Kadastr mashmashasi

Qon bosimi yuqori bo'lganlarga o'qish tavsiya etilmaydi

Aslida voqea ancha oldin boshlangandi.

2019 yilning 15 may kuni edi. Darvoza zulfi asta taqilladi. Chiqdim. Ikki yosh yigit bilan salom-alikdan so'ng kadastr idorasidan kelishganini aytib, uyga kirishga ruxsat so'rashdi. Birdan ishni boshlab yuborishdi. Metr olib har bir qarich yerni, xonalarni o'lchay ketdi. Shunda: “Yigitlar, bir daqiqa to'xtang” dedim-da, ichkariga kirib uy chizmalarini olib chiqdim. Ular: “Doda, bu hujjatni otvorsangiz ham bo'ladi”, de­yishdi. “Ilgari shu qilayotgan ishlaringiz plan chizish deyilardi. Shunga qo'shimcha qilsanglar bo'ldi-ku”, dedim. Yigitlar menga parvo ham qilmay ishda davom etishdi.

“Pul pulni chaqiradi” degan gapga ishonasizmi? Bo'lmagan safsata. Ammo qog'oz qog'ozni chaqirishi esa bor gap ekan. Nimaga deysizmi? Unda eshiting. Yer berilganligi to'g'risidagi bir varoq qog'oz bilan Zangiota tuman kadastr idorasiga bordim. Kadas­tr xodimi arxivdan shu haqdagi ma'lumotnoma olib kelishimni tushuntirdi. Qishloqdan chiqib shahar oralab arxiv qaydasan, deb yo'lga tushdim. Hujjatni olib yana kadastr idorasiga keldim. Kadas­trchi mahalla idorasidan dalolatnoma olib kelishimni aytdi. Mahalla oqsoqolidan dalolatnomani oldimu, kadastrchiga uchib bordim. “Endi, otaxon, — dedi u, — xabaringiz bor, sizlar yashayotgan Zangiota tumani Sergeli tumaniga o'tdi. O'n kun kech qoldingiz. Biz kadastr qilolmaymiz” desa bo'ladimi. “Maslahat ber, men qayoqqa boray, qishloqdan shaharga shahardan qish­loqqa kezib o'rganib qoldim”, dedim.

Kadastrchi: “Tavakkal qilib yagona darchaga borib hujjatlarni ko'rsating, ishingiz balkim o'xshab qolar”, dedi. Bir zum o'tmay “yagona darcha”da paydo bo'ldim. U yerdagilar hujjatlarni birin-sirin ko'rib, Sergeli kadastriga borasiz, biz buni qabul qilolmaymiz deyishdi. Sergeli kadastriga keldim. Bir yigit sarg'ayib ketgan qarorga ko'z tashladi-yu, qo'lini bir nima tishlab olganday sakrab menga zardaliroq qarab: “Voy, otaxon bu kolxoz-ku, umuman kadastr qilib bo'lmaydi”, deb qaytarib berdi va sudga murojaat etishimni aytdi. Birgina qaror hujjati idorama-idora yuraverib, bir papkaga sig'may qoldi. Qog'oz qog'ozni chaqirishiga ana shunda ishondim.

Xullas sudga keldim. Sudya qizchaning savol-javobi kadastrchinikidan o'tib tushdi. Qizcha qog'ozlarni ko'zdan kechirgach, menga qarab: “Onangiz nomiga qaror chiqqan ekan. Ularning pasportidan nusxa kerak”, dedi. “Kechirasiz, onam Ollohga omonatlarini toshirganlariga bir yil bo'ldi” desam, “Unda o'limlari haqidagi guvohnomaning asl nusxasini olib kelasiz. Shundan so'ng yer kimga tegishliligi haqida sudga da'vo arizasi kiritamiz”, dedi.

Shunda: “Kechirasiz, qaror bilan yaxshi tanishmadingiz chog'i. Qarorda onam yerni sovg'a tariqasida mening nomimga rasmiylashtirib bergan. Zangiota tuman kadastri Sergeliga borasiz dedi. Ular meni sizga yuborishdi”, dedim. Qizcha o'zidan uyalibroq, unday bo'lsa Zangiota kadastriga borib kadastr chizmasini Sergeli tumaniga o'tganligi sababli hujjatlarni qabul qilmagani haqida yozma bayonnoma olib kelishimni ayt­­di.

Bu mashmashalar, sarson-sargardonlik­larning oxirini bilolmay qoldim.

Tashqariga bazo'r chiqdim. Atrofdagi binolar, yo'ldagi mashinalar, daraxtlar, odamlar, yeru ko'k chirpirak bo'lib aylanib, boshimga qulayotgandek edi. Arang bir temir panjarani ushlab turib qoldim. Bir yigit, meni kuzatib turgan ekan chog'i, yonimga kelib yelkamdan suyab: “Otaxon, yaxshimisiz, nima yordam kerak” deganini bazo'r eshitdim. U suv quyib uzatdi. Biroz o'zimga keldim. Bekatdan shahar transportiga o'tirib, mahalla guzariga yetib keldim. Ming bir xayol bilan kelayotib tanish akaxon bilan uchrashib qoldim. Unga bor dardimni to'kib solmoqchi bo'ldim. U meni tushundi chog'i, gapimni bo'ldi: “O'zingni qiynabsan-da. “Oldingdan oqqan suvning qadri yo'q” deyishadi. Shundoq qo'shningga aytsang bo'ldi edi. Ishing hal bo'lardi-qo'yardi”, dedi. “Axir, uning hech qanday ma'lumoti bo'lmasa, kadastrdan bexabar bo'lsa” desam, nima dey­di deng, rozi qilsam uch kun deganda uyning chizmasi qo'limda bo'larkan. Axir bu turgan- bitgani korrupsiya emasmi.

Uyga kirdimu, o'zimni to'shakka otdim. Oilada bir hamshira bo'lgani yaxshi ekan. Kelinim darhol qon bosimimni o'lchadi. Bir yuz to'qsonga chiqib ketibdi. Til tagiga paxtaga shimdirib qandaydir achchiq tomchi tashladi. Ko'p o'tmay dunyo ko'zimga go'zal bo'lib ko'rinib ketdi.

Uy hujjatlarimni e, nima bo'lsa bo'lsin deb, o'ylamay qo'ydim. Esimga tushsa, biror yo'li topilib qolar deya ichimda o'z-o'zimga taskin beradigan bo'ldim.

Asror SULAYMON