Yo'llarimni to'sdi ko'zlaring
Muallif haqida:
Xosiyat Rustamova — 1971 yili Namangan viloyati, Chust tumani Olmos qishlog'ida tug'ilgan. Shoiraning “Osmondagi uy”, “Najot”, “Rido”, “Devor”, “Avgust”, “Ishg'ol”, “40:0” kabi kitoblari chop etilgan. She'rlari rus, ozarbayjon, tojik, ingliz, nemis, shved, golland va yana boshqa ko'plab tillarga tarjima qilingan. “Osmonga sig'magan qush” nomli pyesasi sahnalashtirilgan. 2004 yilda “Shuhrat” medali bilan taqdirlangan. Qator Xalqaro tanlovlar sovrindori.
* * *
Hozirning o'zida ketganim yaxshi,
Xayolim o'zimda turganida jam.
Dunyo chiqmasidan ruhimga qarshi —
Hayot menga qarshi qo'ymasdan qadam.
Hozirning o'zida ketganim yaxshi.
Topsam bo'ldi faqat bir shiddat…
Bir kuch,
Bag'rimdagi yurak bo'lmasdan nimta,
Sizga endi kelib qolgan kabi duch –
Sizni yaxshi ko'rib turgan vaqtimda –
Hozirning o'zida ketganim yaxshi…
* * *
Aytsam ishonmaysan — borman hali ham,
Elkamga yuklangan to'rt fasl, to'rt qish.
O'zi bo'ladimi, qirq yil naridan —
Eng og'ir yurakni ko'tarib kelish.
Charchadim. Og'riqlar ko'ksimga botdi,
Bu holda dunyodan o'taman qanday?
Yuragim to'xtadi bir zum — Hayotning
Qo'rqinchli joyiga yetib kelganday.
* * *
Yo Tangrim,
Sen menga kuch ber,
Ber chidam —
Xuddi daraxtlarday ko'tarayin qad.
Ichimga qor yog'ib turganida ham,
Men kulib turishim kerak hamma vaqt.
Qushlar daraxtlarni aylasa ham tark,
Chidar.
Ayozlardan o'tar tippa-tik.
Shunda ham olmalar yozaverar barg,
Shunda ham gullaydi bechora o'rik.
O'rgat, toshlarga ham gapiray mayin,
Ayolman!
Xudoyim, keltirmayin shak.
Men ham daraxtlarday gullayverayin,
Men ham daraxtlarday yozayin kurtak.
* * *
Qaraysan!
Keldimi nimadir deging,
Shundoq ro'paramda ko'rinar qorang.
Oy, qancha urinma, baribir Sening —
Derazamga tushadi soyang.
Har kuni shu.
Tong otib-otmay,
Shabodasi kelmay saharni,
Yuzi qalin quyosh tap tortmay —
Ushlab chiqar derazalarni.
Ulashadi butun olamga —
Bor mehrini bag'ishlab bog'lar.
Yaltiratib qo'ygan oynamda —
Quyoshdan ham qoladi dog'lar…
* * *
Mendan boshqa narsa so'rama… Tokim —
Men baxtli bo'lishga shimarganman yeng.
Meni shuncha yashab o'tgan hayotim —
Bugungi kunimga kelolmaydi teng.
Xudoga iltijo qilaman tinmay,
Mayli qo'llarimdan ketsa ham mador.
Bugungi kunimdan bir qadam jilmay —
Men baxtli bo'lishga turibman tayyor.
* * *
Vaqt orqada qolar kimdan —
Qayda, nima o'lchanar?
O'tib borar eshigimdan
Chang ko'targan ko'chalar.
Anglab bo'lmas biror so'zin,
Yo'llar yig'lab cheksa g'am.
Daraxt qushga urib o'zin —
Peshonasin yorsa ham.
Shamol mendan ketar nari
Ko'rinmasdan ko'zimga.
Ko'ylagining etaklari —
Uriladi yuzimga.
* * *
Shamol kuchli esdi… Va, yomg'ir,
Yerga botib ketdimi taning?
Yo kimgadir botdimi og'ir —
Derazamni qo'riqlaganing?
Ne ko'z bilan turibman ko'rib,
Sening murdang, uch-to'rt qarg'ani.
Balki menga aytmoqchi bo'lib,
Tortgandirsan rosa pardani.
Oh, jonima mening o'lmagan,
Chidar yer-u osmon qahriga.
O'lish shartmi, bo'lar-bo'lmagan –
Shamollarning siltaganiga.
* * *
Qara, men o'zimni turibman tutib,
Oyog'im uzanib turibdi yerga.
Yomg'irni unutib, qorni unutib,
Qaerdan keldim men,
Bordim qaerga?!
Bunday turishimda bor qanday ma'ni,
Ketsam bo'ladi-ku —
Ne turar ushlab?
Har kuni shamollar tepkilar mani,
Har kun oyoqosti qiladi qushlar.
* * *
Yo'q, yo'q! Xafamasman u qadar,
Bo'ldi. Dunyo ko'rsatdi borin.
Hayot, Sen ham bo'lmasang agar —
Mening nima kechardi holim?
Chang ko'chadan chopib o'tar ot,
Sudraladi shamol etagi.
Seni yutib olishga, Hayot —
Bir piyola suv ham yetadi…
* * *
Bugun kuning o'tmas bekorga,
O'tirmaysan o, xayol surib.
Sen duch kelgan barcha devorga,
Yig'lamaysan boshingni urib.
Bugun Sening hamma yo'ling berk,
Yo'q g'am uchun ochmaysan aza.
Jazavaga tushmaydi eshik,
Ochiq qolib ketmas deraza.
* * *
Ne uchun sal narsaga,
Junbushga kelar qoning.
Har gal sen urasan do'q —
O'zing yig'laysan yana.
Sen – sevgan shu dunyoning,
O'chib qolgan chirog'i.
Uylarida eshik yo'q,
Derazasida oyna.
* * *
Nahot shunga yetmas irodam,
Nahot shunga shuncha bo'zladim.
O'tib borayotsam dunyodan,
Yo'llarimni to'sdi ko'zlaring.
Kirgan edim axir bir zumga,
Menga xalal berdi bu jonim.
Yildan-yilga, kunlardan-kunga –
Qat'iylashib borar vijdonim.
* * *
Dengiz bo'ylab boraman. Qirg'oq —
Notanish bo'y urilar mayin.
Sen qalbimda turibsan uyg'oq —
Suv ostiga cho'kkan qumdayin.
Yolg'izlikda oqshom mahali,
Xayolingga kelmas nimalar?
Ketay, — desam — qaytmabdi hali,
Suvga cho'kib ketgan kemalar.
* * *
Qaerlarda eding, axir, shuncha yil —
Hayoting qo'rqinchli uzun tushmidi?
Hech yo'q o'tayotib darvozamni bir
Taqillatib o'tish qiyin ishmidi?
Endi bu dunyoda qolish ham og'ir,
Kiyinib… ketishga turganimda shay.
Turibsan umrimning qaeridadir —
Kuzatgani chiqqan uy egasiday…
* * *
Faqat chidab turolmaydi til,
Turolmaydi o'zini tutib.
Borlikdagi jamiki, har xil –
Ovozlarni bo'lmaydi yutib.
Vahm bosgan dalayu dashtni,
Ko'ksi to'la — jim uxlaydi tosh.
Bu zaminda shamolga qarshi —
Daraxtlar ham ko'tarmaydi bosh.
* * *
Go'yo ikki qo'llab yopishganday dard,
Go'yo topgan kabi faqir tengini.
Men lo'li misoli yelkamda faqat —
Sezaman osmonning og'irligini.
Shunga bo'yim ham past.
Qisqadir dastim,
Yosh-ku o'tib bo'ldi.
Yo'qoldi kuch, shasht.
Ozgina bo'lsa ham noqulaymasmi —
Bir umr birovga suyanib yashash?
* * *
Yana quyuqlashdi qorong'i osmon,
Ko'rib bo'lmay qoldi narigi betni.
Ko'z oldimda butun dunyo zimiston,
Shu baland uying ham ko'rinmay ketdi.
Shamol gandiraklar.
Tongga bor qancha,
Xazonlar o'ziga kelolmas hanuz.
Daraxtlar yer chizar. Endi yozgacha –
Bog'larda adashib qolib ketar kuz.
Oy chiqdi. Dosh berarmikan asabing,
Yop-yorug' kunlardan borday nom-nishon.
Qayga borishini unutgan kabi
Oy sening tomingda turar parishon.
* * *
So'ngra ketdim.
O'ylab o'tirmadim uzoq,
Yo'l ortimdan yuraverdi loyga botib.
Shamol bo'lib o'chib qolgan hamma chiroq –
Yomg'ir to'xtab qolgan yo'ldan o'tayotib.
Daraxtlarga suyanib tin olar hilol.
Qo'rquvdanmi yo'qolganday aqlu hushim.
Ro'paramda dunyo turar devonahol –
Telbalarga o'xshab ketar ko'rinishim.
IShG'OL
O, naqadar ayanchli,
Qishloqqa borganim on
Ko'rdim – bolaligimni
Ko'mib tashlabdi xazon.
DENGIZ
Ko'rinishi bir kun johilday —
Bir kun esa juda ham g'arib.
Amallashib qumli sohillar,
Suv ostidan chiqar sirg'alib.
Yashiraman yig'lagim kelsa,
Pana qilib quyosh, kunduzni.
Rahmi kelgan eshkaklar esa —
Quchog'iga olar dengizni.
Xosiyat Rustamova