Munosiblar bellashgan maydon

Poytaxtimizdagi “O'zbekiston” xalqaro anjumanlar saroyida “Oltin qalam” XVII Milliy mukofoti uchun xalqaro tanlovining g'olib va sovrindorlari  tantanali ravishda taqdirlandi

So'z qachon mo''jizaga aylanadi? Yaratgan “Yaral!” deganidan bunyod bo'lgan o'n sakkiz ming olam so'zning qudratidan dalolat emasmi aslida?! So'zni hayot mayog'i deb biladigan kasblardan biri bu  jurnalistikadir. Jurnalist nigohi qaratilgan muammolar o'z yechimini topmoqda. Uning qalami kirib borgan joylarda jamoatchilikning hushyorligi ortib, yozganlari besamar ketmayapti. Bugun so'z jurnalist uchun qudratli qurolga aylana oldi.

Kuni kecha poytaxtimizdagi “O'zbekiston” xalqaro anjumanlar saroyida O'zbekiston Jurnalistlar uyushmasi tomonidan o'tkazilgan “Oltin qalam” XVII Milliy mukofoti uchun xalqaro tanlovning g'olib va sovrindorlarini taqdirlashga bag'ishlangan tantanali tadbirda ham ana shunday soha fidoyilaridan bir guruhi munosib e'tirof etildi. Nufuzli marosim davlatimiz rahbarining “Men haqiqat va adolatni o'z e'tiqodi deb biladigan barcha jurnalistlarni islohotlarning faol ishtirokchilari, o'zimning eng yaqin do'stlarim deb bilaman”, degan so'zlari ifodalangan maxsus videorolik namoyishi bilan boshlandi.

Tantanali tadbirda O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi rahbarining o'rinbosari Komil Allamjonov, O'zbekiston Respub­likasi Prezidenti Administratsiyasi rahbarining o'rinbosari — Prezident Matbuot kotibi Sherzod Asadov ishtirok etdi.

3 may – Jahon matbuoti erkinligi kuniga bag'ishlab tashkil etilgan ushbu tadbirga  ommaviy axborot vositalari xodimlari, sohaga  oid oliy o'quv yurtlarining professor-o'qituvchilari, ekspertlar, yosh ijodkorlar, yurtimizda akkreditatsiyadan o'tgan xalqaro tashkilotlar va elchixonalarning vakillari, shuningdek, bir qator xorijiy davlatlardagi media uyushmalarining mutasaddilari taklif etildi. O'zbekiston Jurnalistlar uyushmasi raisi v.v.b, tanlov tashkiliy qo'mitasi raisi Xolmurod Salimov keyingi yillarda mamlakatimizda milliy jurnalistika sohasini tubdan isloh etish, fuqarolarning so'z va axborot olish erkinliklarini ta'minlash borasida ijobiy o'zgarishlar yuz berayotganini ta'kidladi.

Darhaqiqat, 2006 yildan buyon o'tkazilib kelinayotgan “Oltin qalam” Milliy mukofoti uchun xalqaro tanlovi jurnalistlarni ijodiy izlanishga chorlash, ularning faolligini oshirish, islohotlar shiddatini tezkor, xolis va haqqoniy tarzda aholiga yetkazishda muhim ahamiyat kasb etadi. Mamlakatimizda ommaviy axborot vositalari hamda ularda faoliyat olib borayotgan jurnalistlar uchun yanada keng imtiyoz va imkoniyatlar yaratilgan. Prezidentimizning 2022 yil 27 iyundagi “Ommaviy axborot vositalarini qo'llab-quvvatlash va jurnalistika sohasini rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi qarori ijrosi doirasida 2023 yildan bosh­lab  “Oltin qalam” tanlovi rag'batlantiruvchi nominatsiyalari 5 tadan 12 taga ko'paytirildi. Bosh milliy mukofot sohibiga yengil avtomobil berilishi belgilandi. Joriy yildan 1-o'ringa bazaviy hisoblashning 200, 2-o'ringa 175, 3-o'ringa 150 barobari, shuningdek, rag'batlantiruvchi nominatsiya g'oliblariga esa 100 barobari miqdorida pul mukofotlari topshirildi.

Ta'kidlash joizki, bu yil “Oltin qalam” XVII Milliy mukofoti uchun xalqaro tanlovda har yilgidan ko'p — 500 dan ziyod OAV vakillari 4 mingga yaqin ijodiy ishlari bilan ishtirok etdi. Xususan, televidenie yo'nalishi bo'yicha mamlakatimizdagi davlat va nodav­lat telekanallarda faoliyat olib borayotgan 125 nafar jurnalist qatnashgan. Hakamlar hay'ati tomonidan ularning  900 ga yaqin ijodiy ishlari ko'rib chiqilgani tanlovning ushbu yo'nalishi bo'yicha materiallari taqdim etilgan ijodkorlar orasida xalqimiz mehrini qozongan, keng jamoatchilik e'tirofiga sazovor bo'lgan, shuningdek, turli tanlovlarda g'oliblikni qo'lga kiritgan jurnalistlar ko'p ekanligi alohida e'tirofga molik, albatta.

Radio yo'nalishi bo'yicha hakamlar hay'ati  tomonidan 43 nafar jurnalistning 300 dan ziyod ijodiy ishlari ko'rib chiqildi. Mazkur yo'nalish bo'yicha tanlovda ishtirok etganlarning ko'pchiligi  ayol jurnalistlar. Ularning ijodiy ishlarida informatsion-tahliliy materiallar, Yangi O'zbekiston ruhi, Konstitutsiyaviy islohotlar mazmun-mohiyati, zamonamiz qahramonlari hayoti, madaniyat va san'at namoyandalari bilan suhbatlar asosiy o'rin egallaydi.

Bu yil ham “Oltin qalam” tanlovida bosma ommaviy axborot vositalari yo'nalishi bo'yicha ishtirok etgan jurnalistlar ko'pchilikni – 173 nafarni tashkil etdi. Ularning bir ming ikki yuzdan ortiq ijodiy ishlari hakamlar hay'ati tomonidan ko'rib chiqildi. Taqdim etilgan ijodiy ishlarda bugungi dolzarb mavzularga alohida e'tibor qaratilgan. Mamlakatimizda inson qadrini ulug'lash, odamlarni rozi qilish maqsadida Prezidentimiz rahbarligida amalga oshirilayotgan keng ko'lamli islohotlar aniq misollar asosida ochib berilgan.

O'tgan yili “Oltin qalam” tanlovida internet-jurnalistika yo'nalishi bo'yicha 45 nafar jurnalist ishtirok etgan bo'lsa, bu yil ularning soni 76 nafarga yetdi. Ushbu yo'nalishda nodavlat internet nashrlari faol­ligi kuzatildi. Tanlovga taqdim etilgan ijodiy ishlarda yosh jurnalistlar turli sohalarga doir ko'p­lab muammolarni dadil ko'tarib chiqqani, jurnalistik surishtiruvlar ko'paygani aks etgan. Ular asosida jamoatchilik fikri shakllanib, hatto turli sohalarga oid qaror loyihalariga o'zgartirishlar kiritilganini ko'rish mumkin. Internet-jurnalistika yo'nalishidagi ijodiy ishlar ommaviy axborot vositalari haqiqatan ham “to'rtinchi hokimiyat” darajasiga ko'tarilayotganidan dalolat beradi.

Chet ellik jurnalistlarda O'zbekistonda amalga oshirilayotgan islohotlar, madaniyat, turizm va boshqa sohalarni yoritishga intilish kuchli bo'lgani uchun ularning mamlakatimiz haqidagi ijodiy ishlari soni yildan-yilga ortmoqda. “Oltin qalam” XVII Milliy mukofoti uchun xalqaro tanlovda 25 davlatdan 50 dan ziyod jurnalist qatnashgani, ular orasida Yevropa va Osiyo qit'asidan soha vakillari borligi ham buni tasdiqlaydi.

“Oltin qalam” tanlovining rag'batlantiruvchi nominatsiyalari bo'yicha joriy yildan boshlab 12 nafar jurnalist mukofotlanadigan bo'ldi. Mazkur 12 nomina­siyadan biri — “2022 yilda chop etilgan publitsistik janrdagi eng yaxshi kitob uchun” yo'nalishi bo'yicha g'olibni 28 nafar jurnalist-publitsist orasidan aniqlash hakamlar hay'ati a'zolari uchun oson bo'lmaganligi aytib o'tildi. Tanlovning “Eng yaxshi fotoreportaj uchun” nominatsiyasi g'olibi esa  19 nafar fotojurnalistning  150 ga yaqin ijodiy ishlarini baholash orqali aniqlangan. Qolgan o'n nominatsiya g'oliblari tanlovning televidenie, radio, bosma OAV, internet-jurnalistika yo'nalishlari bo'yicha 500 nafardan ziyod OAV vakillari orasidan mukofotga loyiq ko'rilgan.

Ta'kidlash joiz, “Oltin qalam” tanlovi mamlakatimizda  faoliyat olib borayotgan  xalqaro tashkilotlar, qator  xorijiy mamlakatlar elchixonalarida ham katta qiziqish uyg'otmoqda. Bu yil tanlovda YuNESKOning O'zbekistondagi vakolatxonasi, Yevropa Ittifoqi va Belgiyaning GOPA Com., S.A.DNA kompaniyasi o'z nominatsiyalari bilan ishtirok etdi.

Biz ham taqdirlash jarayonida bu yilgi g'olib va sovrindorlarning hayajonli onlarining guvohi bo'ldik.

Mahliyo MIRSOATOVA, Jurnalistika sohasida “Oltin qalam” XVII Milliy mukofoti uchun xalqaro tanlovida Bosh milliy mukofot sovrindori — Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston Milliy universitetining jurnalistika fakulteti dekani:

— Bu mukofot nafaqat bizning jamoamizga, balki O'zbekistonning yetuk jurnalistlarini kamolga yetkazgan otaxon va tabarruk dargohga bo'lgan ehtirom va e'tirof ifodasi bo'ldi. Axir Yangi O'zbekiston jurnalis­tikasining ayni  paytdagi dadil qadamlari ham ushbu dargohda saboq olgan ijodkorlarning yutuqlari bilan baholanmoqda. Bu rag'bat bizga juda katta shijoat bag'ish­laydi. Kelgusida yurtimizdagi islohotlarni teran anglab yetgan holda talabalarni bugungi jurnalis­tikaning zamonaviy uslub va yangiliklaridan bahramand etishga harakat qilamiz.

Shunqor ChORIYEV, tanlovning “Eng yaxshi jurnalistik material uchun” (televidenie) birinchi o'rin sohibi, O'zbekiston milliy teleradiokompaniyasi “O‘zbekiston 24” teleradiokanali direktori o'rinbosari:

— E'tirof qilishimiz kerakki, so'zni qadrlaydigan, erkin so'zni to'g'ri talqin qiladigan davlat rahbari qo'llab turganidan keyin jurnalistlar ishlayapti bugun, o'zini ko'rsatayapti. Ya'ni “Oltin qalam”  shunchaki tanlov emas, bu so'z erkinligining katta bir mukofotiga aylanib boryapti. Davlatimiz rahbari bot-bot tak­rorlayotgan “Men jurnalistni qo'llab-quvvatlayman. Men ularning ortida turibman”, degan so'zlari shunchaki balandparvoz gaplar emas. Bu so'zlar bizlarni yanada ruhlantirib, ochiqlik, oshkoralikni ta'minlashimiz, voqeliklarga xolisona yondashuvimizda dalda bo'lyapti. Demak, yelkamizda katta mas'uliyat bor. Shu katta vazifani, katta mas'uliyatni bajarishimiz kerak. Bu mukofot ana shu yo'nalishda bizga yanada kuch bo'ladi.

Qurbanbay Bayniyazov, tanlovning “Eng yaxshi jurnalistik material uchun” (matbuot) birinchi o'rin sohibi, “Yerkin Qaraqalpaqstan” gazetasi Bosh muharriri:

— So'z va fikr erkinligi bugun o'z kuchini ko'rsatmoqda. Mazkur tanlov esa erkinlik minbari bo'lib xizmat qilmoqda. Bugun faoliyat olib borayotgan gazetamizda yosh kadrlar salmog'i ko'proq. Ular o'zlarining kreativ fikrlari, g'oyalari bilan bosma nashrlar sohasiga yangicha ruh olib kirishmoqda. Davlat rahbari doim so'z qadrini ulug'lovchi biz–jurnalistlarni qo'llab-quvvatlaydi. Bunday yuksak ishonch jurnalistga faqat va faqat qanot beradi. Tanlovda Qoraqalpog'iston Respublikasida bo'layotgan ulkan o'zgarishlar va yangilanishlar tahliliga bag'ishlangan publitsistik materiallarimiz bilan ishtirok etdik. G'oliblik esa butun jamoamizga ikki karra mas'uliyat yuklaydi.

Laziz Hamidov, “Internet tarmog'ida e'lon qilgan eng yaxshi materiali uchun” nominatsiyasi g'olibi, “Ular” podkast lo­yihasi muallifi:

— Men turli mavzularda materiallar tayyorlayman. Yaqinda Qoraqalpog'iston Respublikasidan Orol dengizi bo'yicha video tayyorlab, Youtube dagi o'zimning shaxsiy kanalimga joylashtirgan edim. Bundan tashqari, “Jadid”, “Mustaqillik”, “Suv” singari loyihalarimiz ijtimoiy tarmoqlarda joylashtirilgan. Men ushbu tanlovga hech qanday hujjat, material topshirmasam ham hakamlar hay'ati e'tibor qaratganidan xursand bo'ldim. Aytish joiz: shu paytgacha hujjat topshirmaganlar tanlovda ishtirok etishmas edi. Ushbu voqelik bu yilgi tanlov uchun yangilik bo'ldi. Shu kabi o'ziga xos yondashuvlar, yangiliklar yosh jurnalistlarga ham motivatsiya beradi.

Sherali Avezmetov, “Chet ellik jurnalistning O'zbekiston haqidagi eng yaxshi materiali uchun” nominatsiyasi g'olibi, “Fars nyus” axborot agentligining O'zbekistondagi muxbiri (Eron Islom Respublikasi):

— O'zbekistonda katta o'zgarishlar jarayoni ketmoqda.  Xususan, OAV xodimlari va jurnalistlarga e'tibor o'zgacha. Buni barchamiz guvohi bo'lib turibmiz. Prezident Shavkat Mirziyoyev xalq va inson manfaatlari yo'lida juda katta islohotlarga bosh-qosh bo'layotgani ham so'zimiz isbotidir. Mazkur tanlovda O'zbekistonda amalga oshirilayotgan islohotlar, madaniyat, turizm va boshqa sohalarni yoritishga qaratilgan ishlarim bilan qatnash­dim. Natijalar a'lo. E'tirofdan juda xursandman. O'z navbatida sovrin menga katta mas'uliyat yuklaydi.

Nazira Toshpo'latova, “2022 yilda chop etilgan publitsistik janrdagi eng yaxshi kitob uchun” nominatsiyasi g'olibi, O'zJOKU kafedra mudiri, professor:

— Odatda tanlovlarda ko'proq ijodiy ishlar taqdim etiladi. Oliy ta'lim muassasalari professor o'qituvchilari asosan ilmiy ishlari bilan qatnashgani uchun unchalik e'tibor berilmasdi. Bu yilgi tanlovda esa yangi nominatsiya qo'shildi. Bu ham bo'lsa “Eng yaxshi pub­litsistik asar” uchun berilarkan. Men universitet professori o'laroq doimo qo'lida qalami bo'lgan ijodkor sifatida “Yo'ldaman…” nomli publitsistik asarimni tanlovga taqdim etgandim. Mazkur kitob g'oliblikka tavsiya etilgani nafaqat mening, qolaversa, butun jurnalis­tika sohasida faoliyat yuritayotgan hamkasblarimning yutug'i deb o'ylayman.

Shoqahhor Salimov, “Insonga e'tibor mavzusi eng yaxshi yoritilgan materiallari uchun” nominatsiyasi g'olibi, faxriy jurnalist:

— 40 yildan buyon O'zbekiston ommaviy axborot vositalarida ishlab kelayapman. Kuni kecha menga topshirilgan  “Oltin qalam”  menga oltin qushdek qanot bag'ishladi. Bu mukofotga erishishim uchun, eng avvalo,  ustoz­larimdan  minnatdor bo'ldim. Zero, o'qish boshqayu tajriba bosh­­qa. Shu boisdan o'zimcha o'zimga quyidagi qoi­dani “qonun”  normasi qilib qo'yganman: material yozish uchun, avvalo, bilim, keyin tajriba, tahlil-taqqos va xulosaviy fikrlar kerak! Nazarimda, shu me'yorlarga rioya etish, albatta, mukofotlarga, e'tiroflarga yetak­laydi. Yangi O'zbekistonning “Oltin qalam”i g'olib bo'lgan barcha kasbdoshlarimga muborak bo'lsin, deyman!

Feruza Adilova, “Eng yaxshi jurnalistik material uchun” (matbuot) uchinchi o'rin sohibasi, “Tong yulduzi” gazetasi Bosh muharriri:

Har gal “Oltin qalam” Milliy mukofoti uchun xalqaro tanlovning g'olib va sovrindorlari bilan tanishganimda, “Nega hujjat topshirmadik, ular safida “Tong yulduzi” ham bo'lishi mumkin edi-ku”, degan ginaxonlik ham o'tar edi. Bu yil esa qalb xohishiga quloq soldik, aql murabbiy bo'ldi, kerakli hujjatlarni tanlovga taqdim etdik, g'olib bo'ldik, quvondik, xursandchiligimizga atrofdagilarning sherik bo'lishi bizni yanada suyuntirdi.

To'g'ri, kimlar uchundir “Tong yulduzi” kichkinagina bolalar nashri. Ammo millat bolasining kelajagi uchun qayg'uradigan, elim, yurtim deb kuyunadigan, shu muqaddas Vatan taqdiri uchun jon kuydiradigan yaxshi insonlar uchun “Tong yulduzi” gazetasi BOLALARNING KATTA NAShRI!

Bugun quvonchimizning cheki yo'q. Sababi, “Oltin qalam” XVII Milliy mukofoti uchun xalqaro tanlovning Bosma nashrlar yo'nalishi bo'yicha “Eng yaxshi jurnalis­tik material uchun” nominatsiyasida “Tong yulduzi” gazetasi 3- o'ringa loyiq topildi. Shuningdek, shu yilning 6 may kuni bolalar nashri Ichki ishlar vazirligi bilan hamkorlik Memorandumini imzolagan bo'lsa, kechagina Inson huquqlari bo'yicha O'zbekiston Respublikasi milliy markazi bilan hamkorlikda Inson huquqlari umumjahon Deklaratsiyasi qabul qilinganligining 75 yilligi munosabati bilan gazetxonlarimiz o'rtasida “Inson huquqlari – bolalar nigohida” tanlovini e'lon qildik. Bu kabi ezgu ishlarimiz bardavom bo'lishi uchun bizga yanada qo'shqanot bo'lgan, yutuqlarimizdan o'zimizdanda ko'proq suyungan mehri daryo ustozlarimiz, hamkasblarimiz, do'stlarimiz, gazetxonlarimizga KATTA RAHMAT.

Shu o'rinda tanlovni yuksak saviyada tashkil etishga harakat qilgan, bor kuch va mahoratini ishga solgan Jurnalistlar uyushmasiga hamda “Tong yulduzi” gazetasini ushbu nufuzli mukofotga loyiq ko'rgan hakamlar hay'atiga katta rahmat degim keladi.

Muxtasar aytganda, “Oltin qalam” — ijod ahliga munosib rag'bat, jurnalistikaga yuksak e'tibor va g'amxo'rlikning yaqqol timsoli. Shu bois barcha sa'y-harakatlar mazkur tanlovning xolis, shaffof va haqqoniy o'tishini ta'minlashga qaratildi.

Islom ASILBEKOV,

“Hurriyat” muxbiri