“Tez yordam”ning tezkor ishlari

Tez tibbiy yordam — inson hayoti hamda sog'lig'i uchun xavfli holatlar ro'y berganda tunu kun shifoxonagacha ko'rsatiladigan tibbiy yordam turi va tizimi. Ilk bor tez tibbiy yordam 1918 yil Toshkent shahrida punkt sifatida tashkil etilib, 1926 yil mustaqil tez tibbiy yordam stansiyasiga, 1974 yil tez tibbiy yordam klinik kasalxonasi bilan birlashtirilib, bo'limga aylantirilgan. 1983 yilga kelib mustaqil shahar tez va shoshilinch tibbiy yordam stansiyasi deb ataldi. Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi sifatida esa 2001 yil 1 maydan faoliyat ko'rsata boshlagan.

Tez tibbiy yordam mashinalari radiolashtirilgan bo'lib, ikki tomonlama telefon aloqasi bilan ta'minlangan, nafas va narkoz berish jihozlari, kislorod ingalyatorlar, elektrokardiograf va boshqa zaruriy uskunalar bilan jihozlangan.

O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022 yil 16 iyunda imzolangan “Aholiga tez tibbiy yordam ko'rsatish tizimini takomillashtirish to'g'risida”gi 283-sonli qarori ijrosini ta'minlash maqsadida Respublika tez tibbiy yordam markazi va uning 14 ta hududiy filiali tez tibbiy yordam xizmati hamda tibbiy avtoxo'jaliklar negizida tashkil qilindi va tez tibbiy yordamning yagona vertikal boshqaruv tizimi yo'lga qo'yildi.

Markaz va uning hududiy filiallarida situatsion muvofiqlashtiruvchi bo'limlar tashkil etilgan bo'lib, tuman (shahar) va hududlardagi tez tibbiy yordam tizimi faoliyatini tahlillar asosida o'rganib borishda va amalga oshirilishi kerak bo'lgan ishlarni rejalashtirishda yordam bermoqda.

Birgina Jizzax viloyati misolida aytadigan bo'lsak, tez yordamning Jizzax filialida fuqarolardan tushadigan murojaatlarni qabul qilish uchun Toshkent shahri andozasi asosida maxsus “Call-markaz” tashkil etilgan. “Call-markaz” ishini avtomatlashtirish borasida BIPRO firmasi mahsuloti bo'lgan “Meddata” dasturi bilan ta'minlandi.

“Meddata” tizimi chaqiriqlarni o'z vaqtida qabul qilib, bajarilishida qulayliklari bilan xodimlarning o'z ishlariga bo'lgan munosabatlarini tubdan o'zgartirdi. Shuningdek, mazkur tizim har bir xodimning individual qancha chaqiriq qabul qilganini ko'rish va sifatini aniqlash, hisobotlarni oson shakllantirish imkonini bermoqda.

Bugungi kunda Jizzax viloyatida 126 ta tez yordam brigadalari mavjud bo'lib, barcha avtotransport vositalariga “GPS treker” o'rnatildi, bu esa tushgan chaqiriqlarga brigadaning qay darajada yaqinligini ko'rish imkonini yaratdi. Natijada tushgan chaqiriq yaqin turgan brigadaga uzatiladi va bu bir qancha kechikishlarning oldini olishga yordam beradi.

Eng muhimi, tez va sifatli birinchi tibbiy yordamni ko'rsatish uchun zamonaviy xizmat shakllandi. Endi bir paytlardagidek, soatlab yoki yarim soatlab bemor “tez yordam”ni kutmaydi. O'z vaqtida ko'rsatiladigan tibbiy xizmat esa – odamlar hayotini Allohning inoyati ila saqlab qolish imkonini oshiradi.

Durdona JABBOROVA,

Respublika tez tibbiy yordam markazi

Jizzax filiali shifokori.