Jurnalist bo'lish osonmi?
Jurnalist bo'lishni bolalikdan orzu qilaman. Bu oldimga qo'ygan eng ezgu maqsadlarimdan. Maqsadimga erishish yo'lida esa bugun o'qib, o'rganmoqdaman. Ammo… gohida ba'zilar g'ayrioddiy fikrlari bilan aqlimni shoshirib qo'yadi. Juda hayronman. Nima emish, “o'qimay turib ham jurnalist bo'lishi mumkin” emish!
Axir, o'qimay jurnalist bo'lish… qanday qilib?
“Shunchaki, qiziqarli mavzularda video lavhalar tayyorlab, ijtimoiy tarmoqlarga joylash va uni tarqatish kerak. Bo'ldi, qarabsizki, jurnalistsiz-da”, deydi bir akaxonimiz.
Ochig'i, bu gapdan hafsalam pir bo'ladi.
O'ylashimcha, har bir voqea, hodisani chuqur o'rganish, mukammal tarzda yoritish, o'z fikrini asoslash va sharhlay olish, munosabat bildirish chin jurnalistga xos xususiyat. Lekin bugun ko'pchilik yapaloqdek telefonda tasvirga olishni va uni o'z bilganicha ijtimoiy tarmoqlarga joylashni jurnalistika deb o'ylashayotgani g'alati-da.
Katta ustozlarning bitiklarini o'qiganman. Ular aytishadiki, Jurnalistika katta bilim, chuqur tafakkur, doimiy ijod va izlanishni, eng muhimi, jasorat bilan xolis va halollik ila yashashni talab qiladigan sohadir. Uning mehnati og'ir, noni qattiq. El dardi, tashvishi bilan yashash oson emas.
Qiziq, bugun kimlarningdir bo'lgan-bo'lmagan aybini, ba'zida turli oilaviy ikir-chikirlarni oshkor etishni asosiy ijod mezoni bilib, jurnalist kasbini niqob qilayotgan kimsalar aslida qaysi sohaga tegishli? Jurnalistikaga, matbuotga qanday aloqasi bor bundaylarning?!
Undaylarni blogerlik hunari bilan shug'ullanuvchi shaxs sifatida ham ko'rolmaysan, kishi. Chunki, jurnalistikaning oltin qoidasi — haqiqatni bir tomonga bo'yin tovlamasdan yoritish emasmi?
Juda achinarli, shunday sharafli kasbni keyingi paytlarda ba'zi bir “dono”lar o'ta yuzaki hisoblab, bir dumalab o'zlaridan “jurnalist, muxbir” yasab olishayotganiga jim qarab turib bo'ladimi? Shunday ekan, men hali shu sohaga qiziquvchi, kelajakda shu yo'nalishdagi oliy dargohlarga kirib o'qishni niyat qilib turgan yosh inson sifatida, elu xalqqa chinakam matbuot, OAV vakili kimu, bloger kim, ijtimoiy tarmoqlarda o'z profilini ochgan odam kimligini tushuntirish kerakmikan, — deya o'ylab qolaman. Yo'qsa, bugun kimning qo'lida telefon yo'q, yo kim ijtimoiy tarmoqlarga kirmaydi? Yoxud kim telegrammda o'z raqamiga ega emas? Tavba, telefoni bor odam osongina jurnalist bo'lib qolaveradimi?
Aslo. Kechirib qo'yishsin, bunday hovliqmalar! Kerak bo'lsa, jurnalist bo'lish uchun nafaqat oliy ma'lumotga ega bo'lish, balki ijodkor inson butun umrini shu sohaga bag'ishlashi kerak deb bilaman. Negaki, hayotini sohaga baxshida qilib yurgan qancha ustozlarni bilaman, ular ijodini kuzatib bormoqdaman.
So'zim oxirida aytmoqchi bo'lganim shuki, ulug' va sharafli kasbga soya solmoqchi bo'layotgan ayrim na savodi, na mutaxassisligining tayini bo'lmagan betayinlar qancha chiranmasin, urinishmasin osongina jurnalist bo'lib qolisholmaydi. Mashhur hofiz kuylaganidek, haqiqiy jurnalistni el biladi, el taniydi, tan oladi. Undaylarni kim biladi?
Ulug'bek ShAROBIDDINOV,
“YuKSALISh” umummilliy harakati a'zosi