Milliy mafkura yolqini
Erta tongdan ishga otlangan chog'imda qalbimni ajib orziqish qamrab oladi va jamoam, qadrdon dargoh sari shoshaman. Inson — ko'pning orasida o'zini topadi. Bir-biriga yaqin niyatlar maslakdoshlarni birlashtiradi. Chunki umumiy ishimiz—mamlakatga ma'rifatli, barkamol, kelajakni ishonch bilan topshirish mumkin bo'lgan yoshlar, o'z dunyoqarashiga ega salohiyatli kadrlarni yetkazib berish. Biz ziyolilar qatlamini yakdil qila olgan, ishimizni sevdira olgan, o'zligimizni bilish hissini bera oladigan kuch mafkuradir.
Mafkura – ruhning tirikligi, hayotning asl rangidir. Inson vujudi shu ruh bilan harakatda ekan, jamiyat mafkura bilan barqarordir.
“Arpasiz ot qir oshmas, yordamchisiz alp yengolmas”, “Bir qarg'a birla qish kelmas”, “Yolg'iz g'oz uchmas”, “Besh barmoq yig'ilsa, musht bo'lar”, kabi maqollar bejiz yaratilmagan. Ilgari ham eldan, jamoatdan ajralmaslikka undovlar mafkuraviy yakdillik uchun da'vat hisoblangan. Donishmand tarix guvohki, milliy mafkuramiz ildizlari ham “Dil ba yoru dast ba kor” (Bahouddin Naqshband), “Adolat kuchda emas, kuch – adolatdadir” (Amir Temur), “Haq olinur, berilmaydur. Har millat va mamlakat xalqi o'zining huquqi, dini va siyosatini harakat va ittifoq ila boshqalardan oladi” (M.Behbudiy) kabi hikmatli fikrlar jaholatga qarshi ma'rifat, yomonlikka javoban yaxshilik singari insonparvar g'oyalar asosiga qurilgan. So'z mulkining sultoni Mir Alisher Navoiy bejiz yozmagan:
Tuxum yerga kirib, chechak bo'ldi,
Qurt jondin kechib, ipak bo'ldi.
Lola tuxmicha g'ayrating yo'qmu?!
Pilla qurticha himmating yo'qmu?!
Ha, insonning yashayotgani — uning ruhi, harakati, ongu-tafakkuri, amallaridan anglanadi. Mafkura esa shu ruhni ma'rifat va mohiyat suvi bilan to'yintiradi, insoniylik mohiyatini belgilab beradi.
Milliy yakdillik, birdamlik bilan Yangi O'zbekistonni barpo etayotgan xalqning tafakkuri ham, mafkurasi ham endi yangicha.
Bugun biz asl milliy mafkura, butun elni bir bayroq ostida birlashtirishga qodir milliy g'oya naqadar zarur ekanligini angladik. Jadid bobolarimizning armoni biz yaratayotgan buyuk istiqbol yo'lida ushalmoqda.
Davlatimiz rahbari Shavkat Mirziyoyev Prezidentlik faoliyatining dastlabki yillaridayoq “Buyuk istiqbolimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga quramiz!” deb butun xalqimizni milliy birlikka, mushtarak maqsadlar yo'lida birlashishga undadi. So'ngi yillarda yurtimiz taraqqiyot yo'liga kirdi. El osoyishtaligi, odamlarning turmushidan roziligi, baxti va farovon hayoti mafkuraviy g'alabamiz bo'ldi.
O'tgan qisqa davr ichida keng ko'lamli ishlarning amalga oshishida asos bo'lgan Harakatlar strategiyasining besh tamoyili ham xalqimiz imkoniyatidan kelib chiqib qabul qilingan ekanki, uning samarasi yaqqol ko'rindi. “Inson qadri uchun” degan ustuvor tamoyil davlat va jamiyat faoliyatining bosh mezoniga aylandi. Bu xalqaro maydonda e'tirof etildi. Mamlakatimiz birinchi marta Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari kengashi a'zoligiga saylandi.
Endilikda Yangi O'zbekiston taraqqiyot strategiyasi ishlab chiqildi. Ya'ni “Harakatlar strategiyasidan – Taraqqiyot strategiyasi sari” degan tamoyil asosiy g'oya va mezonimizga aylanib, milliy rivojlanishning yangi bosqichi boshlandi.
Kuni kecha “2022-2026 yillarga mo'ljallangan Yangi O'zbekistonning taraqqiyot strategiyasi to'g'risida”gi Prezident farmoni e'lon qilindi. Unda ta'kidlanadiki, 2017-2021 yillarda rivojlantirishning beshta ustuvor yo'nalishi bo'yicha Harakatlar strategiyasi doirasida jamiyatimizni yangilash, tubdan isloh qilishga qaratilgan 300 ga yaqin qonun, 4 mingdan ziyod O'zbekiston Respublikasi Prezidenti qarorlari qabul qilindi. Bu aytishga oson. O'tgan besh yil mamlakatimizning barcha sohalari uchun tarixiy rivojlanish, o'z-o'zini yangilash, tahlil etish yillari bo'ldi. Bir necha o'n yillarga tatigulik ishlar ro'yobga chiqarildi.
Endi kelgusidagi 5 yil davomidagi ulkan istiqbol rejalari e'lon qilindi. Bularning barchasi xalqimiz, ona yurtimiz farovonligi yo'lidagi ulug' rejalardir.
Ammo dunyoda turli kuchlar o'rtasidagi qarama-qarshilik, tinchlik va xavfsizlikka nisbatan yangi-yangi tahdidlar borligi xavotirlanarli va bu barchamizni ogohlikka undaydi.
Binobarin, bir haqiqat yuraklarimizga taskin beradi: milliy mustaqilligimizni yanada mustahkamlash, milliy tiklanishdan – milliy yuksalish sari, degan mushtarak g'oya, umummilliy mafkuramiz yolqini porloqki, har qanday tahdid va raqobatga mag'rurona qaray olamiz. Bu biz pedagoglarga “Yangi O'zbekiston – ma'rifatli jamiyat” konsepsiyasi asosida yoshlarimizni ma'nan barkamol, sog'lom e'tiqod ruhida tarbiyalashimiz uchun muhim asos bo'ladi.
Bahodirjon ShERMUHAMMADOV,
Farg'ona davlat universiteti rektori,
pedagogika fanlari doktori, professor