“Zamonaviy ustoz”larga aldanmaylik
Bugungi kunda oliy ta'limga tayyorlovchi markazlar juda ko'paydi. Har qadamda turli fanlardan, tillardan dars-mashg'ulotlari o'tamiz degan mazmundagi e'lonlar. Katta-kichik o'qituvchilarimiz ham buning mazasini bilib oldilar chog'i markazlar chetda qolib hatto xonadonlarida ham qo'shimcha pullik mashg'ulotlar o'tishni odat qilishdi. Hammamiz koronavirusni yomonlaymiz, biroq bu vabo bizlarga ayrim foydali narsalarni o'rgatganini ham yoddan chiqarmaslik kerak. O'tgan yilgi qattiq karantin vaqtlarida maktab va oliygohlar qatorida yuqoridagidek tayyorlov mashg'ulotlari o'tadigan o'qituvchilar ham o'z darslarini onlayn tarzda davom ettirishni o'rganib oldilar.
Ba'zilari karantin cheklovlari yumshatilganidan so'ng avvalgidek an'anaviy tarzda dars o'tishga qaytgan bo'lsa, ba'zilari endi faqatgina onlayn dars o'taman deydigan bo'lib olishdi. Farqi yo'q, agar darslar doimiy yaxshi o'tilsa, o'quvchi diqqat bilan ishtirok etsa onlaynda ham, an'anaviyda ham ko'zlangan natijaga erishsa bo'lar ekan. Shuning uchun bugun ko'pchilik mana shunday onlayn kurslarga ishonib qoldi. Borinki mana shu ishonch va ortiqcha soddalik bilan chuv tushib qolayotganlar ham yetarlicha. Ochiqroq aytadigan bo'lsak, bu kabi onlayn kurslarga ko'p hollarda to'lov ham oldindan onlayn to'langandan keyin mashg'ulotlarga qo'shilishga ruxsat etiladi. To'lov qilganingizdan so'ng kutganingizdek dars-mashg'ulotlari o'tilsaku mayli, biroq buning o'rniga sizni bunday mashg'ulotlarga taklif qilgan o'sha “zamonaviy ustoz”ni tarmoqdan umuman topa olmay qolsangiz qanday holatga tushasiz. Ha, chindan ham bu kabi voqealar haqida goh-gohida emas tez-tez eshitadigan bo'lib qoldik. Sho'rlik, bolasini o'qitaman deb porloq istiqbolidan umid qilayotgan bir ayol telegram orqali yozib qoldi: — “Rus tilini o'rganamiz” degan telegram kanal bor edi. Kuzatsam yaxshi postlar berilyapti. Bir-ikki hafta qarab bir nimalarni o'rganib oldim, keyin shu kanalda berilgan onlayn darslar haqidagi e'lonni o'qib o'g'limni unda o'qitmoqchi bo'ldim. To'lovni oldindan qilish kerak ekan. Hech bir ikkilanishsiz to'ladim.
Shundan so'ng dars bir-ikki o'tilib, keyingi haftada davom ettiriladi deb ortga surib borilaverdi. Na tayinli dars o'tishdi na pulni qaytarishdi. O'zimga qo'shilib o'g'limning ham asabi buzilgani, bekorga vaqtimiz va pulimizga kuyganimiz qoldi xolos. Xullas, onlayn dars o'taman deydigan har kasga ishonmaslik kerak ekan.
Bu faqatgina bir misol. Aslida bunaqa aldangan va aldayotganlar oramizda to'lib yotibdi. Onlayn pul ishlashni o'rgataman, Amerikaga ishga yuboraman deb ko'pchilikni ahmoq qilayotganlar ham bor. Boz ustiga so'nggi vaqtlarda haydovchilik guvohnomasi uchun ham nazariy bilimlarni onlayn tarzda ish va ofisingizda o'rganishingiz mumkin. Amaliy mashg'ulotlarga qatnasangiz, kifoya. Bu mashg'ulotlarga esa sizga qulay vaqtda o'zimiz chaqiramiz deb avtomaktablar nomidan taklif e'lonlariga ham ko'zimiz tushyapti. Bularning qanchalik rost yoki yolg'onligini bilmadiku, lekin har ehtimolga qarshi boshidan bir surishtirib olgan ma'qulroq. Fikri ojizimcha bunday “zamonaviy ustoz”larning nayrang va hiylalariga uchishimizning birinchi sababi ular va'da qilayotgan arzon narx va qandaydir imtiyozli chegirmalardir. Arzon sho'rva og'izga tatimas degan gapni yoddan chiqarmay, shoshqoloqlik bilan o'zimizga o'zimiz jabr qilishdan saqlanaylik, deyman-da.
Kamoliddin RO'ZIMATOV.