Вакцина ҳақида нима биламиз?
Ҳа, англаганингиздек, ҳар бир имкониятдан унумли фойдаланиб ўрганган айрим “мутахассис”лар ҳозирги вазиятдан ҳам фойдаланиб қолишга уринишаётганга ўхшайди. Аҳолини эмлаш ишлари жадаллик билан давом этаётган, олий таълим даргоҳларида ҳам талабаларни ёппасига эмлаш бошланган бўлса-да, вакциналарга ишонч билдирмаётганлар, турли салбий фикрлар ҳамон айланмоқда. Бу эса кимларгадир ҳатто янги “тадбиркорлик” йўналишини юзага келтираётгандек.
“Вакцина олманг, умуман фойдаси йўқ”, “Вакцинага ишониб бўлмайди” ёки “Эмлангандан сўнг оғир дардга чалиниб қолиш мумкин экан”, деган гап-сўзларни тўқиб чиқараётганлар бир томон бўлса, айтишларича, “Эмланганлик тўғрисида сертификат ёздириб беришимиз мумкин” дея ўз “хизматлари”ни таклиф қилаётган олғирлар ҳам пайдо бўлибди!
Тўғри, яқин икки йилдан буён жуда кўп қурбон ва қийинчиликлар олиб келган “тождор вирус”дан халос бўлиш, ҳамда халқимизнинг ҳаётини сақлаб қолиш учун қанчалик машаққат билан ҳаракат қилинаётганлигини кўриб, билиб турибмиз.
Аммо муаммо шундаки, ягона йўл деб айтилаётган вакциналашнинг ишончли эканлиги, қўлланилаётган турли вакциналарнинг таркиби ва таъсири ҳақида соҳа ходимлари томонидан ҳалигача аниқ бир гап айтилмаяпти. Натижада ҳамон фуқароларнинг ишончсизлиги сақланиб турибди. Тармоқларда эса эмлангандан кейин “кўзи кўрмай қолган”, “оёқ-қўли шол бўлиб қолган”, “гапира олмай қолган” одамлар тўғрисидаги турли хабар ва видеолар ваҳимаю миш-мишларнинг янада ошишига сабаб бўлаётганини кўряпмиз. Соғлиқни сақлаш вазирлиги, тегишли соҳа мутасаддилари, мутахассислар эса бу каби ҳолатлар қачонки интернетда қайта-қайта муҳокама қилиниб, бир олам ваҳима кўтарилганидан кейингина вазиятни чуқур ўрганган бўлишиб, ахборот беришяпти.
Қизиқ, улар аҳволи оғирлашган беморлар ҳақида ҳаммадан олдин, айтайлик, ижтимоий тармоқлардан аввал бунинг сабабини элга тушунтиришганини ҳеч кузатмадик. Жавоблар юқорида айтганимиздек, миш-мишлар тошиб, ваҳима кўтарилганидан кейингина бериляпти.
Бугунги ахборот асрида очиқ-ошкора ишламас эканмиз шубҳа-гумонлар қуршовида қолаверамиз. Вакцина олгандан кейин соғлиғи салбий томонга ўзгарганлар ҳақида сўз очилганда эса аллақачон эмланиб бўлганларнинг хавотири ҳам ошади. Вакцинация ягона чора деб айтилаётган экан, бу йўлда энди одамларни мажбурлаш, қўрқитиш самара бермайди.
Телевизорнинг бурчагига “Вакцина — нажот” деб ёзиб қўйилгани билан кўзланган натижага эришиб бўладими? Ундан кўра ҳар 15 минутда бир эркакнинг белини уқалаётгани, ёхуд тилга олиб бўлмас шармандали шоуларни намойиш қилишлару “Гуанжоу” клиникасининг тутуруқсиз рекламалари ўрнига айни вақтда қўлланилаётган вакциналарнинг таъсири ва таркиби борасида ишонарлироқ лавҳалар қўйилса, жуда фойдали иш бўлмасмиди?!
Камолиддин РЎЗИМАТОВ