Bugungi asaka kechagi Asaka emas
yoki “Do'stlik” ordeni sohibi, tuman hokimi Nasibulla MO'MINOV bilan bir kun
Bundan yuz yilcha muqaddam ruslar ta'qibidan qochib, Saudiya Arabistoniga o'tib ketgan muhojir bilan asakalik hamyurti ko'rishganida “Asakaning yo'llari o'nglandimi?” deb so'ragan ekan. Yaqin-yaqinlargacha ham jurnalist sifatida Asaka to'g'risida ijobiy fikr aytishga o'ylanib qolardim. Chunki hatto markaziy ko'chalari ham notekis, tor va tirband, bozorlarida tartib yo'q edi. Obodonchilikda ham qoloq bo'lgan.
Ammo bugungi Asaka kechagi Asaka emas. Ko'chalar kengaydi, ravonlashdi. Bozorlar tartibga tushdi. Bir-biridan shinam yangi uy-joylar qurildi.
Allaqachon shunday bo'lishi kerak edi. Axir Markaziy Osiyoda birinchi avtomobil zavodi ham Asakada qurilgan.
Xush ovozi bilan dong'i ketgan rahmatli Sherali Jo'rayev ham asakalik edi.
Mahalliy aholining tabiati ham o'ziga xos. Har biri bir olam. Kerakli odam bo'lsangiz, mulozamatni qoyillatishadi. Ziyolilari judayam o'tkir. Topib, kesib gapirishadi. Gohida suhbatdoshingning tili bilan dili birmi-yo'qmi, ajrata olmay qolasan. Buyam – bor gap.
Roppa-rosa bundan bir yil avval Asaka tumani hokimi Nasibulla Mo'minov bilan uchrashib, tumanda jadal sur'atlar bilan olib borilayotgan ishlar haqida yozmoqchi bo'lgandim. Hokim kamtarinlik qilib: “Xudo xohlasa, kelgusi yili shu paytga borib boshlagan ishlarimiz natija berib qoladi, o'shanda yozsangiz arziydi”, degandi. Farishtalar omin degan ekan. Bir yil o'tib, Nasibulla Mo'minov boshliq Asaka tumani to'rtligi rahbarlari hayotida unutilmas voqea bo'ldi. Ular tub islohotlar va davlat dasturlari ijrosini muvaffaqiyatli amalga oshirgani, tumanning ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotini yuksaltirish borasidagi katta xizmatlari va “Islohotlar shtabi” faoliyatini samarali yo'lga qo'ygani uchun Prezidentimiz Farmoni bilan nufuzli davlat mukofotlariga sazovor bo'lishdi. O'zlarining boy bilim va tajribasi, tashkilotchilik va tashabbuskorlik qobiliyati bilan hududlar infrastrukturasini takomillashtirib, xalq manfaatlarini ro'yobga chiqarishgani, aholi tinchligi va farovonligini ta'minlagani uchun taqdirlandilar.
Tuman hokimi Nasibulla Mo'minov “Do'stlik” ordeni bilan, tuman prokurori Akmaljon Mirzakarimov, tuman ichki ishlar bo'limi boshlig'i Shohruhbek Nazirov, tuman soliq inspeksiyasi boshlig'i Ilhomjon Rahimov, shuningdek, O'zbekiston Respublikasi Prezidenti mas'ul xodimi Farhod Nabiyevlar “Shuhrat” medali bilan taqdirlanishdi. Ular Vatan uchun, millat uchun, xalq uchun qilgan fidokorona mehnatlari tufayli Prezidentimiz nazariga tushdi.
O'tgan juma kuni ertalab Asaka tumani hokimiyatida bo'ldik. Hokim murojaat bilan kelgan fuqarolarni qabul qilayotgan ekan, kamina ham shu jarayonda ishtirok etdim. Murojaatchilarning muammolarini tinglab, joyida hal etish uchun yechim topish hokimning zehniy iqtidoriga bog'liq ekaniga ishonch hosil qildim.
Tuman hokimiyati qarshisidan Shahrixonsoy o'tadi. Yoshlar sayilgohi bunyod etilibdi. Qabuldan so'ng u yerda biz tadbirkor Ahroriddin Otaxonov faoliyati bilan ham tanishdik.
— O'tgan yili soyning u tomonidagi savdo va ovqatlanish shoxobchalarimizda 13 kishi ishlardi, — dedi u soy bo'yiga yuzlanib. — Hokimimiz taklifi bilan soyning bu qirg'og'ida yangi zamonaviy ovqatlanish va savdo shoxobchalarini ochdim. Hozirgi kunda qo'shimcha 57 nafar yoshga ishchi o'rinlari yaratildi. Eng katta yangilik: hokimimiz Nasibulla aka tashabbusi bilan soyga piyodalar uchun ko'prik qurildi.
U bilan tuman markaziy ko'chasidagi eski uylar va tashqi ko'rinishni buzib turgan ayrim binolar o'rnida qurilayotgan ko'p qavatli zamonaviy uy-joylar bilan tanishdik. Bir paytlar yozishga uyat holatga kelib qolgan yer osti yo'li ta'mirlanib, bir tomoniga do'konlar ochilibdi. Dehqon bozoriga kiraverishdagi madaniy manzara ham kishini quvontiradi. Bundan ikki yil avvalgi bozor bilan bugungi bozor yer bilan osmonchalik farq qiladi.
Tuman markazidagi yangidan qurilayotgan besh qavatli 55-maktab binosini ko'zdan kechirdik. U yerda so'nggi pardozlash ishlari amalga oshirilmoqda. Tuman prokurori Akmaljan Mirzakarimov maktab qurilishini nazorat qilayotgan ekan. O'ttiz sakkiz yoshli prokurorni davlat mukofoti bilan tabrikladim.
— Medal olganimga hammadan ham ko'proq dadam xursand bo'ldilar, — dedi u. — “Bir umr davlat ishlarida mukofot olishni orzu qilib ishlaganman, senga nasib qilgani uchun Prezidentimizga rahmat!” deb ta'sirlanib yig'lab yubordilar. Dadam xursand bo'lganlari uchun ham baxtliman.
Prokuror gazeta jurnalisti ekanimni eshitib, bir voqeani gapirib berdi. Otasi xo'jalik sudida rahbarlik lavozimlarida ishlagani uchun juda ko'p gazeta o'qir ekan.
— Gazetalarda beriladigan jinoyat va jazoga oid maqolalarni o'qib, prokuror bo'lishni orzu qilganman, — dedi u samimiyat bilan menga yuzlanib.
U o'rnidan turib, xizmat avtomashinasi yukxonasini ochib, menga yuzlandi. O'zi o'qigan bir nechta kitoblar orasidan “Boburnoma”ni olib ko'rsatdi.
— Siz Xayriddin Sultonovning “Boburiynoma”sini ham o'qiganmisiz? — so'radim undan. — Agar o'qimagan bo'lsangiz, hokimning fuqarolar qabulxonasida bor ekan, ko'rdim, olib albatta o'qib ko'ring.
Ochig'ini aytganda kitob, gazeta-jurnal o'qishni yoqtiradigan odamlar tobora kamayib borayotgan zamonda, prokurorlar orasida ham shunday ma'rifatli insonlarni uchratganingizda quvonib ketar ekansiz. Tuman prokuroriga taklifim juda ma'qul tushdi. “Siz aytgan adibni juda yaxshi bilaman, bir qancha kitoblarini o'qigan edim. Ammo “Boburiynoma”ni hozircha o'qimagan ekanman. Albatta, bu asarni ham tez kunlarda o'qiyman”, dedi u.
Asakadagi qayta jihozlangan markaziy shifoxonadamiz. To'g'risi, bundan bir necha yil avval shu shifoxonaga tanishimni ko'rgani borgandim. O'shanda Andijonda shunaqa xarob kasalxona borligiga juda achingandim. O'sha uyatli manzaralarni ta'riflamay qo'ya qolay. Endi-chi? Poytaxtda ham kam uchraydigan, jahon andozalaridagi tibbiyot jihozlari bilan ta'minlangan zamonaviy kasalxonani va bemorlarga yaratilgan sharoitlarni ko'rib, hayratimni yashira olmadim.
— Viloyat hokimimiz Shuhrat Abdurahmonov markaziy kasalxonamizning qaytadan ta'mirlanib jihozlanishiga o'zi bosh-qosh bo'ldi, — dedi Nasibulla Mo'minov.
Insult xastaligi oqibatlarini bartaraf etish maqsadida davolanayotgan mo'ysafid oqsoqol yotgan palataga kirdik. Bemor shunday sharoitlar yaratib bergani uchun Prezidentimizni, hukumatimizni alqab uzoq duo qildi. Muqaddas hadislarda bemorlar duosi mustajob bo'ladi, deyilgan. Biz ham duoga qo'l ochdik.
Tuman hokimi Nasibulla Mo'minov amalga oshirishni rejalashtirayotgan ishlari haqida batafsil gapirib berdi.
Asaka — mamlakatimizdagi jadal kompleks rivojlantirish rejalashtirilgan tumanlar qatoriga qo'shildi. Sog'liqni saqlash, yangi boshqaruv tizimini tashkil qilish, korrupsiya va jinoyatchilikdan xoli hududga aylantirish bo'yicha ham namuna sifatida Asaka tumani tanlanganligi quvonarli.
Xalq qabulxonasi tuman hokimligi yonidagi binoga ko'chirildi. Hokim kunlik ish faoliyatini ertalab fuqarolarning murojaatlarini tinglash va hal qilish bilan boshlayotir. Yil boshidan buyon 1100 dan ortiq murojaatning 78 foizi ijobiy hal qilinibdi.
— Bandlikni ta'minlash, kambag'allikdan chiqarish, investitsiya va eksport hamda muhit barqarorligini ta'minlash uchun hududlar salohiyatini chuqurroq o'rganish zarur edi. Qo'shimcha imkoniyatlar va zaxira manbalarni aniqlamasdan bu vazifalarni to'liq bajara olmaymiz, dedi hokim.
Shu bois tumanni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish maqsadida “Islohotlar shtabi” faoliyat boshladi. Qo'shimcha investitsiya va eksport hajmini oshirish maqsadida chet davlatlardagi elchilar bilan telemost o'tkazish yo'lga qo'yilgani ibratga molik.
Ishchi guruh bilan birgalikda barcha yo'nalishlar mahallabay xatlovdan o'tkazildi. Tumanni uch yillik rivojlantirish bo'yicha manzilli strategiya ishlab chiqildi.
800 gektar adirlik qismidan yangi yer o'zlashtirishga kirishildi.
Tadbirkor bo'laman degan va faoliyatini kengaytirmoqchi bo'lgan talabgorlar ishtirokida 155 ta sanoat, xizmat ko'rsatish, qishloq xo'jaligi bo'yicha yangi loyihalarni shakllantirib, amalga oshirish boshlandi.
Tumanda yangi O'zbekiston massivi qurilmoqda. Eski uylar renovatsiya qilinmoqda.
Mahalla yettiligini jalb qilgan holda, ishsiz fuqarolarni avtobuslarda ishlab chiqarish korxonalariga sayohatga olib borib, shu joyning o'zida bandligini ta'minlash amaliyoti joriy qilindi. Shu tufayli 1,5 mingdan ortiq fuqarolar doimiy ish o'rinlariga joylashtirildi.
75 ta mahalla imkoniyatidan kelib chiqib ixtisoslashtirilmoqda. “Agrostar” MChJ tomonidan 5 gektar yer maydonida zamonaviy “yashil texnologiyalar” asosida issiqxona tashkil etish loyihasi lokomotiv sifatida belgilab olindi. Uni aholi xonadonlari bilan bog'lab, 11 ta issiqxonaga ixtisoslashtirilgan mahallani yil yakunigacha 20 taga yetkazish maqsad qilindi. Bu orqali yana 7 ming xonadon tomorqasidan 3-4 marotabadan hosil olish imkoniyati yaratiladi.
70 mln dollarlik “Sino International” metall konstruksiya, transformator, kara ishlab chiqarish investitsiya loyihasi jalb qilindi.
Raqamlashtirish — davr talabi. Bozor, tibbiyot, ta'lim, iqtisodiyot va barcha sohalarni raqamlashtirish takomillashtirilmoqda. Natijada yashirin iqtisodiyotni kamaytirish hisobiga soliq rejasidan ikkinchi chorak yakuni bo'yicha 7,5 mlrd so'm qo'shimcha tushum bo'ldi.
Shu yilning o'zida kambag'allik darajasi 3,4 foizga tushiriladi. Tumanni korrupsiya va ishsizlikdan xoli hududga aylantirish maqsadida astoydil izlanyapmiz, — dedi hokim.
Yuqorida alohida ta'kidlangan ishlar, rejalarni bejiz keltirmadik. Yurtimizning o'ziga xos go'shasi bo'lmish bugungi Asakadagi o'zgarishlardan siz aziz mushtariylarni xabardor qilishni istadik. Albatta, Asakaga boring, ko'zingiz va dilingiz quvnasin.
Dilmurod QIRG'IZBOYEV,
“Hurriyat” muxbiri.