Ko'chalar toza, ko'ngillar-chi?
O'qishdan qaytayotsam, ko'cha tozalayotgan ikki ayolga ko'zim tushdi. Kun issiq bo'lishiga qaramay yetti bukilib ter to'kishar edi. Birining qo'lida supurgi, birida esa belkurak. Charchashdi shekilli, buyumlarini yerga qo'yib salqinga o'tishdi. Suv ichmoqchi edi, idishida bir tomchi ham suv qolmabdi. Aksiga olib, mening suvim ham tugagan ekan. Negadir xijolat bo'ldim… Suv ichgulik ish qilmasam-da, o'zimcha charchagan kishi bo'lib suvimni so'nggi tomchigacha ichib qo'yganimga kuyundim.
O'ylayman. Ularning shunchalik ter to'kib topgan daromadi oilasiga yetarmikin? Balkim, yetmas. Shunday bo'lsa-da ular halol mehnat qilayapti-ku! Shunday emasmi?
Ba'zan insonlarning ularga qarata “Bu ish mengamas”, “Uyalaman”, “Shu ham ishmi?” degan fikrlari ko'nglimni xira qiladi. Aslida ularga “Ko'cha tozalovchi” deb emas “Tabiat fidoyisi” deya qarashimiz kerak.
Koreyada ko'cha tozalovchilardan “Qilayotgan ishingiz o'zingizga yoqadimi?” deb so'rashsa, ular: “Men o'z ishimdan faxrlanaman” deb javob berishar ekan. Bunga asosiy sabab ko'chaning tozaligiga o'z hissasini qo'shishida deb bilisharkan.
— Salkam 10 yildan buyon ko'chadaman. Har kuni tong saharlab ishimga shoshilaman. Chiqindilarni maxsus mashinaga yuklab, kerakli joyga olib boramiz. Biz atrof-muhitning tozaligiga hissa qo'shayapmiz. Faoliyatim davomida turli insonlarni uchratdim. Ba'zilar, hatto, chiqindini atayin ko'chaga tashlab ketadi. Shundayam hech ham xafa bo'lmaymiz. Chunki, o'rganib qolganman. Axir, biz halol mehnat qilayapmiz, shunday emasmi?, — deydi ko'cha supurayotgan ayollardan biri.
Qarang, qanday samimiy, qanday beg'ubor insonlar. Ularning nigohlarida onam, opam, yaqinlarimning qarashlarini ko'raman. Axir bu insonlar ham kimningdir onasi-ku! Hamisha ularni kuzata turib bir narsaga amin bo'laman: ularning yuragida yana bir Vatan bor: oilasi va har kungi tozalaydigan, obod qiladigan ko'chasi. Shu kichik Vatani toza, sarishta bo'lsa u uyida tinch uxlaydi. Zero, O'zbekiston va Qoraqalpog'iston xalq yozuvchisi O'rozboy Abdurahmanov aytganidek: “Mo'ynoqda yashovchilarning har birining o'z Oroli bor”. Menimcha, bu kasb egalarining ham ko'nglida alohida kichkinagina Vatani bor!
Hayotning o'zi — jurnalistika, har qadamda mavzu, har qadamda qahramon. His qilish va ko'ra olish esa ijodkorga bog'liq. Bilasizmi, yuqorida tilga olganim, ikki ayolga suv bera olmaganimdan hamon afsusdaman. Hozir — bahor! Aynan ish qizigan palla. Ko'cha tozalovchilarni ko'rsangiz, “Hormang!” deyishni unutmang!
Muxtor UMBETOV,
Berdaq nomidagi Qoraqalpoq
davlat universiteti talabasi