Yurt bolasi — el dardi
Umr daraxtiga qancha orzu, qancha armonlar bitilgan. Kimdir farzandga zor, kimdir esa dilbandining sog'lom kulgusidan bezor. Bu maskandagi beg'ubor yuraklar hamon yo'ldan ko'zini uzolmaydi, ularning mungli nigohlari allaqaysi makonlarda beg'am yashayotgan onasi, otasini chorlashdan to'xtamaydi…
Ana shunday o'ylar og'ushida Farg'ona shahridagi 1-sonli “Mehribonlik uyi”ga yetib keldim. Uni oshyon tutgan bolalarning soni ancha kamaygani haqida eshitib, yurakda iliq taskin uyg'onadi. Qaniydi bunday “uy”lar bo'lmasa. Hech bir bola tashlab ketilmasa, manglayiga “ortiqcha yuk” degan tamg'a bosilmasa!
Darvoza oldida bizni kutib olgan “Mehribonlik uyi”dagilarning “katta oyi”si — bosh shifokor Faridaxon Xoldorovaning ko'zlarida har bir go'dakning ko'zi yashayotgandek tuyuladi.
52 nafar tarbiyachi, 30 nafar enaga, 18 nafar hamshira mehnat qiladigan bu makonda bolalar uchun hamma sharoitlar bor. Toza va shinam xonalar, osh-ovqat ta'minoti, bolaning sog'lom ulg'ayishi, qiziqishlarini o'stirishga qaratilgan mashg'ulot va o'yinlar, sayrlar… Kichikkina jussasiga yarashgan, chiroyli liboslarini aytmaysizmi?! Otasi, onasi bermagan mehrning o'rnini shu Vatan to'ldirayotganini tan olish kerak.
Muassasada yangi tug'ilgan chaqaloqlardan 6 yoshgacha bo'lgan bolalar 6 guruhda tarbiyalanishadi. Ularning qanday qilib bu yerga kelib qolgani haqida yurak yutib so'radim, eshitganlarimdan, dunyoning hoyu-havaslaridan ustun bo'lgan ne'matni abgor etgan odamlardan dilim og'ridi.
Qo'ng'iroqsoch Sa'diya endigina 1,5 yosh. Qadam tashlay boshlaganiga ham ko'p bo'lmagan. Uning lo'ppi yuzi, porloq ko'zlariga qarab, Yaratgan qaysi ayolni u bilan siylagan ekan, deya o'yga tolasan. Afsus… bu go'dak asli “Mehribonlik uyi”ning sobiq tarbiyalanuvchisi bo'lgan M.ning beboshligi, mudhish xatosi sabab tug'ilgan. Bunisi yetmagandek, bolasini shu yerga tashlab, o'zi xorijda sarson yurgani ayanchli. 2 yoshli Azizbekni tashlab ketgan ona bir yarim yildirki, na kelib hol so'rarkan, na qo'ng'iroq qilarkan. Hozir viloyat sudida uni onalik huquqidan mahrum qilish jarayoni ketmoqda.
Hasanjon va Zahroxonlar — egizak. Ularning yana biri — Zuhraxon uch aka-opasi bilan otasining qaramog'ida. Tug'iliboq, onasidan ayrilgan norasidalarga qarash va boqishga hech bir insonning kuchi yetmasligi aniq.
— Madinaxon va Boburjonlar ham 3 yoshga to'lishdi. Ularni o'z onasi sotib, pullamoqchi bo'lgan vaqtida qo'lga olinib, jinoiy javobgarlikka tortilgan, bolalar esa biz bilan katta bo'lishyapti, — deydi bosh shifokor Farida Xoldorova. — Shirinani esa tug'uruq uyidan o'tkazishgan, ona bo'lmish noqonuniy, nosha'riy yo'l bilan tug'ilgan dilbandidan or qilgan ko'yi undan voz kechgan.
Yana bu “uy”da onasi ozodlikdan mahrum qilingan Botir va Zarina, ota-onasi ruhiy kasal bo'lgan Ali singari turli oilaviy sabablarga ko'ra bu yerda panoh topgan bolalardan 19 nafari yashaydi.
— 5 yoshli Murodjon harbiy bo'lmoqchi, Shodiyora qizimiz shifokor, Muhammadro'zi esa olim bo'lishni orzu qiladi. Ularning qiziqishlariga qarab mashg'ulotlar o'tishga, orzularidagi kasblari haqida ma'lumotlar berishga harakat qilamiz, — deydi muassasa tarbiyachisi Madinaxon Komilova. — 27 yildan buyon shu dargohda mehnat qilaman. So'nggi yillarda muassasamizga davlatimiz e'tibori, saxovatpesha hamyurtlarimizning yordami kuchayganiga guvoh bo'layapman.
Bu maskanda tarbiyalanayotgan 5 nafar bola yangi oilalarga ko'chib o'tishibdi. Bundan tashqari, bugungi kunda 600 nafardan ziyod oila bola olish uchun navbatda turishgan ekan. Mazkur “Mehribonlik uyi” 100 o'ringa mo'ljallangan bo'lib, hozirda 46 nafar bola yashaydi, yil oxiriga borib yana kamayishi kutilmoqda. Ammo tarbiyalanayotgan bolalar o'z ota-onalari yoki yangi oilasi bag'riga qaytsa, aslida bu yaxshilikka, lekin Farida opa: “Ayrim hamkasblarim bola kamaysa, muassasamiz yopilib qoladi”, degan xavotirda. Biz bunday xavotirdan qutulishimiz kerak”, deydi.
Bugun elning dilidagi og'riq bo'lib turgan, begunoh dilbandlarning mehrxonasi — “Mehribonlik uyi” ertaga jamiyatning o'tmishiga aylansa qanday yaxshi… Biz: yurtning bolasi elning dardiga aylanmasin, deymiz.
Endi derazadan boqib, yo'lga ko'z tikkan, mitti qo'llarini olamga cho'zayotgan bolalarga baxt berishga faqat mehrgina qodir!
Dilnavoz QO'LDOShEVA.
Farg'ona.