“U KIShI AXBOROT XIZMATIDAN EKAN…”
Viloyat miqyosida o'tkazilgan bir tadbirda viloyatimiz televideniesi, shahar-tuman gazetalari jurnalistlari hamda hokimliklarning axborot xizmati xodimlari bilan qatnashdik. Barchamiz tadbir jarayonlarini kuzatib, ma'lumotlar to'pladik. Ayrimlar onlayn yoritishga ham ulgurdi. Tadbir oxirlab, OAV vakillari bir-birimiz bilan viloyatdagi ishlar haqida suhbatlashib turganimizda bashang kiyingan, o'qimishlilarga o'xshab daftar-ruchka ushlagan bir odam suhbatga qo'shildi.
Barchamiz bilan so'rashib, hech kimga yoqmaydigan soxta mulozamat ko'rsatganidan keyin bitta xunuk tirjayib oldida, savol berdi:
— Sizlar qaysi tashkilotdansizlar?
— Viloyatning turli gazeta-jurnal jurnalistlarimiz, shu tadbirni yoritish taklifi kiritilgan, — deya suratkashimiz Abror Esonov hammani birma-bir bu kishi mana bu gazetadan, bu kishi esa mana bu jurnaldan deb nomma-nom tanishtira boshladi.
Bularni eshitgach, bizga hozircha notanish odam viloyatimizda shuncha chiqadigan narsalar bor ekanku bilmas ekanmizda, deya xuddi “O'tkan kunlar”- dagi Yusufbek hojining gapiga o'xshatish qilgandek, davom etdi. — Bizning tumandayam qaysidir gazeta chiqardi.
Hozir nomini eslolmayapman, nima edi-ya… deb boshini qashladi. Qiziqqonligim tutib uning ham ish joyini so'radim. U og'zini to'ldirib falon tumanning axborot xizmatidanman, dedi. Eshitib, og'zimiz ochildi. Buning ustiga xotirasi ham “juda zo'r” ekan. Suratkashimiz hozirgina tanishtirishiga qaramay, yana mendan siz qaysi gazetdanman dedingiz, deb qayta so'radi. Viloyat gazetasi muxbiriman dedim-u, bir-biridan qiziq savollar girdobida qoldim:
— Kimning gazeti u?
— Viloyat hokimligining bosh nashrini bilmaysizmi, dedim taajjublanib.
— Ishga endi keldim. Buyog'iga sekin-asta bilib olamanda. Qachongi gazeta o'zi? Yangi chiqdimi?
— Aka, bu gazeta 1928 yildan buyon chiqadi. O'zi birorta gazetani bilasizmi, dedim achchig'im chiqqanidan zo'rg'a o'zimni bosib.
— Ha, bo'lmasam-chi. Ko'p gazeta va kitob o'qiyman. Faqat internetda, shuning uchun nomlarini eslab qolishim qiyin bo'ladi, dedi u.
Negadir shu tobda chuqur uf tordim, yuragim siqildi.
Shu orada safimizga “Mening yurtim” telekanali mikrafonini ushlagan singlimiz qo'shildi. Uni ko'rib boyagi akamizga boshqacha jon kirdi. Hovliqib:
— Keling, bir suratga tushib olaylik. Televizordagilar bilan doim ham rasmga tushish nasib qilavermaydi. Maylimi, endi bir o'zim manavi mikrafoningizni ushlab tushsam? Bu mening qachongi orzuim, deb aylanib-o'rgilib o'zini suratga olaverdi-olaverdi. Bu ham yetmaganidek mikrafonni qaerda yasattirgansizlar, men ham o'zimga “axborot xizmati” deb yozilganidan tayyorlatib olaman, deb qo'shimcha qildi. Bularni kuzatib turgan hamkasblar ham bir-biriga qarab oldi-da, og'ir xo'rsinishdi.
Nahot, hozir jurnalist bo'lish uchun o'qish ham shart bo'lmay qoldi. Chunki hatto o'zining hududidagi gazetalarni bilmaydiganlar ham hokimliklarda ishlab yurishsa?! Bitta qimmat telefondan sotib olib, xohlagan yozuvni qo'yib, mikrafon yasatib olsangiz, bo'ldimi? Chiroyli kastyum bilan “jurnalist”ga aylanasiz-qo'yasiz. Yurishingizni ham shunga moslab biroz kibor bilan yursangiz yana ham a'lo bo'lar ekan. Kim sizdan “tuman gazetasini bilasanmi, viloyat gazetasini bilasanmi?”, deb so'rardi? Internetda kanal ochib, bilganingizni joylayverasiz. Bitta-yarimta so'rab qolguncha chindan ham asta-sekin o'rganib olarsiz. Agar o'zingizni shunday aqqidek tutaversangiz, birov bir nima so'ramasa ham kerak.
Bu gaplarda aslo mubolag'a yo'q. Aksincha, bari haqiqat. Poytaxtga eng yaqin Toshkent viloyati tumanlarida mana shunday “mutaxassis”larning ishlayotganidan to'g'risi achiniblar ketdim. Boshqa yo'nalishda ishlaganman, biroq jurnalistikaga eskitdan qiziqaman degan “axborot xizmati” vakilining kimligini, qaysi tumandan ekanligini aytardim, ammo seni gazetangni bilmagan faqat men ekanmi, ana falonchi ham bilmaydi, pistonchi ham bilmaydi deb ortiqcha ta'na qilishini istamadim.
Qolaversa, kuzatuvlarim adashtirmasa, hozirgi ahvol shunday darajadaki, aynan axborot xizmatlariga kim o'zi, avval qaerda ishlagan yo ishlamagan, ma'lumoti qanaqa — bularning bari farqi yo'qdek.
Bu holga qarab yo tovba, deysan-da. Nima, jurnalistika, axborot xizmatlari shu darajada “ikkilamchi” ishga aylanib qoldimikan?
Aytgancha, yuqoridagi akamiz o'sha kuni tushgan suratlarini internet tarmoqlariga ham joylagandir. Biroq hozircha ko'zim tushgani yo'q. Balki bu suratni siz ko'rib qolsangiz, “qahramonimiz”ning kim ekanligini ham anglarsiz.
Kamoliddin RO'ZIMATOV.