“O'z-o'zimizga gapirayotganga o'xshaymiz”
(“Matbuotga qaytmasak bo'lmaydi”. “Hurriyat”, 2022-yil, 2-fevral, №4-son).
Qadrli “Hurriyat” ijodkorlari! Matbuotga e'tibor berish kerakligi haqida achchiq, ammo o'ta muhim mulohazalar ifodalangan maqolalar kitobxonlikka da'vat boshlangandan buyon gazetangiz sahifalarida muntazam yoritiladi. Kuni-kecha, aniqrog'i, shu yilning 4 fevral kuni e'lon qilingan Sobir Xatamovning “Matbuotga qaytishimiz kerak” nomli maqolasini ularning mantiqiy davomi deb hisoblayman.
Qoraqalpog'istonda ham matbuotga munosabat yaxshi emas. Gazeta do'konlari huvillab yotibdi. Viloyat va tuman gazetalari zo'rg'a chop etilyapti. Muxbirlar azbaroyi sohaga qiziqqanidan juda oz maoshga qanoat qilib kelmoqdalar. Shu bois so'nggi yillarda “Yerkin Qaraqalpaqstan” respublika gazetasida ana shu mavzuda jurnalist K.Reymovning “Tomirga bolta urilmaydi”, Qoraqalpog'iston xalq yozuvchisi M.Nizanovning “O'zingiz mingan shoxni chopmang”, Ye.Baynazarovning “Bitkan aql bo'lmasa”, B.Karamatdinovning “Gazetalar o'lmaydi” kabi munozarali maqolalari chop etildi. Ammo hech qanday foydasi bo'lmayapti. Xuddi o'zimiz o'zimizga gapirayotganga o'xshaymiz. Respublika, viloyat matbuot organi bir muammoni ko'tarsa, tuman miqyosida bor-yo'g'i gazeta xodimlari orasida muhokama qilinadi. Tuman gazetasida agar bunday mavzuda maqola chiqsa, juda kam sonli obunachilar o'qib qo'yishadi, xolos. Hokimliklar, joylardagi tashkilot va korxonalar rahbarlari, umuman, aholining qolgan qismi bundan mutlaqo xabarsiz, xabari bo'lsa ham beparvo!
Ilgari-chi, gazetada bir tanqidiy maqola e'lon qilinsa, tegishli tashkilotda muhokama qilinar, ko'rilgan chora-tadbir gazeta orqali ommaga ma'lum qilinardi. Endi ochiqdan-ochiq “Gazetaga ehtiyojimiz yo'q”, deydigan bo'lishdi. “Majburiy obuna mumkin emas” degan gap aksariyat rahbarlar uchun bahonaga zo'r asos bo'ldi. Ijtimoiy tarmoqlardagi ishonchli-ishonchsiz xabarlarni o'qib, “madaniy g'iybat”ga giriftor bo'lib qoldik. Nega buncha past ketdik? Hatto Ikkinchi jahon urushida jangchilarni ruhlantirishda gazeta kuchidan foydalanilgan. Gazetalardan tashqari turli tilda “jangovar varaqa”lar chiqarilgan. Urushdan keyingi mehnat, bunyodkorliklarga chorlov ham matbuot vositalari orqali amalga oshirilgan. Qo'yingki, bundan o'ttiz yillar oldin maktab va oliy o'quv yurtlarida devoriy gazetalar chiqarilar edi. Devoriy gazetalar matbuotga hurmat ramzi edi-da. Qolaversa, yoshlarni o'qishga, ijod qilishga undovchi bir omil edi.
O'tgan yili hatto Prezidentimiz yig'inlarning birida maktablardagi ta'lim-tarbiya xususida so'z yuritib, aynan “Devoriy gazeta”lar haqida gapirgan edi. “Oynai jahon”da Davlatimiz rahbarining ana shu gaplarini eshitib rosa xursand bo'lgandim. Afsuski, ta'lim dargohlarida gazetaga obuna bo'lish tugul, oddiy devoriy gazeta tashkil qilish haqida ham o'ylamayaptilar? Qiziq, unda davlatning qancha mablag'i sarf etilib, har bir maktabda ma'naviy-ma'rifiy ishlar bo'yicha targ'ibotchi vazifasi nima uchun tashkil etildi?!
Loqaydlik, beparvolik, ko'rib ko'rmaslikka olish deganlari shu bo'lsa kerak-da!
Furxat UTEMURATOV,
“Xo'jayli haqiqati” gazetasi
bosh muharriri o'rinbosari.
Qoraqalpog'iston Respublikasi.