Daryo qah-qah otar moviy rang bilan
Muallif haqida:
Bahrom RO'ZIMUHAMMAD — 1961 yilda Xorazm viloyatining Shovot tumanida tug'ilgan. 1983 yilda ToshDU(hozirgi O'zMU)ning jurnalistika fakultetini bitirgan. “Tovushsiz qadam”, “Terakka yaqin yulduz”, “Ikki nur”, “Davsaman”, “Tinch gullaydigan daraxt”, “Kunduz sarhadlari”, “Soyalar suhbati” nomli she'riy to'plamlari hamda pedagogika faniga oid “Cho'lpon — tong yulduzi demak” nomli risolasi nashr qilingan. She'rlari turk, ingliz, nemis, ispan, fransuz, rus, hind, fors, turkman, qoraqalpoq tillariga o'girilgan.
O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasi va O'zbekiston Jurnalistlar uyushmasining a'zosi.
ORZU
Vaqt bolg'achasi ostida
orzu asta-asta ushalib borar,
ushalgani sayin kattayar odam.
Vaqt bolg'achasi ostida
orzu yumaloq shaklda,
shar shaklida orzu.
Shunday yiriklashar daqiqa sayin,
ushalmasa — odam kichrayib-kichrayib
yo'qolib ketadi shar soyasida.
* * *
Har narsaning ismi o'ziga monand
boshga kiygizilgan toj kabi.
Kuchukka “Gul” deb
ism qo'ymas hech kim.
Boshdagi fikr qorayar ekan
tojga yuqa boshlar bu ranglar.
Qarabsizki, uni
hech kim kiymay qo'yar, hayiqar.
Shu bois, men uchratmadim
Gitler degan biror bolani.
Go'dakka ism qo'yayotganda
uning boshini va o'smoqchi bo'layotgan
fikrlarni hisobga olish zarur.
TINChLIK
Dubulg'ani
gultuvak deb o'yladi
nish otayotgan urug'.
Oppoq orzulari ila
ko'milgan jangchining
qirmizi qonin emib ko'kardi gullar.
Endi o'sha gullar
va moviy osmon oralig'ida
sukunatdan boshqa hech narsa yo'qdir.
* * *
Kumushrang, momiq gul tushimga kirdi,
alvon ufqdan sirg'alib tushdi,
alvon ufqda yo'q edi tuman.
Eng mayda giyohgacha
aks etdi tushimda.
Tonggacha yashadi momiq gul…
Oh, eslab qololmadim gulning hidini.
* * *
Oqib ketgisi keladi toshning,
baliqlarga qo'shilib
engil,
uzoq-uzoqlarga oqib ketgisi.
Daryo
qah-qah otar
moviy rang bilan
xarsang toshlar tevaragida.
ODDIY NARSALAR HAQIDA
1
Yaxshiyamki, musht tugishni
bilmas qushlar,
yo'lbars
o'ljasiga tashlansa
faqat tishlariga ishonar.
Bu bahaybat musht,
bolg'asifat musht
odamning peshonasiga chizilgan.
O'sha mushtning ostida
o'yinchoqqa aylanar
o'ljasini yutayotgan yo'lbars.
2
Tuvakdagi gulning chehrasi
deraza ortidan
qor sovug'ini yutib,
termulgan sayin ko'ksimga ufurar,
gulxanga,
tuvakdagi gulxanga qo'l cho'zsam,
daqiqa sayin muzlaydi kaftim.
3
Kuchuk hursa
nega sergak tortar yo'lovchi,
mushuk miyovlab
na'ra tortgani kabi yo'lbars,
bu uning tovushi,
uning yashash sharoiti shunday,
unda ayb yo'q,
nafas olmoqchi bo'lib
og'zini ochsa
doim bir xil tovush ketar dumalab:
vov-vov.
TERAKKA YaQIN YuLDUZ
Boshqa yulduzlar-la ishi yo'q uning,
uni chorlayotir yagona yulduz,
yulduz — daraxtsiz kumush bir meva,
u terakniki bo'lar bir kuni —
terak o'saversa, yulduzga qarab.
Yarim yo'lda qolib ketdi gujum ham,
daraxtlarning eng darozi — terak
kun sayin o'sadi yulduzga qarab.
Yulduz… Mevaligin bilarmikan u,
zumrad yaproqchalar ko'kish nuriga
chambarchas bog'lanib oq, oppoq shu'la
yulduz siljirmikan bir kun o'rnidan?
… “Hozir yulduz uchdi” degan xabarga
terak ishonadi hammadan ko'proq.
* * *
Baxt qushi
biroz farq qiladi ajdodlaridan,
qayga qo'nishini aniq bilar u.
Ana
Quyoshga tegdi kimningdir boshi,
Quyosh sariq bulutdek yoyilib ketdi…
(U ham parrandadir, issiq o'lkaga
uchib ketgisi kelgandir balki,
hali tuxum qo'yib, jo'ja ochadi).
Boshning usti qordek oqargach
boshqa cho'qqilarga uchib ketdi u.
NAFRATNI TUShUNISh
Qaniydi kiprigim o'qdek otilsa,
roziman kipriksiz qolishga hatto.
Kipriksiz ko'zlarim ko'rar shubhasiz:
kimdir yiqiladi ko'ksin changallab,
kulishga ulgurmas yiqilayotib.
* * *
Do'stim ham daraxt,
u menga suyanmoqchi,
daraxt daraxtga suyanarmi axir?
Men suyanchiq emasman,
suyashdan-da muhim vazifalar bor:
sarg'ayaman, deydi ko'k yaproq,
shamol esa uni olib ketmoqchi,
sarg'ayma, deyishim kerakdir unga,
kuz kelguncha sabr qilsin u.
Endi ildizlarning tashvishi:
bittasi chirimoqchi shu paytda
qishgacha shoshmang, deyman,
yaproqlar to'kilsin,
qushlar uyasini tark etsin.
Mevaga tushayotgan qurtlarni
kechqurun muzokaraga chaqirdim.
Kavagimga uya qurmoqchi bo'lgan ilonga
bahorda har kuni yalindim —
undan qo'rqadi-da oppoq gullarim.
O'z tashvishim ildizdek chulg'ar,
menga yaqin kelmang, daraxtlar,
daraxt daraxtga suyanarmi axir?!
* * *
Qor yog'moqda, xayol yog'moqda,
xayol kabi oqarar atrof.
Otma, ovchi, butoq ostidan
qochayotgan kulrang quyonni.
Oyoq bosilmagan oqlik. Yur, jonim,
izlarimiz yonma-yon tushsin.
Lablaringda qizil tabassum,
ne so'zlasang oq bo'lur bugun.
Bugun tongnikidir biz yurgan so'qmoq.
UChLIKLAR
1
Tila tilagingni deb so'rar
baqalar bilan birga
yashaydigan oltin baliq.
2
Oyoq uzatgisi keldi-da birpas
tonggacha qorbobodek
erib bitdi bo'ron.
3
Qo'shiqni ushlab ko'rdilar.
Qo'shiqni barmoqdan yasalgan
qafasga qamab qo'ydilar.
4
Derazani chil-chil sindirdi,
mahbusni ergashtirib ketdi iziga
chechaklarning isyonkor hidi.
5
Uchayapti qanotli nina.
Yashil ko'ylak tikib ber, ninachi,
keyin moviy ko'ylak.
6
Cho'ntagida pullar
uzoq mehmon bo'lmas.
Cho'ntagida shamol yashaydi.
7
Zulmat qo'ynida Oq kema.
Goh qon tusida,
goh sut tusida chayqalar dengiz.
TABASSUM UChUN SO'NGGI IMKON
1
Ruxsat bering
bir zum boshsiz yashay,
telpakdek olib qo'yay boshni,
ko'zlarni ko'zoynakdek yechib qo'yay birpas.
Ruxsat bering
bir marta
qo'rqinchli tushlarning barini
boshning o'zi ko'rsin javon ustida.
2
Shov- shuv
quyuq, kulrang tuman,
uning dumi, uzun bir dum.
Qayga qadam qo'ysa-da
otning yolidek
chehrasini sassiz chulg'ab oladi.
Endi ajratib ko'ring-chi
chehra va ko'zlarni kulrang tumandan.
3
Kaft, kitob ushlab charchama,
umrdek uzun vagon ichida.
Bu yerda
soatlab
o'qish mumkin peshonalarni.
4
Iltimos tashiydigan telefon –
simli,
bir-biriga ulangan hammollar safi.
Burnidan narini ko'rolmaydiganlar
ovozi o'rnashib qolgan oq quti…
Har uyda
shunday quti, shunday suhbatdosh.
Ikkita qo'ldan
ko'proq ish bajarar
telefonning bitta dastagi.
5
G'alati istak:
xuddi yarani ko'rgandek
ko'rmoqchiman
qay shaklda bo'larkan og'riq?
Vujud shovqinlarni yengadi,
jimlikka qaytadi vujud,
ko'zlar qarar og'riq keladigan yo'lga.
Hatto tish og'rig'i shovqinni kutib
birzum izga qaytar ko'zga ko'rinmay.
6
Mana, uy ham qarib qoldi,
izg'irinni nazarga ilmasdi avval,
ko'ziga bo'rondek ko'rinar endi
bahorda yashaydigan shabada.
Eh, nimalarni ko'rmadi uy —
chivinni-da haydamay
o'zida yashatadigan to'rt devor…
Uy eshikka suyandi,
yoqimsiz g'iyqillab ochildi eshik.
7
Maymunni tomosha qilishdi,
tuxum yorgan
yap-yangi jo'jaga
qiziqsinib qaragan kabi.
Maymunni tomosha qildi odamlar,
maymun — odamlarni.
Uning qo'li toza,
tarix kitoblarini varaqlab
hech kim shu paytgacha o'qimagan-ku
shaharni portlatgan maymun haqida.
Panjaradagi maymun
shu qadar soddaki
gunohini so'rab
da'vo qilib bormas mahkamalarga.
8
Labni, labdagi qonni
yashiradigan achchiq tabassum.
Yiqilib tushgan odam
o'zini o'nglab
qad-qomatini tiklaganidek
xo'rsiniqdan tabassumga
qaytaradigan kuch.
* * *
Tishni tishga bosib,
sal o'tgach
burunni iyakka tegizib
saqlangan toqat
nihoyat sabrning tagiga yetdi.
* * *
Voqealarni tanlab,
bir chimdim tuz sepib,
konserva qutilariga joylang –
yo'lda
sudralib kelayapti keksalik.
ARChA BARGLARIDEK YaShIL
Umidlarim sog'lom o'ssin deb
nafas oldim toza havodan,
qiyoq tilli maysalar,
qushlar – qanotida osmonning hidi,
hansirayotgan bahaybat daraxtlar
nafasga yo'g'rilib ichimga kirdi.
Va o'sayotgan umidlarim osha
bir sado vulqondek otilib chiqdi:
qanday yaxshi yashash,
ayniqsa, seni hamma tushunsa,
hamma seni sevsa,
yuragini yuborsa ko'ksingga,
jajji
qizil va oq qushchalardek
suhbatlashishsa ular…
Vujudimni qopladi
birdan to'lqinsimon hayqiriq.
Mening sevgim shunday ediki…
Sevgining ichida yashayman,
mening sevgim abadiy,
mening sevgim archa barglaridek
abadiy yashil.