaga kirib qolgandi. U o'ylab-o'ylab “O'zmeliomashlizing” davlat lizing kompaniyasini va “Maxsus Gidro inshoot” MChJni sudga berishga ahd qildi.

Da'vogar O'zbekiston savdo-sanoat palatasi Buxoro viloyat hududiy boshqarmasi “Qorovulbozor suv qurilish” xususiy korxonasi manfaatida Toshkent tumanlararo iqtisodiy sudiga 2021 yil 22 sentyabrda javobgarlar “O'zmeliomashlizing”   va “Maxsus Gidro inshoot” MChJga nisbatan 2019 yil 26 iyuldagi “Huquq va majburiyatlarni bosh­­qa shaxsga o'tkazish to'g'risida”gi shartnomani haqiqiy emas deb topish haqida   da'vo ariza taqdim qildi.

Sud 2021 yil 29 noyabrdagi hal qiluv qarori bilan “Qorovulbozor suv qurilish” xususiy korxonasi, “O'zmeliomashlizing” davlat unitar korxonasi va “Maxsus Gidro inshoot” mas'uliyati cheklangan jamiyati o'rtasida 2019 yil 26 iyulda tuzilgan “Huquq va majburiyatlarni boshqa shaxsga o'tkazish to'g'risida”gi shartnomani haqiqiy emas, deb topdi…

Bizda Aloviddinga tegishli ekskavatorni Q.Vohidovga o'tkazib bergan   lizing idorasiga bir necha savollarimiz bor:

Lizing idorasiga ekskavator uchun 186. 000.000 dan ortiq pul to'lab lizing qarzidan to'la qutulgan va 95 foiz marjasini ham to'lagan, bugun bo'lmasa ertaga ekskavatorga egalik huquqini rasmiylashtirib olishi mumkin bo'lgan Aloviddinning mulkini 87 000.000 evaziga boshqa birovga berib yuborish uchun lizing idorasi rahbarlarida tegishli vakolati bor edimi? Agar vakolati bo'lsa nima uchun ekskavator to'g'ridan-to'g'ri boshqa shaxsga emas aynan Vohidovga berildi? Buxoro viloyat iqtisodiy sudi apellyatsiya instansiyasi sudining 2018 yil 13 iyundagi qarori kuchida turgan bir payt­­da lizing idorasi rahbarlari nima uchun sud qaroriga qarshi harakat qilishdi? Nima sababdan ekskavator uchun lizing pulni to'la to'lab qo'ygan Aloviddinning o'ziga ekskavator boshqa shaxsning egaligiga o'tkazilayotgani haqida xabar bermadi?

* * *

Mana, ko'rganingizdek, aslida Aloviddinning ekskavatorida hech qanday sehr yo'q. Lekin ekskavatorni bosh­­qa kishiga o'tkazib berishda aldov, qitmirlik, tuhmat, o'ch olish kabi salbiy holatlar bor ekanligi oydinlashadi.

Bir qancha yillar davomida ana shu sansalorlik, aldov, firib tufayli tadbirkor o'z mulkini qo'lga kiritolmay xalak. Albatta, bunda uning ham qisman aybi bor. Bizningcha, asosiy “aybi” ishonuvchanligida bo'lsa kerak.

Yana inson huquqi, mulkiy huquq haqida ko'p gapiramiz. Bu gaplar qachonki amalda bo'y ko'rsatgandagina go'zaldir. Shunday ekan, Aloviddinning muammosi albatta, ijobiy hal bo'ladi deb umid qilamiz.

Shohrux AKBAROV,

jurnalist