“Oltin vodiy” — Zarafshonning oynasi
Aytishadiki, har bir maqola, har bir asar yo'q narsadan yaratiladi. Avvalo, voqealar sodir bo'ladi, so'ng fikrlar yuzaga keladi. Fikrlar so'zga aylanib, o'quvchiga yetib borguncha, ijodkor qalbi zahmatli yo'lni bosib o'tadi. Tayyor hodisani qog'ozga tushirish uchun ham avvalo istak, iqtidor, shart-sharoit kerak. Zarafshon qishining achchiq sovug'iga, yozining otashlariga qaramay, muxbir voqea joyiga boradi, ko'zi bilan ko'rib, qalbi bilan his qiladi.
Qizilqum kengliklarida nafas olib, shu yerda umr kechirib, ijod qilish uchun fidoyi bo'lish kerak. Muxbirlik kasbini taqdir deb tanlash kerak. Tahririyatda ishlayotgan ijodiy xodimlar shunday fidoyi insonlar. Muxbir hamisha xalqning yonida turib, haqiqat uchun kurashadi. Goho o'zining huzur-halovatini unutib qo'ysa-da, o'quvchilarining yonida turib berishni unutmaydi. Ko'pchilikning dilidagi so'zni topib aytolgan kuni – ijodkorning bayrami. Goho salgina ehtiyotsizlik qilib, bir og'iz so'zni nojoiz aytib qo'ysa, kechagi muxlislar uni kechirmaydi. Shu bois muxbirning hayoti hamisha tig'iz.
Uning ish soati yo'q. Ilhomi kelsa, tun bo'yi yozib chiqadi. Ilhomi kelmasa, kun bo'yi qo'llarini qayoqqa qo'yishni bilmay yuradi. Davr yukini yelkasiga olib, xolislik va haqqoniylik tamoyillari asosida qalam tebratayotgan jurnalist doimo el-yurtning diqqat-markazida turadi, ardog'ida yashaydi. Xususan, bugungi globallashuv davrida jamoatchilik fikrini shakllantirish, hayotimizda yuz berayotgan voqea-hodisalarga odamlarning ongli munosabatini uyg'otishda qalam ahlining alohida o'rni, katta hissasi bor.
Navoiy viloyati Zarafshon shahridagi “Oltin vodiy” gazetasi tahririyatida ham ana shunday yoniq qalb egalari, ijodkorlar, jurnalistlar mehnat qilishadi. Jamoaning xizmatlari tufayli zarafshonliklar ijtimoiy-siyosiy, madaniy-ma'rifiy va turli sohalarga oid yangiliklardan xabardor bo'lishadi. Ularning yuzlab, minglab gazetxonlari oldidagi mas'uliyat hissi har doim yelkasiga yuklangan.
“Oltin vodiy” gazetasi rus va o'zbek tillarida chiqadi. O'zining 43 yillik tarixiga ega. 1979 yildan buyon chop etilib kelinadi. Dastlab, “Zarafshanskiy rabochiy”, so'ngra “Zolotaya dolina”, bugungi kunda “Oltin vodiy” nomi ostida chop etilib kelinmoqda.
90-yillarning boshi gazeta tarixida o'chmas iz qoldirgan. Bu davrda iqtidorli jurnalistlar, ijodkorlar jamlangan edi. Gazetaning har tomonlama qiziqarli maqolalar bilan to'laligi, o'tkir felyetonlarning qizg'in bahslarga boy bo'lishi, ajoyib she'riyat sahifalari mavjudligi, albatta, gazetxonlarni qiziqtirmasdan qo'ymas edi. G.Axmetshin, V.Suspitsin, R.Xalitov, V.Darkina, G.Lыsenko kabi tajribali jurnalistlar o'z muxlislariga ega edilar.
O'tgan yillar davomida gazeta tahririyatida bir necha bor muharrirlar, jurnalistlar tarkibi ham o'zgarib bordi. 15 yildan ortiq vaqt ichida gazetaga S.Miyliyev, G.Lыsenko, O.Sabirova, F.Abduraupov, M.Muqimov, M.Husanovlar muharrirlik qildilar. Ularning har biri gazetaga o'ziga xos yangiliklar olib kirdi, mazmunan boyitib, gazeta nufuzini hamda obunachilar sonini oshirishga va yanada ommabop bo'lishiga xizmat qildi. Taqdir taqozosi bilan hozirda ularning qaysi biri Rossiya yoki Belarusda, qay biri shahrimizda faoliyat ko'rsatmoqda.
Gazeta dastlab rus tilida chop etilgan, 1998 yil 29 maydagi 9-sonida esa o'zbek tilidagi ilk maqolalar sahifa yuzini ko'ra boshlagan.
“Oltin vodiy” bugungi kunda o'zbek va rus tillarida, haftada bir marta sakkiz sahifada chop etiladi. Gazeta so'nggi yillarda o'z sahifalarida, dizaynida ko'plab yangiliklarni amalga oshirdi. Nashrning elektron pochtasi va telegram ijtimoiy tarmog'ida o'z sahifasi mavjud. Gazetaning birinchi sahifasida maxsus QR-kod joylashtirilgan bo'lib, mushtariylar u orqali nashrning telegram kanaliga o'ta olish imkoniyatiga ega. Shuningdek, gazetada infografika yo'nalishi juda yaxshi rivojlangan. Katta hajmdagi ma'ruzalar, matnlar rasm yoki diagramma ko'rinishida gazetxonlarga sodda usulda yetkazib berilishiga ahamiyat qaratiladi.
Gazetada “Bong”, “Bugunning gapi”, “Shahar hayoti”, “Ko'zgu”, “Hayot so'qmoqlarida” kabi bir qancha ruknlar ostida tanqidiy-tahliliy maqolalar, shahar hayotiga oid ijtimoiy-iqtisodiy o'zgarishlar aks etib boradi. Shuningdek, fuqarolarning murojaatlari chop etilib, ularga tegishli tashkilotlar tomonidan javob xatlari berib boriladi.
“Oltin vodiy” gazetasi tahririyati huzurida iqtidorli yoshlarni saralash, jurnalistika sohasiga qiziquvchi iste'dod egalarini birlashtirish, ularga soha sir-asrorlarini tushuntirish, tashkilot va korxonalarda jamoatchi muxbirlarini shakllantirish maqsadida “Yosh jurnalistlar maktabi” tashkil etilgan. Mazkur maktab tinglovchilari bo'lgan Nodira Mirjonova, Mahliyo Ravshanova, Shahzod Ibragimovlar bugun adabiyot, jurnalistika, san'at yo'nalishidagi nufuzli oliygohlarni tamomlab, o'zining salohiyatini namoyish etib kelmoqda. Mazkur maktab tinglovchisi bo'lgan, keyinchalik O'zbekiston davlat jahon tillari universitetining xalqaro jurnalistika fakultetini tamomlab, gazetada uzoq yillar faoliyat yuritgan Zarina Tohirova ayni paytda poytaxtdagi Podrobno.uz saytida faoliyat yuritmoqda.
Gazeta tahririyati “O'zbekiston pochtasi” AJ hamda “Matbuot tarqatuvchi” AK bilan shartnoma tuzmagan. Chunki pochta xizmati orqali amalga oshirilgan obuna pullari yil davomida bo'lib-bo'lib tashlab beriladi. Shu sababli tahririyat 12 nafar gazeta tarqatuvchilarini shartnoma asosida ishga olgan. Shahardagi har bir hududga bir nafar pochtalon biriktirilgan. Shu bois, gazetani yetkazib berish borasidagi shikoyatlar bo'lsa, to'g'ridan-to'g'ri tahririyatga kelib tushadi hamda pochtalonlarga yetkaziladi. Bu orqali 12 nafar kishining ish bilan bandligi ta'minlangan hamda gazeta o'z vaqtida obunachiga yetkakib berishni nazorat qilish imkoniyati yaratilgan.
2019-2020 yillarda gazeta muassisi Zarafshon shahar hokimligi bo'lgan. 2021 yil 24 martdan Davlat aktivlarini boshqarish boshqarmasi Navoiy viloyati hududiy boshqarmasi muassisligida chop etilmoqda.
“Oltin vodiy” gazetasining tiraji so'nggi uch yilda oshib bormoqda. Xususan, 2020 yil 1 yanvar holatiga 8114 ta, 2021 yil yanvar holatiga 8100 tani tashkil etgan bo'lsa, 2022 yil yanvar holatiga 9310 nusxani tashkil etmoqda.
Ayni paytda gazeta muharriri sifatida yosh jurnalistlardan Umidjon Xudoyqulov faoliyat yuritmoqda. O'zbekiston jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti 3-bosqich talabasi. 2020 yil 16 yanvardan boshlab u “Oltin vodiy” gazetasi muharriri lavozimida faoliyat yuritadi.
Muharrir o'rinbosari, “O'zbekiston belgisi”, “Mustaqillikning 30 yilligi” ko'krak nishonlari sohibi Gulshanda Bobomurodova, rus bo'limi muxbiri, asl kasbi huquqshunos Zafar Ishkuvatov, iste'dodli, shijoatli yoshlardan Shahnoza Hamrayeva, dizayner-sahifalovchi Dilshod Bobomurodov bugun gazetaning o'qishli bo'lishi, zamonaviy ko'rinish va ruhga ega bo'lishi uchun harakat qilishmoqda.
Tahririyat jamoasini ularning hammasini bir istak, bir niyat birlashtirib turadi — gazetani o'qimishli va qiziqarli qilib tayyorlash. Bu esa hamisha ham oson bo'lavermaydi. Gazeta Zarafshon shahrining oynasi. Shaharda ro'y berayotgan voqealar, yangiliklar, xabarlar, quvonchlar, tashvishlar – hammasi imkon qadar gazeta sahifalaridan joy olishi kerak. Bunga ulgurish uchun hamisha uyg'oq, bedor, bilimli bo'lish talab etiladi. Gazetani mening sevimli gazetam, deb atashlari uchun bilim bilan birga xodimlardan mehr va fidoyilik ham talab qilinadi.
Gazetachilarning ish vaqti chegaralanmagan. Goho ish soati tundan tonggacha cho'zilishi hech gap emas. Jamoaning tinimsiz mehnatlari hosilasi—yangi gazeta dunyo yuzini ko'rganda barcha charchoqlar unutilib ketganday bo'ladi. Yangi ish kunida esa navbatdagi gazetaning dunyoga kelishi kutib turadi. Yana halovatsiz kunlar va tunlar boshlanadi…
Otabek ASLONOV,
jurnalist