Dunyoning asosi — so'z

Bugun jamiyatimiz aniq, ochiq va shaffof yo'lni tanlab, o'sha yo'lda ilg'or odimlab borayotgan ekan, ramziy ma'noda aytish mumkinki, jurnalistlar mana shunday ochiq va erkin jamiyatning shifokoridirlar. Ular jamiyatning buguni, ertasi, issiq-sovug'idan xabardor bo'ladi, mavjud holatni bilib turadi. Yangi O'zbekiston degan yangicha nomning mohiyatini kerak bo'lsa boshqalardan ko'ra teranroq anglashi, ijodiy faoliyati bilan, shaffof so'zi bilan boshqalarga yetkazishi zarurdir. Negaki, bu shunchaki yangi tushuncha emas, yangicha hayot, yangi xohishlar bilan birga yangicha majburiyatlar ham degani. Ana shu majburiyatlar bugun barcha soha vakillaridan zamon bilan hamnafaslikni taqozo etsa, jurnalistlardan peshqadamlikni, ya'ni islohotlardan bir qadam oldinda yurishni talab qiladi.

Aytish joizki, Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning irodasi tufayli keyingi yillarda yurtimizda matbuotga, ommaviy axborot vositalariga, bir so'z bilan aytganda erkin so'z minbariga katta imkoniyatlar yaratib berildi. Davlatimiz rahbarining hamisha jurnalistlarga dalda va kuch bo'layotgani, matbuot ahlini va sohani rivojlantirishda muhim qarorlar qabul qilinayotgani so'zimiz isbotidir.

Kuni kecha mamlakatimizda keng nishonlangan matbuot kuni munosabati bilan Yurtboshimizning soha vakillariga yo'llagan tabrigi va “Ommaviy axborot vositalarini qo'llab-quvvatlash va jurnalistika sohasini rivojlantirish chora-tadbirlari to'g'risida”gi qarorining e'lon qilingani aytish mumkinki barcha hamkasblarimizni to'lqinlantirib yubordi. Muhtaram Prezidentimiz o'z tabriklarida jumladan, O'zbekiston milliy media sohasini yanada rivojlantirish, axborot sohasida miqdor ko'rsatkichlarini sifat ko'rsatkichlariga aylantirish, jurnalistika taraqqiyotini yangi bosqichga olib chiqish borasida ham o'z munosabatini bildirdi.

Qolaversa, Prezidentimiz tomonidan shu yil matbuot kuni imzo chekilgan tarixiy qaror OAV vakillarini, matbuot sohasini qo'llab-quvvatlash yo'lida muhim qadamdir.

Unga ko'ra sohada izchil o'zgarishlarga yo'l berish, matbuot ahlini har tomonlama qo'llab-quvvatlash, kadr­lar salohiyati va raqobatbardoshligini yanada oshirish, ehtiyojmand va yosh jurnalistlarni uy-joy bilan ta'minlash singari ko'p­lab hayotiy masalalarga e'tibor qaratildi.

Ta'kidlash kerakki, Prezidentimiz qaroriga muvofiq 2022 yil 1 iyuldan boshlab 2025 yil 1 iyulga qadar ommaviy axborot vositalari foyda solig'ini belgilangan soliq stavkalariga nisbatan 50 foiz kamaytirilgan soliq stavkalari bo'yicha to'laydigan bo'ldi. Bundan tashqari, faol jurnalistlarni muntazam rag'batlantirish va ular o'rtasida ijodiy sog'lom raqobat muhitini yanada yaxshilash maqsadida pul mukofotlari bilan taqdirlash, har yili jurnalistlar o'rtasida o'tkazib kelinadigan “Oltin qalam” Milliy mukofoti uchun xalqaro tanlovning bosh milliy mukofoti uchun — yengil avtomashina sovrin sifatida qo'yilishi belgilab qo'yildi.

Ha, shu paytgacha bunday qo'llab-quvvatlov bo'lmagan!

Ochiq aytganda, ancha yillardan buyon ko'p­lab bosma nashrlar   tahririyatlari o'z nashrlariga obuna uyushtirish bo'yicha ma'lum qi­yinchiliklarga duch kelishayotgani sir emas edi. Endi Prezident qarori bilan barcha davlat organlari va tashkilotlariga o'z muassisligidagi davriy nashrlarning zamonaviy elektron shakli, shu jumladan, mobil ilovalarini tashkil etish yuklatildi. Obunachilar sonini oshirish yuzasidan esa ma'lum imtiyozlar ko'zda tutiladigan bo'ldi.

E'tiborli jihati mazkur qaror bilan O'zbekiston Jurnalistlar uyushmasi faoliyatini yanada jonlantirish bo'yicha tegishli chora-tadbirlar ham ko'zda tutilganini alohida ta'kidlashni istardik.

Albatta bunday e'tibor, g'amxo'rlikka javoban yurtimizning har bir jurnalisti, matbuot vakili yanada fidoyilik ko'rsatib mehnat qilishi, ijod qilishi ham farz, ham qarzdir.

Shubhasiz, bugunning jurnalisti so'zi o'tkirligi barobarida professionallik malakasini, tajribasini oshirishi shart. Zero, endi matn bilangina o'quvchi qalbini zabt etib bo'lmaydi. Endilikda hamma o'quvchi yoki tomoshabin ham bir soatlab ko'rsatuv ko'rib, bir sahifalik maqolani o'qishga hafsala qilmasligi mumkin. Ular sodda, lo'nda materiallar kutyapti jurnalistlardan. Agar tomoshabinni, mushtariyni yo'qotishni istashmasa ayni paytda soha vakillari shunga tayyorlanishi kerak, buning uchun esa yuqorida aytganimizdek tinimsiz mehnat, ijodiy izlanish shart. Aslida, dunyoning asosi so'z ekanini inobatga oladigan bo'lsak, bu boradagi erkinlik — eng katta ne'mat, siyosiy immunitet bo'ladi.

Hozirgi paytda Vatanimizdagi 8 ta oliy ta'lim dargohida jurnalistika bo'yicha saboq berilyapti. Bu yaxshi albatta. Zero, jurnalistika yoshlarni o'ziga jalb etadigan soha. Lekin ular sohaning mashaqqatini, zahmatini to'laqonli his qilishi kerak. Axir jurnalis­tika degani blogerlik emas, bu kasb uchun birinchi navbatda o'qish, oliy ma'lumotga ega bo'lish talab etiladi. Hatto jurnalistika radio yoki televidenieda faqat mikrofon ushlab yurish degani ham emas. Uning o'ziga xos jihatlari matbuotda namoyon bo'ladi. Shu ma'noda matbuot bugun axborot berish emas, yuki og'ir tahliliy materiallar bilan xalqni o'ziga jalb eta oladi. Shu bois har bir jurnalist mualliflik huquqi haqidagi qonunni nafaqat bilishi, balki unga amal qilishi burch­­ga aylanishi kerak.

O'ylaymizki, e'tirofga molik natija: bu yil “Oltin qalam” tanlovi bo'yicha ijobiy fikrlar ustunligiga erishdik. Nomzodlarning ijod namunalarini o'tgan yilgi ko'plab takliflarni inobatga olgan holda, joriy yil internetga joyladik. Odamlar istagan jurnalistning ijodi bilan tanishib, baholash imkoniga ega bo'ldi.

Ijodiy yutuqlarimiz juda ko'p bo'ldi, albatta. Qisqa fursatda Uyushmani respublikaning “Yilning eng namunali jamoat tashkiloti”ga aylantirishga muvaffaq bo'lganimiz ham harakatlarimizning natijasi desak, xato bo'lmaydi. Xabaringiz bor, mamlakatimizning faol jurnalistlari e'tirofi asosida ta'sis etilgan “Yil tanlovi” an'anaviy taqdirlash marosimida O'zbekiston Jurnalistlar uyushmasi “Yilning eng namunali jamoat tashkiloti” nominatsiyasi bo'yicha 1-o'rinni egalladi.

O'tgan qisqa davr ichida Uyushmaga a'zo bo'lish istagini bildirganlar sezilarli darajada ko'paydi. 2021 yil mobaynida Qoraqalpog'iston Respublikasi, viloyatlar hamda Toshkent shahri bo'yicha 160 nafar, bu yil 61 nafar eng faol jurnalistlar Uyushma a'zoligiga qabul qilindi. Ularga a'zolik guvohnomalari va ko'krak nishonlari Uyushma hududiy bo'limlari tomonidan tashkil etilgan tadbirlarda tantanali ravishda topshirilmoqda.

Uyushmaga a'zo bo'lish istagini bildirgan jurnalistlar uchun Jurnalistlar.uz veb-saytida barcha ma'lumotlar joylashtirildi.

Ma'lumki, ayni paytda yurtimizda ko'plab xorijlik jurnalistlar ham faoliyat yuritmoqda. Shu bois, mamlakatimiz yetakchi OAVlarining ham chet ellarda muxbirlik punktlarini ochish vaqti keldi.

2022 yil 7 may kuni Tojikiston Jurnalistlari ittifoqi bilan o'zaro hamkorlik memorandumi imzolandi. Milliy matbuot markazida bo'lib o'tgan tadbir mazkur hamkorlik masalasiga bag'ishlandi. Mazkur anjumanda O'zbekiston Jurnalistlar uyushmasi va Tojikiston Jurnalistlari ittifoqi tomonidan bir guruh jurnalistlarga a'zolik guvohnomalari hamda ko'krak nishonlari topshirildi.

Xalqaro matbuot instituti Ozarbayjon milliy qo'mitasi raisi Umud Mirzayev bilan uchrashuvda ikki davlat jurnalistlari o'rtasida o'zaro tajriba almashishni yo'lga qo'yishga kelishib olindi.

Rossiya Federatsiyasi “EvroMedia” xalqaro nashriyot uyi hokimiyat organlari bilan aloqalar departamenti direktori Galina Amirova, “MediaYug” nashriyot uyi ijrochi direktori Vladimir Denisovning taklifiga ko'ra, 2021 yil 27 oktyabr kuni Milliy matbuot markazida o'tkazilgan O'zbekiston Jurnalistlar uyushmasi rahbariyati bilan uchrashuv ham samarali kechdi.

Bundan tashqari, Qozog'iston, Qirg'iziston, Turkiya va Hindiston jurnalistlari uyushmalari bilan hamkorlik memorandumini imzolash, Xitoy, Janubiy Koreya, Rossiya jurnalistlari uyushmalari bilan kelishilgan holda bir guruh jurnalistlarni shu davlatlarga xizmat safariga yuborish ko'zda tutilgan. Bularning barchasi jurnalist kadrlar salohiyatini oshirish, ularni zamon talablariga javob beradigan professional darajaga olib chiqish maqsadida tashkil etiladi. Eng muhimi, yuqorida ta'kidlangan Prezidentimizning qarorida ham 2023-2024 yillarda 50 nafar jurnalist va tahririyat xodimlari xorij mamlakatlariga malaka oshirish, tajriba o'rganish, stajirovka o'tash va nufuzli media tadbirlarda ishtirok etish uchun yuborilishi hamda ular uchun xorijlik malakali mutaxassislar jalb etilgan holda o'quv kurslari tashkil etish vazifasi belgilab qo'yildi.

Yana amalga oshirilayotgan ishlar haqida so'z yuritsak, Uyushmaning Sirdaryo viloyati bo'limi tomonidan joriy yilda “Faxriylar doi­­mo e'tiborimizda” loyihasi doirasida 8 nafar faxriy jurnalistning yubileyi tantanali ravishda nishonlandi.

O'zbekiston Jurnalistlar uyushmasi Navoiy viloyati bo'limi hamda “Salomatlik” gazetasi tahririyati tashabbusi bilan Navoiy viloyatida ilk bor faxriy va tajribali jurnalist Ibrohim Jumayevning mahorat maktabi faoliyat boshladi.

Albatta, ommaviy axborot vositalarida ko'p yillar davomida samarali faoliyat olib borgan va soha rivojiga munosib hissa qo'shgan ustoz jurnalistlarni qo'llab-quvvatlash, ularning boy tajribasi, ijodiy mahoratidan yosh kadrlarning kasbiy salohiyatini oshirishda unumli foydalanish e'tiborga molik masala.

O'z o'rnida jurnalistlarimiz bir narsani chuqur his qilishlarini istardik. Davlatimiz rahbari bizni hamisha e'tirof etib, dadil, sobitqadam bo'lishga chorlayapti. Demak, xalqimizning dardu-tashvish­lariga sherik bo'lib, hamisha el ishonchida bo'lish katta baxt, yuksak saodat ekanligini his qilib ijod qilish zarur. Bu har bir jurnalistning, matbuot vakilining chinakam baxti. Eng asosiysi, mana shu baxt shuurida mehnatkash va tanti yurtdoshlarimizning ishonchi bizni har on Yangi O'zbekistonda yangicha ishlashga ruhlantirib tursin.

Olimjon O'SAROV,

O'zbekiston Jurnalistlar uyushmasi raisi