Yuragimga aylanadi O'zbekiston!
AXTAMQULI
Muallif haqida:
Axtamquli (Axtamqul Karim) — 1964 yili Sariosiyo tumanidagi Shotiro'd qishlog'ida tug'ilgan. O'zbekiston Milliy universiteti qoshidagi Oliy Adabiyot kursida tahsil olgan.
“Bodomginam”, “Qorachiqda asraganimsan”, “Bahorimdan kechikkan gul”, “Qirq g'azal”, “Boshimda osmon aylanar”, “Qarog'imda gullaydi Vatan”, “So'z chamani”, “Ismingni yurakka yashirdim” nomli she'riy to'plamlari nashr etilgan.
U jahon adabiyotidan Shayx Sa'diy, Loyiq Sherali, Muhammad bin Roshid Ol Maktum kabi shoirlarning asarlaridan namunalarni o'zbek tiliga o'girgan.
Hozirda “Tong yulduzi” gazetasida bo'lim muharriri bo'lib ishlaydi.
O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasi a'zosi.
* * *
Davru davroning o'tar hayronliging kelgan kuni,
Ahli olam nazdida nodonliging kelgan kuni.
Ko'zlaring osmonidan o'chgay quyoshning shu'lasi,
G'amlaring to'fonida giryonliging kelgan kuni.
Boyligingda yashnagan koshonalar qolgay g'arib,
Xastadillar bazmida vayronliging kelgan kuni.
Sarg'ayib ko'ngling aro dil ovlasa pinhona kuz,
Ixtiyoring qolmagay sarsonliging kelgan kuni.
Kechmasa kibru havo, tuproq muroding hosili,
Sarhisob dunyosida insonliging kelgan kuni.
Titragay dil ko'prigi ishqdan o'zib ketgan mahal,
Xotirangda lafzi yo'q, shaytonliging kelgan kuni.
Anglamay Axtamquli, so'lsa agar qalbing guli,
Qolmagin g'aflat aro naysonliging kelgan kuni.
* * *
Mashrabi devonaga dildosh bo'lib ketmoqdaman,
Ko'zlarimda qatra-qatra yosh bo'lib ketmoqdaman.
Etagimdan tutdi hijron, ayriliqning qotili,
Bag'rixun ishq ahliga yo'ldosh bo'lib ketmoqdaman.
Qismatimni tog'u toshlar ko'ksiga bitgan Xudo,
Qancha Oriflar bilan izdosh bo'lib ketmoqdaman.
Ey hayot, bor bo'lsa chiqsin, mardu maydoning qani?!
Nokasu nodonni ko'rsam, tosh bo'lib ketmoqdaman.
Men g'azal xirmonida xirmonchi bo'ldim oxiri,
So'zni qalqon aylamasdan, chosh bo'lib ketmoqdaman.
Yonmagay qo'llash bilan ishqi ado bo'lgan ulus,
Moychilarning nazdida farrosh bo'lib ketmoqdaman.
Voh, mening qonim ichib, tunlar tirilgan baytlarim,
Yozig'imda bor ekansiz, yosh bo'lib ketmoqdaman.
Qo'yni qo'y, Axtamquli, she'r jangida sher topmasang,
Iztirobning cho'g'ida bebosh bo'lib ketmoqdaman.
* * *
Dilimni tog'u toshlarga ado qilgan bolangdirman,
Yiqilgan maysaga mehrimni jo qilgan bolangdirman.
Hayot ko'ksimga ot qo'ygan, yoniq baytu bayot qo'ygan,
Mislsiz kulliyot qo'ygan, navo qilgan bolangdirman.
Topolmay lolazorimni, yo'qotsam ixtiyorimni,
Olib qo'ysang-da borimni, duo qilgan bolangdirman.
Omon bo'lgin, Omontog'im, dilimda dardu qiynog'im,
Sog'inchdan sel bo'lar chog'im nido qilgan bolangdirman.
Kuyib ketmoqda bo'stonim, rahm qilgin, Nigohbonim,
U xarsangzor aro jonim fido qilgan bolangdirman.
Otam tosh o'ynatib ketdi, keyin bosh o'ynatib ketdi,
Ko'zim yosh o'ynatib ketdi, vafo qilgan bolangdirman.
Onamdek yig'lagay daryo, yuribman bunda beparvo,
Meni uyg'otmading, dunyo, jafo qilgan bolangdirman.
Kezar Axtamquli rangsiz, dili o't ichra ohangsiz,
Jahonni so'z bilan jangsiz, da'vo qilgan bolangdirman
* * *
Nechun odamni ko'rganda talaysan, norizo odam?!
Bu olamga muhabbatsiz qaraysan, norizo odam.
Amalning dog'i bor senda, ilonning yog'i bor senda,
Hasadning tog'i bor senda, malaysan, norizo odam!
Yuribsan ne yumush birlan, adashgan vaqti xush birlan,
Yurakni qora tush birlan silaysan, norizo odam?
Ulus dil yozdi hikmatga, umidvor bo'ldi ibratga,
Nuqul so'zingni g'iybatga ulaysan, norizo odam.
Yorishmas yulduzing tunsiz, bino bo'lmaydi ustunsiz,
Ko'zimning yog'ini unsiz yalaysan, norizo odam.
Ko'rishgaymiz omonlikka, yo'liqma notavonlikka,
Axir bir kun yomonlikka yaraysan, norizo odam.
O'tar o'tkinchi karvonim, tutib yurma giribonim,
Mening buzg'unchi mehmonim, qalaysan, norizo odam?!
Sariosiyo
Sariosiyo — yuragimning bog'laridir,
Yoshligimning yashnagan hur chog'laridir.
Dalalarning quchog'ida qolib ketgan,
Bolalikning yuvilmagan dog'laridir.
Sariosiyo — quvonchimni quchgan makon,
Uni bilar hatto bugun ro'yi jahon.
Bahodirning Alpomishdek mushtlaridan,
Hushdan ketdi dunyodagi ko'p pahlavon.
Sariosiyo, tog'laringga jonim fido,
Ohularing ko'zlarimdan bo'lmas judo.
Cho'qqilarning ardog'ida yangrayapti,
“Kuydim” deya dilni o'rtar bir iltijo.
Sariosiyo — Sirojiddin Sayyid yurti,
Yuragining bayrog'ini ko'kka tutdi.
Tuprog'ining xoru xasin ko'zga surtib,
Otasining so'risida mehmon kutdi.
Sariosiyo, Nosirxondek tabarruk zot,
Lalmi qirda bunyod etdi yangi hayot.
Suv o'rnida mehr bergan bog'laridan,
Kuzda kelib, hosil yig'di haddan ziyod.
Sariosiyo, Sangardakda topdim qaror,
U tuproqni suygan aziz farzandi bor.
Sharsharaning kokillarin silagan qo'l
Olqishlaydi o'g'lonlarin beixtiyor…
Sariosiyo, olimi ko'p, Olim Davlat,
Muhsindek zo'r polvonlarim to'kar savlat.
Tuprog'imda yana qancha sherlarim bor,
Men ularning bir qismini yozdim faqat.
“Sariosiyo”, adolatli qozi ekan,
Yuragimning yangrayotgan sozi ekan.
Eldoshlarin umr bo'yi olqishlagan,
Abdurayim Rahmonovdan rozi ekan.
Sariosiyo, bobolarim jonu dili,
Sog'inchlarim bahorining so'nmas guli.
Burgutlarning parvoziga havas qilib,
Cho'qqilarga dil bog'lagan Axtamquli.
Sariosiyo, beshigimdir ona Surxon,
U beshikda tebranadi davru zamon.
Tinchligimning bayrog'ini qo'lga olsam,
Yuragimga aylanadi O'zbekiston!