Vatan tuyg'usi — ulug' ne'mat

Tong chog'i yangragan chaqaloq yig'isi qalblarni junbishga keltirdi. Ijarada yashovchi yosh oilada farzand dunyoga keldi. Yuraklar quvonchdan hapqirdi. Yangi mehmonga ism tanlash esa qizg'in muhokamaga aylanib ketdi. Bunday shirin tortishuv, zavqli bahs ota-onaning xayollarini, orzularini osmon qadar yuksaklarga uchirib ketar, bolaning baxtli kelajagi ular ko'z oldidan birma-bir zuvillab o'tib turar edi. Bir kun biz ham albatta uyli-joyli bo'lamiz, degan umidli qaror ro'yobiga mos ism tanlandi.

Oradan 3 kun o'tgach, tug'ilganlik to'g'risida guvohnoma olishga borgan otadan FHDYo xodimasi so'radi:

— Xo'sh, chaqaloqning ismini nima qo'yasizlar?

— Vatansho, — dedi g'oz turib ota.

Birozdan so'ng mas'ul ayol:

— Kechirasiz, bunday ism ismlar kitobida yo'q ekan, — dedi.

— Nima qilibdi, bizning ham bu Vatanda uyimiz yo'q.

* * *

Bundan chamasi salkam 10 yillar burun mahalla idorasiga bir yosh qiz kirib keldi.

— Menga uy kerak, — dedi u dabdurustdan raisga.

— Kechirasan, qizim, mahalla uy beradigan idora emas. Shu paytgacha qaerda yasharding? — deb so'radi rais.

— Bolalar uyidan chiqdim.

— Qaerda yashamoqchisan?

— O'zimam bilmayman…

* * *

Yolg'iz ayolning uyiga o't tushdi. Bor-budi yonib kul bo'ldi. U uvvos solib yig'lardi:

— Voydod! Qaerga boraman endi?!

* * *

Aytaylik, Vatan deganda dehqonning ko'z oldiga ekinzori keladi. Bog'bon esa birinchi galda bog'ini, cho'pon huuv elas-elas ko'ringan qir-adirlarni tasavvur qiladi. Yurt posboni yurtining butun hududini Vatanim deb biladi. Shuning uchun ham u Vatan himoyachisi.

Vatan posboni bo'lish har kimgayam nasib etavermaydi. Shuning uchun har bir posbon Vatan neligini, uning qadrini bilishi kerak. Qolaversa, shu Vatanda yashovchi har bir inson uning bebaho ne'matligini anglashi zarur.

Aks holda, qorni to'ygan joyni Vatan bilib ketaverishi mumkin.

Qadimda aksar insonlar o'zga yurtning bug'doyidan o'z yurtimning somoni yaxshi, o'zga yurtda shoh bo'lguncha, o'z yurtimda gado bo'lganim yaxshi, degan naqllarga qat'iy amal qilgan. Negaki, Vatan gadosi — kafan gadosi, degan aytimlarni odamlar olimlardan yoki kitoblardan o'rganmagan. Ularni ajdodlarimiz o'z hayotida, taqdiri va ayanchli qismatlarida ko'rishgan. Shu boisdan ham ota-bobolarimiz Vatanning bir qarich yeri uchun jon berib, jon olishgan.

Mustaqillikni mustahkamlash, tinchlik-osoyishtalikni ta'minlash, ko'z qorachig'iday asrash yo'lida ko'plab Vatan posbonlari ayni yigitlik chog'ida halok bo'lishdi. Shular orasida yuzdan ziyod ichki ishlar idoralari xodimlari va harbiy xizmatchilari ham bor.

1999 yil 16 fevral kuni poytaxtimizda terrorchilar tomonidan sodir etilgan portlashlarda Toshkent shahar IIBB PPX polkining 8-rotasi militsioneri, serjant Nurg'ali O'rmonov xizmat joyida jinoyatchilar bilan otishmada hayotdan ko'z yumdi. Aynan o'sha yili 15 noyabr kuni Toshkent viloyati “Yangiobod” dam olish maskanida bir guruh qurollangan jinoyatchilarga qarshi kurashda Yangiobod shahar IIB boshlig'i, podpolkovnik Valeriy Govoruxin, uning birinchi o'rinbosari mayor Baxtiyor Po'latov hamda katta tezkor vakil, mayor Abdumannop Qoraboyev halok bo'lishdi.

2000 yili Sariosiyo va Uzun tumanlari tog'li hududlariga suqilib kirgan terrorchilarga qarshi janglarda IIV Toshkent oliy harbiy texnika bilim yurti o'qituvchisi, leytenant G'afurjon Rajabov, Qashqadaryo viloyati Shahrisabz shahar IIB xodimi, kichik serjant Abduhalim Toshqulov qahramonlarcha halok bo'lishdi. O'sha yili Toshkent viloyati Bo'stonliq tumani hududida terrorchilar xurujini daf qilish chog'ida Toshkent viloyati Chirchiq shahar IIB JTSX inspektor-kinologi, serjant Erfan Emiradjiyev og'ir yaralanib, mardlarcha halok bo'ldi.

2004 yil 29 mart tongida bir guruh qurollangan jinoyatchilar PPX postiga hujum uyushtiradi. Oqibatda  Yakkasaroy tumani IIB profilaktika inspektori, katta leytenant Mansur Turg'unov o'qdan og'ir yaralanib, bevaqt hayotdan ko'z yumdi.

2005 yil 13 may kuni Andijon voqealari chog'ida ham bir necha o'nlab ichki ishlar organlari xodimlari qurbon bo'ldi. Yurtimiz tinchligi, Vatanimiz mustaqilligi yo'lida aziz jonini fido qilgan barcha ichki ishlar organlari xodimlari va harbiy xizmatchilari Vatanimizning yuksak mukofotlari bilan taqdirlanishdi.

Insonning xastalik tufayli jon bermog'i oson emas-ku, hayotini yurtiga bag'ishlamoq ham oson deysizmi? Shuning uchun har kim ham taqdirini Vatan posboni bo'lishdek sharafli va mas'uliyatli ishga bog'layvermaydi. Mardning ishi va dononing so'zi o'lmaydi. Jonfido yigitlarning farzandlari otalaridan barvaqt ayrilgan bo'lishsa-da, bir umr ko'kragini kerib yashashga haqli.

Endi yuqorida qayd etganimiz — yangi tug'ilgan chaqaloqqa otasi nima uchun Vatansho deb ism qo'yganiga to'xtalib o'tsak. Agar kishi o'z Vatanida ijarada turib yashasa-da, u hech bir shohdan kam emas. Bugun bo'lmasa, ertaga uyli-joyli bo'ladi, albatta. Shuning uchun unga ota-onasi yaxshi niyat bilan Vatansho deb ism qo'yishdi.

Mahalla raisidan uy so'rab kelgan qiz esa shunday dedi: “Meni ota-onam go'dakligimda tashlab ketishdi, lekin Vatanim tashlab qo'ymadi. Tarbiyalab ulg'aytirib, yedirib-ichirdi. El-yurtim bundan buyon ham meni ko'chaga tashlab qo'ymasligiga ishonaman”.

Darhaqiqat, shunday bo'ldi. Prezidentimiz inson manfaatlarini himoya qilish va uning qadrini yuksaltirish masalalarini eng birinchi o'ringa qo'ydi. Natijada bugungi kunda Mehribonlik uylarida voyaga yetgan yoshlarga bir xonali uy berilyapti.

Uyi yonib ketgan ayolni esa qo'shnilari o'z uyiga olib ketishdi. Birpasda hashar yo'li bilan uning uyini tiklab ham berishdi. Bu bizning azaliy qadriyatimiz. Mana buni asl Vatan deydi, chin inson esa vatandoshining g'amin yeydi!

Shuhrat RO'ZIYEV,

 iste'fodagi podpolkovnik.