Mo'ljallangan safarga tadorik
Bugungi sinovli kunlarda dunyoda eng katta zarar ko'rgan sohalardan biri — turizmdir.
Sababi — hammaga ma'lum. Dunyo bo'ylab yoyilib ketgan ofat — pandemiya. Deyarli barcha mamlakatlar o'z chegaralarini yopdi. Barcha avia, temir yo'l va boshqa turdagi xizmat ko'rsatuvchi vositalar to'xtatilgan vaqtda sayohat qilishni kim ham o'ylar edi.
Ammo mana, yana sekin-asta ko'plab davlatlar o'zaro avia, temir yo'l qatnovlarini yo'lga qo'ymoqda. Odamlar ham uyidan chiqib, mo'ljallagan uzoq-yaqin safarga oid tadorigini ko'ra boshladi.
Aksariyat davlatlarda turictlarga, birinchi navbatda, kriminal unsurlar xavf solishi e'tiborga olinib, o'zini himoya qilish choralarini ko'rishi mumkin. Albatta, o'zini himoya qilish uchun tig'li anjom sotib olib, yonida olib yurish shart emas, balki har bir davlatning ichki qonun-qoidalaridan kelib chiqib, nazarda tutilgan xavfsizlik choralaridan foydalanish uchun turistlarga ruxsat etiladi.
Keyingi yillarda mamlakatimizda ham turizmni yanada keng rivojlantirish, yurtimizga tashrif buyurgan sayyohlarning qadimiy qadamjolar, tarixiy obidalarimiz bilan tanishish asnosida so'lim va betakror tabiat bag'rida maroqli dam olishlari, shuningdek, yurtimiz milliy urf-odatlari, an'analari hamda xalqimizga xos mehr-oqibat, mehmondo'stligidan ulgu olishlari borasida barcha shart-sharoitlar yaratilayapti.
Bu borada 2019 yil 18 iyulda “Turizm to'g'risida”gi O'zbekiston Respublikasi Qonuni qabul qilingach, chet ellik turistlarning xavfsizligi davlat tomonidan kafolatlandi.
Buxoro, Samarqand, Xiva, Qo'qon, Shahrisabz va boshqa shaharlardagi tabarruk obidalar xorijlik mehmonlar ongida o'ta yangi muhit yaratishini hisobga olsak, ularning bemalol kelib-ketishlariga, albatta, to'liq sharoit yaratib berishimiz lozim. Ana shunda O'zbekiston xavfsiz hudud, tinch va ishonchli mamlakat maqomini oladi.
Albatta, turistlarning xavfsizligini ta'minlashda O'zbekiston IIV faoliyati alohida o'rin tutadi. Sayyohlik majmualari va qiyofasini asrashda, hududlarda, birinchi navbatda, mahalliy va xorijdan kelgan odamlarning ichki tartibini saqlash, turistlarni juz'iy tahdidlardan, agar bor bo'lsa, xabardor qilish, shuningdek, ularning sog'liqlarini himoya qilishda “Tez yordam” xizmatini sifatli yo'lga qo'yish alohida ahamiyatga ega.
Temir yo'l va havo transport infratuzilmalarida xavfsiz xizmat turi joriy qilinmoqda. Prezidentimizning 2019 yil 6 martdagi sohaga taalluqli qaroriga binoan xavfsiz turizmni ta'minlash konsepsiyasi bosqichma-bosqich Toshkent shahri, Toshkent viloyati va Surxondaryo viloyatiga tatbiq etilayapti.
IIVda transportda xavfsizlikni ta'minlash Bosh boshqarmasi tashkil etilgani bunga misol. Boshqarmaning asosiy vazifasi — temir yo'l va havo transporti, avtoulov, metropoliten ob'yektlarida jamoat tartibini saqlash hamda huquqbuzarliklarning oldini olishdan iborat. O'tgan yildan e'tiboran ixtiyoriy ravishda xohlovchilarga turistlarning avtotransportlarda harakatlanish vaqtida kuzatib borish hamda nomoddiy va madaniy meros ob'yektlarida jamoat tartibini saqlash bo'yicha pulli xizmatlar ko'rsatishga ruxsat etildi.
Hozirgi kunda mamlakatimizda turistik marshrutlarni sertifikatlashtirish ishlari olib borilmoqda. Shu bois xorijdan taklif etilayotgan va mahalliy turistik firmalarning vakillari xavfsizlik bo'yicha qonunda belgilangan tartibda nazoratdan o'tkaziladi.
Ayniqsa, yuqorida aytganimizdek, dunyoni larzaga solgan koronavirus pandemiyasi mamlakatimizga ham o'z salbiy ta'sirini ko'rsatayotgan bir davrda kasallanishning chetdan kirib kelishini oldini olish maqsadida xavfsizlik qoidalariga qat'iy amal qilish, karantin talablari ta'minlangan holda turizmni yo'lga qo'yish chog'ida, har qachongidan ham, sohada yangicha ishlashni taqozo etadi.
I. Bekchanov,
Toshkent shahar Favqulodda vaziyatlar boshqarmasi
o'quv Markazi o'qituvchisi.