Qurbonlik fazilatlari
Alloh taolo roziligini istab qurbonlik qilish asliy ehtiyojidan boshqa moli kumush nisobiga yetgan musulmonlarga vojibdir. Ana shunday miqdorda moli bo'lib, qurbonlik qilmagan odam juda ko'p manfaatlardan mahrum bo'ladi.
Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Bas, Rabbingiz uchun namoz o'qing va (tuya) so'yib qurbonlik qiling!” (Kavsar, 2).
Qurbonlik qilishdan maqsad banda o'zining Alloh amriga itoatini, taqvosini namoyon etishdir. Alloh taolo banda so'ygan hayvonning go'shtiga ham, qoniga ham muhtoj emas: “Allohga (qurbonlik) go'shtlari ham, qonlari ham yetib bormas. Lekin u Zotga sizlardan taqvo yetar. Alloh sizlarni hidoyat qilgani sababli — U zotni ulug'lashlaringiz uchun – ularni sizlarga bo'ysundirib qo'ydi. Ezgu ish qiluvchilarga xushxabar bering!” (Haj, 37).
Banda Allohga qancha ibodat qilsa ham oz. Chunki birgina hidoyat ne'matining shukrini qancha ibodat qilsa ham ado etolmaydi. Qurbonlik qilish Alloh taoloning amrini ado etishga bandaning tayyor ekanini ko'rsatadi va to'g'ri yo'lga hidoyat qilgani uchun Alloh taologa shukr etish bo'ladi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Kimki qurbonlikni dili xursand va savob umidida qilsa, u (qurbonlik) uning uchun do'zaxdan parda bo'ladi”, dedilar (Tabaroniy rivoyati).
Ali (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: “Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) “Ey, Fotima, tur, qurbonligingga guvoh bo'l. Chunki qurbonlik qonining birinchi qatrasi (tomchisi) tomishi bilan o'tgan gunohlaring mag'firat qilinadi”, dedilar.
Abu Sa'id (roziyallohu anhu) aytadi: “Ey Allohning rasuli, bu faqat Muhammad oilasi uchun xosmi yoki barcha musulmonlar uchunmi?” deb so'radilar. U zot: “Muhammad oilasi va barcha musulmonlar uchun”, dedilar”.
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: “Yosh, navqiron, baquvvat jonivorlarni qurbonlik qilinglar. Chunki ular (qiyomat kuni) sirot ustidagi ulovlaringizdir” (Talxiysul xabiyr).
Hazrat Ali (roziyallohu anhu) Payg'ambarimiz (alayhissalom)dan rivoyat qiladilar: “Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Kimki qurbonlik qilish uchun bozorga borsa, Alloh subhonahu va taolo uning har bir qadamiga o'nta savob ato etadi va gunohlarini afv etadi. Qurbonlikni savdo qilayotgan vaqtida, uning har bir aytgan so'zini tasbeh sifatida qabul qiladi. Qurbonlik uchun bergan har bir dirhamga yetti yuz barobar savob beradi. Qurbonlikning har qatra qonidan o'nta farishtani yaratadi va ular qiyomatgacha u banda uchun istig'for aytadilar. Qurbonlik go'shtining har luqmasi uchun Ismoil (alayhissalom) farzandlaridan bir qulni ozod qilgandek savob beriladi”, dedilar”.
Qurbonlik qanday hayvonlardan qilinadi?
Qurbonlik uch xil hayvondan qilinadi:
- Qichik mol (qo'y, echki);
- Qoramol (sigir, ho'kiz, qo'tos);
- Tuya.
Echkining bir yoshlisi, qo'yning bir yoshga to'lgani yoki 6 oylik bo'lsa-da, bir yoshliday semirib, katta bo'lgani qurbonlik qilinadi.
Tuya kamida 5 yashar bo'lishi, qoramol esa kamida 2 yoshga to'lgan bo'lishi kerak. Ushbu hayvonlarning erkagini ham, urg'ochisini ham qurbonlik qilish joiz. Agar qurbonlik qilinadigan hayvonlarda shu shartlar bo'lmasa yoki jonivorning biror a'zosida nuqson bo'lsa yoxud cho'loq bo'lib, qurbonlik qilishga yaramasa, bunday jonivorlarni qurbonlik qilmagan ma'qul.
Qo'y va echki qanchalik katta bo'lmasin, faqat bir kishi uchun qurbonlik qilinadi. Qoramol va tuya yetti va undan kam kishilar uchun so'yiladi. Qiymati teng bo'lsa, bir qo'y so'yish bir qoramol va bir tuyaning yettidan biridan afzaldir. Agar yirik hayvon (tuya va qoramol)ning yettidan biri qiymatliroq bo'lsa, u afzaldir.
Alloh taolo barchaga qilinadigan qurbonliklarining ajrini ato etsin. Qurbon hayiti xalqimizga muborak bo'lsin!
Manbalar asosida
O'rol MUSTANOV tayyorladi.