«Gazetalar sharhi» qayta tiklansa…

O'zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi e'tiboriga

Eslaysizmi, bir paytlar O'zbekiston televideniesida erta tongdan efirga uzatiladigan “Gazetalar sharhi” deb nomlangan ko'rsatuv bo'lardi. Uni nafaqat matbuot sohasiga qiziqqanlar, balki yoshi, kasbi-koridan qat'i nazar barcha birdek mehr bilan tomosha qilardi. Ushbu ko'rsatuvning ilk boshlovchilari yurtimizning taniqli jurnalistlari Ahmadjon Meliboyev, Shuhrat Jabborov, Xurshid Do'stmuhammad, Ahror Ahmedov, Kamol Matyoqubov singari ustoz jurnalistlar edi.
“Gazetalar sharhi” ko'rsatuvi garchi bundan 20 yillar avval tashkil etilgan va u efirga chiqmayotganiga ham 15 yillar bo'lganiga qaramay, nega u hamon ko'pchilikning esida? Chunki, unda mamlakatimizning turli nashrlarida e'lon qilingan eng dolzarb maqola va xabarlar o'sha kuniyoq sharhlanar edi. Butun xalqimiz har kuni mamlakat matbuotida chop etilgan maqolalardan tezkor voqif bo'lardi.

— 1997 yilda “Gazetalar sharhi” ko'rsatuvida efirga chiqqanman. Oldimizga qo'yilgan vazifa — gazetalarda chop etilgan jiddiy tanqidiy-tahliliy maqolalarni imkon darajasida kengroq auditoriyaga yetkazish edi. Ko'rsatuvga 15 daqiqa vaqt ajratilgandi, birinchi besh daqiqada mamlakat ijtimoiy-siyosiy hayotiga oid yangiliklar sharhlansa, qolgan vaqtda asosan tanqid va tahlilga e'tibor qaratardik”, — deydi “Adolat” gazetasi bosh muharriri Islom Hamro. — Bizningcha, ko'rsatuv, albatta, o'zini oqlagandi. Agar oqlamaganda bugun “yopilib” ketganiga ancha yillar o'tgan bo'lsa-da, ushbu ko'rsatuvni esga olarmidik?! O'zingizga ma'lum, efirdan olinib, shu kungacha hech kim eslamayotgan ko'rsatuvlar sonini to'plasa bormi, butun boshli bitta kitob bo'ladi.
Darhaqiqat, o'sha yillarda O'zTVda “Gazetalar sharhi”dan boshqa “jonli efir” bo'lmagan hisob. Har kuni ertalabki “Axborot”dan so'ng “O'zbekiston” kanalida jonli efirda “Gazetalar sharhi” berilgan. Shubhasizki, barcha muxlislar qatori, katta-kichik amaldorlar ham ushbu ko'rsatuvni tomosha qilishgan. Uning tong­­gi dasturga qo'yilgani esa katta yutuq bo'lgan, negaki, hammaga “Gazetalar sharhi”ni ko'rishi uchun qulay vaqt. O'z-o'zi­dan ravshanki, “Sharh”da tilga olingan yaxshi, dolzarb maqolalarni topib o'qishga harakat qilingan.
Ijtimoiy mavzuga oid tanqidiy-tahliliy maqolalar “Sharh”da tilga olinib, muammolarga tezkor yechim topilgan. Bu hukumatga ancha keng imkoniyat yaratgani ham bor gap.
Xo'sh, shuncha yaxshi, zo'r ekan, ushbu ko'rsatuv nega yopilgan?
Ehtimol, ko'rsatuv o'sha paytda kimlargadir yoqmagandir yoki boshqa sabab bo'lgandir. Bugun buning ahamiyati yo'q. Muhimi, nima bo'lgan taqdirda ham, u yana ekranga qaytsa, savobli ish bo'lur edi.
— O'tgan yili “Madaniyat va Ma'rifat” telekanali “Gazetalar sharhi”ni yana efirga qaytaramiz, deb loyiha boshlashdi. Yoshlarga yo'l-yo'riq ko'rsatish uchun meni chaqirishdi. Bir nechta ko'rsatuv tayyorlab, efirga uzatdik. Lekin, negadir ko'rsatuv yana to'xtab qoldi.
Yaxshi harakat bosh­langandi, nima bo'lganda ham to'xtatmaslik kerak edi, — deydi Islom Hamro.
Respublika nashrlarining birida viloyat muxbiri bo'lib ishlagan, bugungi kunda ustoz jurnalistlardan biri bo'lgan hamkasbimiz shunday deydi: “2000 yillarda hatto o'zim ishlagan “O'zbekiston ovozi”da qanday maqolam e'lon qilinganini dastlab, “Gazetalar sharhi”dan bilib olardim. Viloyatlarda ham ushbu ko'rsatuvning obro'si baland edi”. — Ko'rinib turganidek, odamlar viloyatga gazetalar hali yetib bormasidan oldinroq ularda qanday maqolalar e'lon qilinganidan xabardor bo'lishgan. Bu ko'rsatuvga qiziqish shu qadar kuchli bo'lganki, odamlar har tong soat 08.00 bo'lishini kutib o'tirishardi. Avval “Gazetalar sharhini” ko'rib, so'ng ishga borishardi. Televideniening katta yutug'i ham “O'zbekiston” kanalida ana shunday dolzarb ko'rsatuvlar borligida edi, — deydi ustoz jurnalist Qurbon Eshmatov.
O'tgan davrda oshkoralik, shaffoflik yo'qligi sabab, odamlarda xadik kuchli edi. Ayt­moqchi bo'lgan gapini avval o'ylab olib, tanishlaridan fikr so'rab, shunda ham “qog'ozga o'rab” aytardi. Bugun Prezidentimiz ochiqlik, oshkoralik, erkin fikr­lash g'oyasini ilgari surayapti. Nega OAVlari haligacha bu imkoniyatdan foydalanishmayapti?
Buning ustiga aksariyat xususiy telekanallar askiyabozlikka o'tib ketishgani achinarli. Tunu kun efirda beo'xshov qiliqlar, sifatsiz qo'shiqlar, na g'arbcha, na sharqcha raqslar berib boriladi. Ayniqsa, qiziqchilarning ko'cha hazillari, umuman, shunga o'xshash safsataboz ko'rsatuvlar ko'pchilikning badiga urdi. Hozirda ko'pchilik O'zbekistondagi ayrim xususiy kanallarni ko'rmay qo'­yishgani ham bejiz emas. Chunki, bu ko'rsatuvlar ko'chada yallo qilib yuradigan “selfi”chilarga mo'ljallangan. “Ha-ha, ho-ho”dan boshqa narsa emas.
— Istardikki, O'zbekiston Milliy televideniesida “Gazetalar sharhi” yana efirga qaytsa, qayta tiklansa, televideniemizning mavqei yanada oshardi. Jiddiy, tahliliy ko'rsatuvlar jamiyatdagi mavjud muammolarning yechimini topishda muhim manba bo'lib qolardi. Nazarimizda, ayrim mutasaddilar bugun bosma OAV “yashab qoladimi, yo'qmi”, deb fol ochib o'tirgandan ko'ra, barcha imkoniyatlarni ishga solib, TVdan foydalanishi shart va zarur, deb o'ylayman, — deydi taniqli publitsistlardan biri Yoqubjon Xo'jamberdiyev biz bilan suhbatda.
Hozirgi kunda “O'zbekiston-24” radiokanalida gazetalar sharhi berib borilayapti. Bu quvonarli, albatta. Radioning ham tinglovchilari juda ko'p. Ammo televideniening o'rni baribir bo'lak.
Endi o'ylab qarasam, meni ham matbuot sohasiga qiziqtirgan, qo'limga qalam olishga undagan asli “Gazetalar sharhi” ko'rsatuvi bo'lgan ekan. Mamlakatimizdagi muammolarni yorituvchi jurnalistlar jasoratiga havas uyg'otgan, ulardek xalq koriga yarash ishtiyoqini paydo qilgan. Mana, bugun baholi qudrat yetuk jurnalistlar safida faoliyat yuritayapman. Har haftada bo'lmasa-da, kam deganda har oyda bir-ikkita ko'pchilikning qiziqishini uyg'otadigan, o'zimga ham ma'qul bo'layotgan maqolalarim, ocherklarim e'lon qilinmoqda.
Ammo TVda “Gazetalar sharhi” yo'q…
Qolaversa, 15-20 yillar oldingi vaqtga solishtirganda adadi ancha-muncha kamayib ketgan, ammo varaqlab ko'rsangiz, hamon juda dolzarb, hayotiy mavzularni dadil ko'tarib chiqayotgan “Xalq so'zi”, “XXI asr”, “Ishonch”, “Jamiyat”, “Hurriyat”, “Oila davrasida”, “Milliy tiklanish” singari nashrlarni TV kanallari orqali sharhlashni davrning o'zi taqozo etmayaptimikin?!
Qachonki, pochta va boshqa matbuot yetkazuvchi tashkilotlar nashrlarni uzoq viloyat, shahar va tumanlarga haftada ham yetkazib bermayotgan, koronavirus pandemiyasi tufayli bu ahvol yanada murakkablashgan paytda, bu ko'rsatuv har qachongidan ham muhim bo'lib, savobli ish qayta tiklangan bo'lar edi.

Feruza Rahimova,
“Hurriyat” muxbiri.

Yangiliklarni do'stlaringizga ulashing

Fikr bildirish

Email manzilingiz chop etilmaydi. Majburiy bandlar * bilan belgilangan

seven + twenty =