Yuksalishdan zavq olib…

Vatan so'zini, kalomini tilga olish bilanoq har qanday kishining qalbida iliqlik, mehr hissi uyg'onadi. Bu tabiiy, albatta. Odam bolasining qalbi, yuragi hamisha talpinadigan mo''tabar dargoh bu — ona Vatandir. Aslida, sayroqi bulbul o'z tikanzorida yayrab, emin-erkin qo'shiq kuylaganidek, odamzod ham o'z tuprog'ida, ota makonida baxtga chulg'anib yashaydi. Shu bois ne-ne ulug' bobolarimiz ham ona yurt sog'inchi bilan yashab, uni qo'msab asarlar bitgani bejiz emas. Shunday ekan, har bir insonda, farzandlarimizda Vatanga bo'lgan mehru sadoqatni yanada o'stirish, unga hamisha kamarbasta bo'lish ishtiyoqini qalbga singdirish nafaqat ustoz-muallimlarning, tarbiyachilarning, balki har bir ota-onaning ham, katta-kichik har bir rahbarning ham muqaddas burchi bo'lmog'i kerak.
1
Yaxshi bilamizki, bugun yurtimizda ulkan yangilanishlar, islohotlar ro'yobga chiqarilmoqda. Uchinchi Renessans poydevorini yaratish, Yangi O'zbekistonni dunyoda hech qaysi yurtdan kam bo'lmagan mamlakatga aylantirishdek buyuk maqsad yo'lida Davlatimiz rahbari Shavkat Miromonovich Mirziyoyev rahnamoligida tarixiy o'zgarishlarga asos solinmoqda.
Mana yaqinda barchamizga ma'lumki, Toshkentda o'tkazilgan Iqtisodiy hamkorlik tashkilotining navbatdagi sammitida jahonda o'z o'rniga, salohiyatiga ega o'nga yaqin davlat rahbarlari ishtirok etdi. Unda davlatimiz rahbari Shavkat Mirziyoyev nutq so'zladi. Ayniqsa, “Bugungi oliy darajadagi uchrashuvimiz bizning umumiy taraqqiyot yo'lida ko'p tomonlama hamkorlikni kengaytirishga bo'lgan qat'iy intilishimizning yaqqol dalilidir. Tashkilotni isloh qilish va uning samaradorligini oshirish, xalqaro maydondagi nufuzini yuksaltirish bo'yicha tizimli ishlar olib borilmoqda. Xususan, transport vazirligimiz qabul qilgan Toshkent deklaratsiyasining muhim ahamiyatini alohida qayd etmoqchiman. Boku shahrida Toza energiya markazini tashkil etish va mintaqaviy elektr energiyasi bozorini yaratish masalasi bo'yicha amaliy ishlar qilinmoqda”, degan qanotli so'zlari davlat rahbarlari tomonidan iliq qabul qilindi. Bularning bari Vatanimizning tobora yuksalib borayotganini ko'rsatadi.
O'tgan yetti yil mamlakatimiz taraqqiyotida ulkan o'zgarishlar, mahobatli bunyodkorlik, yaratuvchilik bosqichlari bo'ldi. Yangi O'zbekiston jahon hamjamiyatida mustahkam o'rin egalladi. Egalladigina emas, ko'p jabhalarda yetakchi davlatlar safida bo'lishga tirishib-tirmashdi. G'alla, neft va boshqa eng muhim strategik mahsulotlar ishlab chiqarishda tom ma'noda mustaqillikka erishdi, shu bilan kifoyalanmasdan, ana shu mahsulotlarni eksport qilish borasidagi salohiyatini uzluksiz oshirish, avtomobil sanoati, neft va gazni qayta ishlash majmualarini bunyod etish, paxta tolasini ishlab chiqarishni yanada ko'paytirish, uning asosiy qismini o'zimizda qayta ishlashga erishish, buning uchun zamonaviy texnologiyalarga asoslangan ulkan miqyosdagi sanoat tizimining yaratilishi, ishlab chiqarishning boshqa jabhalarida ham tub o'zgarishlarga qo'l urilishi, bunda xorijiy investisiyalar jalb qilishga urg'u berilishi va yana ko'plab islohotlar bunga mustahkam asos bo'ldi. Nafaqat iqtisodiyot, balki infrastruktura, fan, oliy va o'rta-maxsus ta'lim, sport jabhalaridagi tub o'zgarishlar Yangi O'zbekistonimiz istiqbolining hayotbaxsh kuch-qudratini, ozod yurt ahlining benazir azmu shijoatini yorqin namoyon etmoqda. Zotan, “Yangi O'zbekiston strategiyasi, olijanob niyatlarni amalga oshirish, yangi hayot qurish yo'lidagi beqiyos o'zgarishlar eng katta jonbozlikni talab etadi”, deb o'zining “Yangi O'zbekiston strategiyasi” kitobida aytganlarida, mamlakatimiz Prezidenti Shavkat Mirziyoyev ming bor haqlar desak xato bo'lmaydi.
Endi tumanimizda olib borilayotgan ishlar haqida to'xtalsak. Alohida ta'kidlashni istardimki, ko'hna Ishtixonning bugungi ko'rki zabardast Samarqand viloyatiga husnu malohat bo'lib turibdi. Ishtixon Buyuk ipak yo'li bo'yidagi bekat manzilgohlardan hisoblangan. Qadimiy va hamisha navqiron Ishtixon o'tgan vaqtlar mobaynida shuhrat topib kelgan. Ayniqsa, u Mustaqillik davrida, Yangi O'zbekistonni qurish zamonida tamoman yangidan chiroy ochib, gullab-yashnayotir. Ha, Ishtixon tumani ulug' va aziz Istiqlol bilan hamqadam gurkirab, o'sib, ulg'ayib bormoqda. Bu go'shada amalga oshirilayotgan har bir bunyodkorlik, yaratuvchilik mehnatida yurtdoshlarimizning saxovati, himmati, mehnati mujassam. Zero, ozodlik va hurlik insonga berilgan bebaho ne'mat, baxt-saodat ekanligini qalbdan his etgan har bir ishtixonliklar ruhlanib mehnat qilmoqdalar.
2
“Do'ppidekkina, so'lim va maftunkor qishloqlar… Qishloq odamlari didiga mos, vobasta qurilgan baland-past uylar. Insonning bahri-dilini ochuvchi manzara. Bu manzara qishloqqa ilk bor kelgan kishini yana ham kelishga chorlab turadi. Darhaqiqat, anvoyi gullarning ajib tarovati, sharqirab oqayotgan zilol suvdagi jo'shqinlik, baland-past, tuyalarning o'rkachlarini eslatuvchi egri-bugri qir-adirlar, dov-daraxtlarning, toklarning yashillikka burkangani ko'ngilga iliq tuyg'ular bag'ishlaydi. Har gal ajoyib odamlar, takrorlanmas manzaralarga serob bo'lgan Ishtixon qishloqlari haqida o'ylaganimda, ko'z oldimda ana shu tabiat in'om etgan manzara bot-bot namoyon bo'laveradi. Rosti, og'ir sinovlarni yelkasida mardonavor ko'tarib, hayot daryosining qil ko'priklaridan bukilmay, o'zlarini g'oz tutib o'tgan, o'zlaridan yoniq taassurot qoldiradigan ishtixonliklarga qancha ta'zim qilsak, shuncha oz. Ochig'i, tuproq siqimlagan odamlarning umri ham turfa hayotda o'z o'rniga, mavqeiga ega bo'lishi, oilada, jamiyatda, mehnat jamoasida mas'uliyatni his etishi, ular umrining mazmunini belgilab bergan ekan. Ularning dunyoda kechayotgan voqea-hodisalarga munosabat bildirishdagi jur'ati to'g'ri so'zligi asnosida izohlanadi. Jonkuyarliklari va boshqa talay fazilatlari bilan ajralib turadilar. Darhaqiqat, Ishtixon qadimiy maskan. Kechmishi, tarixi uzoq moziydan so'zlaydi. Shu boisdan tumanning bir qismi Nurota tog' tizmalarining ajralmas tarmog'iga, bir qismi qir-adirli lalmikor yerlarga ulangan bo'lsa, yana bir qismi adoqsiz paxtazoru g'allazorlarga, bog'u chorbog'larga, yam-yashil o'sgan tokzorlarga burkangan. Yangi O'zbekistonni barpo etish yillarida rivojlanish yaqqol ko'zga tashlana boshladi. Fermerlik keng quloch yozdi, tadbirkorlik rivojlanmoqda. Yangilanishlar natijasini har bir qishloq, har bir mahalla, mehnat jamoasida ko'rish mumkin. Muytan, Shayxlar va boshqa qishloqlar Ishtixonning eng obod, ko'rkam manzillaridandir. Ularning qadimiy turkiy nomlar bilan atalishi qishloqlarning ko'p yillik tarixga ega ekanligidan dalolat beradi. Ayniqsa, Muytan urug'i haqida tarixiy manbalarda ko'plab bir-biridan qiziq ma'lumotlar uchraydi. Tumandagi qishloqlarning barchasi Yangi O'zbekistonni qurish, tiklash yillarida tubdan o'zgardi. Aslida, bu yangilanishlar kishilar qalbida, ongida aks etayotgani quvonchlidir. Kishilarni qadrlash, mehr-muhabbat, muruvvat ko'rsatish kabi fazilatlarimiz qaytadan shakllanib, bo'y ko'rsatmoqda. Boya aytganimdek, qishloqlarda, soddadil, bag'ri keng odamlar orasida o'sganimdan, dilimda g'urur, qalbimda faxr tuyg'usini tuyaman.
3
Samarqand viloyatining barcha manzillarida “Shu aziz Vatan, Yangi O'zbekiston barchamizniki, uning istiqboli, farovon kelajagi uchun yashash har bir inson uchun katta baxtdir” deb yozib qo'yilgan katta pannolarni uchratasiz. Ishtixonliklar bu kabi purma'no so'zlar maqsad va intilishlarning, bunyodkorliklarning oliy o'lchovi ekanligini yaxshi bilishadi, ko'ngildan anglashadi. Shu mezon bilan yashab, mehnat qilishmoqda.
Tumanda turli millat vakillari yashashadi. Ularning uylari ham, to'ylari ham, orzu-havaslari, udum-an'analari ham uyg'unlashib ketgan. O'tgan yillar ishtixonliklarning ma'naviy-ma'rifiy hayotida esda qolarli kun bo'ldi, desak mubolag'a bo'lmasa kerak. Chunki xuddi shu sanada tumanning bir qator iqtidorli yoshlari yuksak natijalarni qo'lga kiritishdi. Bular safiga AQShning Janubiy Florida universitetida o'qiyotgan Timur Abdalimov, Rossiyadagi Glazov davlat pedagogika institutida o'qiyotgan Barno Xushvaqtova, Jahongir Zubaydullayevni bemalol aytsak bo'ladi. Birgina 2022 yilning o'zida tumanimizdagi 3117 nafar bitiruvchining 830 nafari turli oliy o'quv yurtlariga talabalikka qabul qilindi. Ularning 76 nafari maktabni oltin, 10 nafari kumush medal bilan tamomlagandi. Chindan ham, ishtixonlik yigit-qizlar istiqlolimizning shirin va totli mevasini shodon va baxtiyor holda kutib oladilar. Hayotda faqatgina sog'lom vujud, tiniq aql sohiblarigina o'z oldilariga qo'ygan vazifani uddalashga, ilmu urfon egallashga qodir bo'ladi. Bu narsa umid nihollari deya e'tirof etilgan yoshlarning har doim diqqat markazida turadi, deging keladi. Darhaqiqat, maktabsiz, maorifsiz, ilmsiz, hunarsiz taraqqiyot yo'q. Shuning uchun butun hayotini yosh avlod tarbiyasiga bag'ishlagan jonkuyar o'qituvchilar, ustoz-murabbiylar mehnatini munosib rag'batlantirish, ularning ish va turmush sharoitini yaxshilash, jamiyatdagi obro'-e'tiborini oshirishga muhim ahamiyat qaratilmoqda. Bugungi kunda tumanimizda 99 ta ta'lim muassasasi mavjud bo'lib, maktabgacha va maktab ta'limi bo'limi tizimida 48959 nafar o'quvchiga 4604 nafar pedagog-o'qituvchi ta'lim-tarbiya berib kelmoqda. Albatta, insonning kamolotga yetishida kitobning o'rni bo'lakcha. Ana shu holat inobatga olinib, tumandagi axborot-kutubxona markazida 10 ming dona kitob joylashtirilgan. Hozirda bu manzil yoshu keksaning sevimli manziliga aylanib ulgurgan. Shu bilan birga joriy yilning o'zida “Ustozlar xiyoboni”da yana 10 ming kitob fondiga mo'ljallangan xususiy kutubxona ish boshladi.
Xalqimizda “Salomatlik tuman boylik” degan naql bor. Bunda sog'likning naqadar ahamiyatli ekanligiga ishora mavjud. Hozirgi paytda Ishtixon tumani tibbiyot birlashmasi 263279 nafar aholiga xizmat ko'rsatadi. Birlashmada “2023-2025 yillarga mo'ljallangan “To'g'ri ovqatlanish va sog'lom turmush tarzi” deb nomlanuvchi umummilliy harakatni ro'yobga chiqarish borasida aniq va rejali ishlar amalga oshirilmoqda. Maqsad — “Aholi o'rtasida sog'lom turmush tarzini shakllantirish, reproduktiv madaniyatni yuksaltirish, zararli odatlarga qarshi kurashish, aholining tibbiy madaniyatini rivojlantirish, jismoniy tarbiya-sog'lomlashtirish va ommaviy sport harakati tibbiyot profilaktikasi” ommaviy tadbirlari o'tkazishdir. Masalan, shu yil 7 aprel kuni tuman tibbiyot birlashmasiga qarashli ko'p tarmoqli poliklinikada tashkil etilgan “Salomatlik soati”da respublika ixtisoslashtirilgan ilmiy-amaliy tibbiyot markazlarining 20 nafar, viloyat shifoxonalarining 20 nafar va tuman tibbiyot birlashmasining 70 nafar shifokorlari tibbiy ko'rik o'tkazdilar. Shu bilan birga, Ishtixon tumani umumiy foydalanuvdagi avtomobil yo'llarida jami 20 chaqirim yo'lda 2.97 mlrd so'mlik kartali va yamoqli ta'mirlash ishlari bajarildi.
4
Paxta qadimdan mo'may daromad keltiruvchi xomashyo. Shu bois uni yetishtirishga yil sayin ko'proq ahamiyat qaratilmoqda. So'nggi yillarda milliy boyligimizning qadri dunyo bozorida yanada ortdi. Bu xalqning turmush darajasini oshirishga, yurt obodligini yaxshilashga va Vatan kuch-qudratini mustahkamlashga xizmat qiladi. Samarqandda Ishtixon tumanining o'ziga xos o'rni va salohiyati bor. Negaki, azal-azaldan bu yerda zamin bilan tillasha oladigan tajribali dehqonlar, usta paxtakorlaru bog'bonlar, mohir chorvadorlar yetishib chiqqan. Ular bugungi kunda yuzlab fermer xo'jaligi rahbarlariga yaqindan ko'maklashmoqdalar. Yangi O'zbekistonni bunyod etish yillarida tumanda chinakam evrilishlar ro'y bermoqda. Bunday ijobiy o'zgarishlar nafaqat markazda ko'zga tashlanadi, balki chekka-chekka qishloqlarda ham bo'y ko'rsatmoqda. Fermeru tadbirkorlarning qo'lga kiritayotgan muvaffaqiyatlari natijasida ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar shitob bilan rivojlanmoqda. Fidoyi va jonkuyar ishtixonliklar tashabbusi bilan keng ko'lamli bunyodkorlik hamda obodonlashtirish ishlari amalga oshirilmoqda.
5
Yurtimizda tadbirkorlikni rivojlantirish, ishbilarmonlarga turli imtiyozlar berish, ularning faoliyatini qo'llab-quvvatlashga, qulochini keng yoyishga yetarlicha shart-sharoit yaratib berilgan, desak, mubolag'a qilmagan bo'laman. O'z o'rnida tadbirkorlar ham davlatimizning g'amxo'rligidan yetarlicha foydalanmoqdalar. Ayniqsa, ular yangi-yangi tashabbuslar bulog'ining ko'z ochishida, qo'shimcha ish o'rinlari yaratib berishda, hududlarning ishlab chiqarish salohiyatini oshirishda, aholiga xizmat ko'rsatish sifatini yaxshilashda keragicha tajribaga ega bo'ldilar. Bunday ahdi qat'iy, tashabbuskor tadbirkor va ishbilarmonlar Ishtixonda ham ko'plab topiladi. Bu esa yangi kurtaklarning yaproq yozishiga turtki bermoqda. Ayonki, umr daftarining har bir novdasida orzu-umid g'unchalari yuz ochadi. U to'rt fasl asnosida butun borliqni o'z ko'rki-tarovati bilan ziynatlaydi, gurkirab gullaydi, yaproq yozadi, meva beradi. Safoxo'ja mahalla fuqarolar yig'ini hududida istiqomat qiluvchi yakka tartibdagi tadbirkor Zamira Muxtorova mana shunday insonlardan. Ish faoliyatini 2016 yilda boshlagan Zamira opa 2019 yili yangi binoga ko'chib o'tdi. U hozirda tadbirkorlik faoliyatini davom ettirmoqda. Ko'plab ishchi o'rinlari yaratildi. Ayni paytda “Nodirxon agro lyuks nur” MChJ oilaviy korxonasida qirq nafar xotin-qiz va yoshlar mehnat qilishmoqda. Korxonaga Mahbuba Islomova rahbarlik qilmoqda. U “Faol tadbirkor” ko'krak nishoni bilan taqdirlangan.
Bilasizmi, odamlar bilan ko'ngildan muloqot qilishning hech ham yomon tomoni yo'q. Negaki, ularning ichiga kirib ochiq va samimiy so'zlashish, dardini eshitish faoliyatimizning tub negizini tashkil etishi kerak. Axir biz, nima bo'lganda ham, el-yurt taqdiriga mas'ulmiz. Joylardagi to'rtta sektorga murojaat qilayotgan ko'plab vatandoshlarimizning kundalik turmushiga daxldor savollari, muammolari, shikoyat va arizalarini imkon qadar joyida hal etishga, yechimini topishga harakat qilayapmiz. Bu borada o'rta bo'g'in rahbarlarining mas'uliyati ham katta. Ular xalq va uning manfaatlaridan yiroq bo'lib qolmasliklari bot-bot quloqlariga quyilmoqda.
So'zim avvalida ta'kidlaganimdek, Ishtixon — Samarqand viloyatining yashnagan bo'stoni. Bu muazzam maskanda ko'p sonli aholi istiqomat qilishi ham bejiz emas. Ular ham yangi yilni yaxshi niyatlar ila qarshi olmoqdalar. Islohotlar, yangilanishlar, taraqqiyot ham bu zaminda bo'y-bastini ko'rsatmoqda. Mehnatda mo''jizalar yaratayotgan ijodkor, tanti, lafzi halol ishtixonliklar Vatan osmonining musaffoligi, el dasturxonining to'kinligi yo'lida jasorat va himmat ko'rsatib kelmoqdalar. Bugun Ishtixon yuksalmoqda, qaddini kermoqda. Mehnat ahli yangi yil bayramiga katta orzu-havaslar, ajoyib mehnat tuhfalari asnosida hozirlik ko'rishmoqda. Nasib etsa, barcha sohalar yanada rivojlanishi turgan gap. Chunki odamlarning g'ayrat-shijoati shundan dalolat berib turibdi. Zero, O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev o'zining “Yangi O'zbekiston strategiyasi” nomli kitobida yozganidek: “Inson har tomonlama erkin va farovon yashaydigan yangi davlatni barpo etishdek buyuk xalq harakati tobora kengaymoqda. Bunday qudratli safda bo'lishning o'zi katta baxt, katta sharafdir”.
Fazliddin RO'ZIYEV,
Ishtixon tumani hokimi.