Non tafti
Keng ko'chada yurib borar ekanman, dimog'imga yoqimli hid urildi. Hali bu qanday ifor ekanligini anglab yetmasimdanoq ikkita yosh bolacha etagiga shirmoy kulcha solib bir-birini quvlab kelayotganiga ko'zim tushdi. Yuragim orziqib ketdi. Bolaligimda onajonim har gal non yopganlarida qo'shib kulchalar yopar edilar. To non pishguncha atroflarida aylanib “qachon pishadi?” deb jag'imiz tinmasdi. Endigina tandirdan uzilgan kulchani qo'lingiz kuyib-kuyib muzdek suvga tashlaysiz-u, bir ozdan so'ng olib yesangiz, buning gashti boshqacha. Issiq nonni sariyog'ga qorib yeyishning-ku, zavqi yanada boshqa…
Ammo har qachon aziz bo'lgan nonlarni bugun unchalik ham ko'zimizga surtib aziz ko'rmayotgandekmiz. Chunki isrofgarchilik holatlarini ham ko'p uchratyapmiz. Esimda, nonni ozgina isrof qilsak, onamiz: “O'zing non yopmagansan-da”, deb koyir edilar. Bugun non yopish lazzatidan benasib ayollar, non tayyor bo'lguncha ketadigan mehnat mashaqqatini ko'rmagan bolalar ulg'aymoqda, nazarimda.
Faqatgina ayrim xonadon sohibalari tandir oqartirib non yopishmoqda, desak, xato emas. Bugunning zamonaviy bolalari ko'chalarni changitib to'p tepish, quvlashmachoq o'ynash baxtidan mosuvo bo'lib, faqatgina jim o'tirib, telefon bilan do'st tutingani kamdek, ularga tandirdan uzilgan qaynoq nonni tatib ko'rish, taftini his qilish zavqi-shavqidan mosuvo.
Yurtimiz nonlari butun dunyoga dong taratgan. Shu boisdan ham “Toshkent — non shahri”, “Samarqand nonlari” kabi ta'riflar bejiz aytilmagan axir!
Momolarimiz mehmon kuzatilayotganida hamroh bo'lsin, deya qo'liga non tutqazishgan. Uzoq safarga otlanayotgan kishining nasibasi uzilmasin deya non tishlatish, ikki yoshga baxt tilab non sindirishlar… Bugun bu vazifalarni tandirda non yopib emas, novvoylardan sotib olgan nonlarimiz bilan amalga oshirmoqdamiz. Yaxshiyamki, yurtimizda novvoylar ko'p. Ularning har biri yopgan non o'zgacha husn va o'zgacha ta'mga ega.
Qaniydi, bugun bolajonlarimiz “bo'ldi, televizor oldidan qoch” degan so'zlarni emas, “orqamda o'ynama, nonim tushib qoladi” degan dakkilarni eshitsa. Qaniydi, qo'llarimiz ertalabdan kechgacha qizib ketgan telefonlardan emas, issiq kulchalar taftidan kuysa.
Mushtariy TOLIBOVA,
Guliston davlat pedagogika instituti talabasi.