Mehribonlik – 4

Xotinimning tomdan tarasha tushgandek “qarmog'iga ilintirmoqchi” bo'lgan, faqat o'zining foydasiga ishlaydigan ustomonliklaridan zukkoligim tufayli ko'p hollarda omon qolardim va o'zimning donoligimdan quvonib yurardim. Ammo bu safar…

— Dadasi, – dedi xotinim ertalabki choyni tayyorlarkan juda yoqimli ovozda. Nazarimda, ovozida menga nisbatan hurmat oshgandek edi.

— Nima deysan? – dedim u uzatgan piyoladagi choyni ohista icharkanman.

— Qo'shnilarimiz sizni aytgan so'zining ustidan chiqadigan bir so'zli mohir jurnalist ekan, deb maqtashyapti. Nihoyat, ko'chamiz asfalt bo'ldi, deyishyapti.

— Ko'rdingmi, xotin, – dedim bu gaplardan taltayib, – hatto ular ham mening qandayligimni bilishibdi. Xo'sh, sen nima deding?

— To'g'ri aytasizlar, dedim men ham, – deya gapida davom etdi jiddiy ohangda xotinim. – Hayitga kiyishimga yangi ko'ylak olishimga pul berarman devdilar. Shuni bugun olaman, dedim. To'g'rimi?..

— To'g'ri! A?!.

*  *  *

Dam olish kunlarining birida choy ichib o'tirgandim, o'g'lim kelib qoldi. Suhbat boshlandi.

— Dada, – dedi o'g'lim qandaydir sirli ohangda, – nega doim onamga o'g'lingga ayt, u ishni bunday qilsin, bu ishni unday qilsin, deb aytasiz. Nima, men faqat onam­ning o'g'limanmi? Men tug'ilganimda xursand bo'lmaganmisiz?

— Nega unday deysan o'g'lim? – dedim ichimni bir nima tirnagandek bo'lib. – Axir…

— Axir, paxiri yo'q, – dedi o'g'lim hech kutilmaganda keskin ohangda. – Men sizning o'g'lingiz, ota o'g'il bo'lishni xohlayman.

O'g'limning bu javobi meni to'lqinlantirib yubordi.

— Unaqa xafa bo'lma bolam, – dedi xotinim to'satdan gapga qo'shilib. – Otang seni qanchalik yaxshi ko'rishini bilsayding. Sen albatta ichingdagi dardingni birinchi navbatda otangga aytishing kerak. Ana shunda ota o'g'il bo'lasan. To'g'rimi, dadasi?

— Onang to'g'ri gapiryapti, – dedim birdaniga ko'nglim bo'shashib. – Nima darding bo'lsa, aytaver bolam.

— Bugun keliningiz bilan uchrashuvga chiqmoqchiydim, – dedi o'g'lim biroz ma'yus ohangda.

— Yaxshi, xafa bo'lmay aytaver. Nima yangi kiyim kerakmi?

— Yo'q…

— Tuflimni berib turaymi?

— E…

— Pul kerakmi?

— Yo'q, – dedi o'g'lim va nima uchundir jovdirab onasiga qaradi.

— Ah, o'g'lim-a, – dedi xotinim birdaniga portlab. – O'rgatganimni ham eplolmaysan-a. Otang shuncha narsani so'rasa nega “yo'q” deysan. Mashinangizni ham berib turing desang bo'ladi-ku. Bunaqada qachon bu pishiq otangdan biron narsa undirasan, bilmadim…

*  *  *

— Buni qarang, dadasi, – dedi xotinim xuddi o'ziga yangi ko'ylak olgandek quvonib. – Mana bu ko'chatlarni ko'ring, – dedi u hovliga yangi ekilgan nihollarni ko'rsatib. O'g'lingiz ekkan daraxtlarning hammasi ko'karibdi.

— Ko'karadi-de, – dedim g'ururlanib. – Axir bu ko'chatlarni men – akang qarag'ay olib kelganman-ku.

— To'g'ri, – dedi xotinim shahd bilan. – Siz olib kelgansiz, lekin o'g'lingiz ekib, katta qilyapti. O'zingiz ayt­ganday hamma tuqqan ona – ona bo'lavermaydi, boqqan ona bo'ladi.

* * *

— Qalay? – dedim xotinimga yangi ko'ylak ustidan taqilgan chiroyli rangdor galstukni ko'rsatib.

— Yaxshi, lekin sizga yarashmabdi, – deya boshini liqillatdi xotinim.

— Nega?

— Bu yoshlarniki-de.

— Nima, men qarib qoldimmi?

— Yoshmisiz?

— Iya, bu nima deganing. Hali o'nta yigitning g'ayrati va kuchi bor menda. Gapingni o'ylab gapir.

— Shunaqami? – dedi xotinim xuddi shuni kutib turganday, — unday bo'lsa hovlidagi yerni o'zingiz choping. Yo'lakdagi qopdagi kartoshka bilan piyozni o'g'lingizni kelishini kutib o'tirmay, yerto'laga o'ziz olib tushib qo'­ying. Xo'pmi!

* * *

Ishdan kelsam xotinimning rangi o'chgan, bir ahvolda.

— Nima bo'ldi?

— O'g'lingizning mazasi bo'lmovdi, “Tez yordam” chaqirdik.

— Nima dedi? – dedim hovliqib.

— Ukol qildi. Biroz shamollashi bor ekan, – dedi.

— Ha, mayli qo'yaver. Uch-to'rtta ukol olsa hech narsa ko'rmagandek bo'lib ketadi, – dedim ancha xotirjam bo'lib.

— Shu ukollarini siz olsangiz-chi, – dedi xotinim iltijoli nazar bilan.

— Esing joyidami, xotin? Nimalar deb valjirayapsan?

— Nima qipti, olsangiz? Osmon uzilib yerga tushadimi? – dedi xotinim birdaniga obrazga kirib. – Ja, o'g'li uchun jonini tikkan Boburga o'xshagingiz kelardi-ku! O'g'lingizning joniga oro kirib bir safar ukollarni olsangiz nima qiladi? O'shanda ham aytuvdim-a, baribir Bobur bo'lolmaysiz deb. Mana, gapimning isboti…

*  *  *

— Tinchlikmi, dadasi. Nechuk ishdan vaqtli qaytdingiz? Rangingiz ham so'lg'in ahvolda, – dedi xotinim qo'limdagi narsalarni olarkan.

— Ha, endi, – dedim xotinimni sinash maqsadida, – o'g'ling o'qishda yiqilibdi.

— Voy, sho'rim, – dedi xotinim jonholatda, – hech narsa qilmabdimi? Xabar oldingizmi? Doktor-poxtor kelibdimi?

— Qayoqdagi gaplarni gapirasan-a, – dedim kulib.

— Nega qayoqdagi gaplar bo'ladi? Kecha bekorga yomon tush ko'rmagan ekanman. O'zi qani?

— Kelib qolar. Muncha vahima qilavermasang-chi. Imtihondan yiqilibdi. Tushundingmi?

Bu gapni eshitgan xotinim birdaniga o'zgardi.

— He, gapizam qursin! O'takamni yoray dedingiz. Imtihondan yiqilsa, yiqilar, – dedi xotinim qo'lidagi narsalarni stol ustiga qo'yarkan.

— Nega unday deysan? O'qisa shunaqa bo'lmasdi, – dedim asabiylashib. — Hozir o'rtoqlari bilan yurgandir sandiraqlab.

— Ota o'g'il-da. Ota o'g'il! – dedi xotinim ham bo'sh kelmay. – Ishxonada attestatsiyadan o'tolmasangiz choyxonama-choyxona yurasiz-ku. Yo gapim noto'g'rimi?

*  *  *

— Oyligimni hech yetkazaolmayman, – dedi do'stim shikoyat qilib.

— Nega yetkazaolmaysan? Oyliging kammi?

— Yo'q. Oylik olgan kunim xotinim darhol olib qo'yadi.

— Berma…

— Qanday qilib?..

— Oylik olishingdan uch-to'rt kun oldin xotining bilan urish. Gaplashma. Ana shunda xotining pul so'rolmaydi va oyliging yoningda qoladi. Qalay, zo'rmi?

— Bu hunaring ish bermadi.

— Nega?

— Xotinim do'stingizning hiylasini menga o'tkazaolmaysiz, deydi. Nazarimda, xotining buni allaqachon xotinimga aytgan. Shun-chun do'stim endi sen ham yangi hiyla o'ylab top. Bo'lmasa menga o'xshab pulsiz qolasan.

Bu menga yaxshi dastak bo'ldi. Oilaviy sirni oshkor qilgan xotinimdan o'ch olish va uni chuv tushirish maqsadi-da g'azab bilan uyga keldim.

Baxtimga eshik qulf edi. Ochib, yolg'ondakam jahl bilan uyga kirdim. Stol ustida xat turardi. Olib o'qiy boshladim.

“Bilaman, dadasi, ertaga oylik olasiz. Men bilan “urishaman” deb xomtama bo'lmang. Bolalarni olib uyga ketdim. Jahldan tushganingizda kelaman va albatta, oylikni olaman. Sizning ustomon xotiningiz”.

Bahrom AKBAROV