Bahona ortidagi fitna

“Birni ko'rib fikr qil, birni ko'rib shukr qil” deb bejiz aytishmagan-da.

Shu yilning 1-2 iyul kunlari Qoraqalpog'istonda yuz bergan voqealar har bir bedor qalbli yurtdoshimizni og'ir, iztirobli o'ylarga soldi.

Donishmand keksalar shukrni unutib, o'zini tutolmay, bosar-tusarini bilmay, biror nojo'ya ish qilganga qarata “To'qlikka sho'xlik qilma!”, deya tanbeh berishgan.

Savol tug'iladi — niyati tinch va farovon hayotimizga raxna solish, fitna uyushtirib, o'zining g'arazli maqsadlariga erishish uchun Nukus shahrida odamlarni olomon sifatida ko'chaga olib chiqqanlar kimlar edi? Nahotki bu fitna Konstitutsiyamizga o'zgartirish va qo'shimchalar kiritish bo'yicha umumxalq muhokamasi bilan bog'liq bo'lsa?

Yo'q, albatta. Bu bir bahona edi. Chunki Konstitutsiyaga o'zgartirish va qo'shimchalar belgilangan tartibda amalga oshirilayotgan, har   qanday taklif va fikrlar, o'rinli yoki o'rinsiz bo'lsa ham tinglanayotgan, o'rganilayotgan edi-ku? Har kim taklifini emin-erkin bildirayotgan edi-ku? Ko'chada ommaviy tartibsizlik chiqarish, bezorilik qilish, davlat va jamoat idoralarini egallashga urinish, huquq-tartibot organlari xodimlarining qonuniy talablariga bo'ysunmay, ularni ayovsiz kaltaklash, hatto o'qotar qurollardan foydalanib insonlarga jarohat yetkazish, odam o'ldirish singari qabihliklarni sodir etishdan maqsad butunlay boshqa bo'lgan. Bunday harakatlarni norozilik namoyishi emas, yurtga, uning tinchligiga xiyonat deb aytish o'rinlidir.

Yana shuni aytish kerakki, keyingi besh yil ichida Prezident Shavkat Mirziyoyevning siyosiy irodasi tufayli mamlakatda so'z va matbuot erkinligi tiklandi. Odamlar o'z haq-huquqlarini bemalol talab qiladigan, matbuot erkinligidan foydalanadigan, davlat va jamiyat hayotida faol ishtirok etadigan bo'lishdi. Rasmiy idoralarning odamlarni eshitish quloqlari ochildi. Joylarda o'tkazilayotgan qabullarda qanchadan-qancha muammolar o'z joyida, jamoatchilk vakillari, mahalla faollari ishtirokida hal etilmoqda.

Yo erkinlik degani har kim xayoliga nima kelsa, shuni qilishi, yoshlarni to'g'ri yo'ldan chalg'itishi mumkin deganimi? Aslo. Qonunlar amalda ekan, har qanday noqonuniy hatti-harakat uchun jazo muqarrardir.

Qolaversa, bunday g'arazli ishlar o'z-o'zidan, birdan sodir bo'lib qolmaydi. Bu namoyish­larni o'tkazish orqali mamlakat barqarorligini izdan chiqarish, yurt mustaqilligiga raxna solish kabi qabih maqsadlar uchun ma'lum taraddud va tayyorgarliklar qilingani ayon. Ehtimol chetda turib bu qabihliklarga “homiylik” qilgan, yo'l-yo'riq ko'rsatgan ba'zi bir kuchlar rejasi endi O'zbekistonda ham notinchlikni, parokandalikni keltirish edi.

Bu tashvishli voqeaga o'z vaqtida chora-tadbir ko'rilgani, Davlatimiz rahbarining 2-3 iyul kunlari Qoraqalpog'istonga borib, respublika faollari bilan uchrashib, murojaat qilgani, hatto Nukusdagi mahallalarda bo'lib xalq vakillari bilan to'g'ridan-to'g'ri muloqot qilgani mardonavor ish bo'ldi. Bu nafaqat qoraqalpog'istonliklar, balki butun O'zbekiston xalqini g'ururlantirdi. Yurtning o'z Egasi borligi ko'ngillarga kuch berdi, xalqimizning ertangi kunga bo'lgan ishonchini yanada mustahkamladi. “To'liq ishonch bilan aytamanki, Qoraqalpog'istonda amalga oshirilayotgan ijobiy o'zgarishlar bundan buyon ham albatta izchil sur'atlarda davom ettiriladi. Chunki Qoraqalpog'is­tonning taqdiri — bu O'zbekistonning taqdiri, qoraqalpoq xalqining baxti va farovonligi — bu butun o'zbek xalqining baxti va farovonligidir”, — dedi Prezidentimiz.

Bu uchrashuvlarni “Oynai jahon” orqali ko'rib bildikki, Yurtboshimizning so'zlaridan haya­jonga tushgancha ko'zlariga yosh olib so'zlagan bir nechta qoraqalpog'istonlik faol ayollar, onalarning dil so'zlari ham yurakdan aytildi. Ular o'zbek va qoraqalpoq eli doimo yakdil ekanligi haqida samimiy gapirdilar.

Nukusdagi voqealarda ishtirok etgan, yurt tinchligiga raxna solmoqchi bo'lganlarning aksariyati yoshlar ekan. Bu harakatlar qoraqalpoq elining ishi emas, balki ongi zaharlangan, aldangan, kimlarningdir qutqusiga, yolg'on va'dalariga uchgan yoshlarning va ayrim yoshi katta bo'lsa ham fikri buzuq kaslarning, sox­­ta “demokrat”, soxta “lider” larning ishi ekanligi ayon bo'lmoqda.

Buni qarangki, kuni-kecha ijtimoiy tarmoqlarda Nukusda ko'chaga chiqib, o'zlaricha soxta g'oya­lar, talablarni bayroq qilgan nobakorlarga oldindan pul va insonga kuchli ta'sir o'tkazuvchi psixotrop dorilar, spirtli ichimliklar tarqatilgani, ayrim namoyishchilarning ismi-sharifi va olgan pullari yozilgan “vedomost”lari e'lon qilindi. Mana, yuzsizlarning haqiqiy basharasi. Demak, bu ishlarga chindan ham avvaldan tayyorgarlik ko'rilgan, moliyalashtirilgan,— deyiladi “Voditeli Karakalpakistan” telegram kanalida.

Albatta, bu voqealar hali chuqur tahlil etilishi, qanday sabablar, omillar rol o'ynagani, bu jinoyatning boshida kimlar turgani ipidan-ignasigacha o'rganilishiga shubha yo'q.

Nima bo'lganda ham bu voqea­lardan saboq chiqarish juda muhim. Chunki dunyoda hamisha g'ayr­­li kuchlar yurtlarning tinch­ligini, osoyishtaligini aynan ana shunday yo'llar bilan izdan chiqarishi, barbod qilishga urinishi sir emas.

Davlatimiz Qoraqalpog'iston uchun, qoraqalpoq eli uchun ham hech narsani ayayotgani yo'q. Ayniqsa, so'nggi 5-6 yil ichida res­publika iqtisodiyoti, aholisi farovonligi yo'lida amalga oshirilgan ishlar, bunyodkorliklar so'nggi 30-40 yilda ham bo'lgan emas. Birgina Mo'ynoqdagi bunyodkorlik ishlarini mo''jizaga tenglashtirish mumkin. Respublika aholisining daromadi, ya'ni jon boshiga keladigan yalpi daromad 2020 yil yakuni bo'yicha 3 barobarga oshgani buning yorqin dalilidir. Yuzlab yangi korxonalar, uylar, maktab va bog'chalar, zamonaviy yo'llar qurildi, yana qurilmoqda. Bularning bari kim uchun — qoraqalpoq eli uchun!

Orolbo'yidagi ekologik islohotlar davlat siyosati darajasiga ko'tarilgani, aholining ijtimoiy himoyasi yo'lidagi sa'y-­harakatlar… hamma-hammasi shu aziz el buguni, ertasi va yorug' kelajagi uchun emasmi?

Shubhasiz azaldan bir daraxtning tomiri kabi unib o'sgan o'zbek qoraqalpoq elini hech kim ajrata olmaydi. Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning qoraqalpog'istonlik faollar oldida qilgan murojaatidagi: “Barchamiz uchun Vatan bitta. Bizni yagona, ulug' bir maqsad birlashtiradi. U ham bo'lsa, yurtimiz tinchligi, Vatanimiz taraqqiyoti, xalqimiz farovonligidir. Barchamiz birgalikda Yangi O'zbekiston va Yangi Qoraqalpog'istonni albatta barpo etamiz”, — degan so'zlari har bir vatandoshimizning yuragida aks-sado berdi. Bu ulug' niyat ijobatini ko'rish barchamizga nasib etsin!

Abdirasul JUMAQUL,

jurnalist