Etti iqlimdan kelgan ijodkorlar bilan bir safda

Fozil FARHOD

Muallif haqida:

Fozil Farhod (Jabborov) – 1985 yili Qumqo'rg'on tumanidagi Bo'yrabob qishlog'ida tug'ilgan. Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston Milliy universitetining Jurnalistika fakultetini tamomlagan. Hozirgi paytda O'zbekiston Yozuvchilar uyushmasi Axborot xizmati bo'limi boshlig'i vazifasida ishlab kelyapti.

“Maktub”, “Ko'klam kuyi”, “Bolalik ertagim” singari kitoblari chop etilgan.

Men o'tgan bir necha oy davomida Koreya Respublikasining Kapado orolida Jeju san'at va madaniyat jamg'armasining uch oylik rezidensiya dasturi bo'yicha o'zbekistonlik ijodkor sifatida u yerda bo'ldim. Orolda adabiyot bo'yicha koreyalik An Sang Hak, vizual san'at bo'yicha koreyalik Li Vuman, multisan'at bo'yicha koreyalik Kim Doyong, angliyalik Vil Bolton, multisan'at bo'yicha Birlashgan Arab Amirliklaridan Hashil Al Lamki, to'qimachilik va multisan'at bo'yicha yaponiyalik Oh Haji ham bor edi.

Biz, bir oydan ko'proq vaqt mobaynida mo''jazgina orolda yashab, bu yerning odamlarini, tabiatini, jonzotlarini, dengizni kuzatdik, ijod qildik, gurunglashdik, xalqlarimiz, Vatanlarimiz, asarlarimiz haqida bir-birimizga gapirib berdik.

Mo''jaz va go'zal orolda qoralagan turkum she'rlarimdan e'tiboringizga havola qilaman.

Muallif.

SABR BOBO

 

U tug'ildi Orol bo'yida

Va ulg'aydi shodon, ko'zi to'q.

Endi yashar Orol o'yida,

O'kinadi, o'sha dengiz yo'q.

 

Ulkan ummon yo'qolib qoldi,

Shundoqqina ko'zi o'ngida.

Kuta-kuta tanasi toldi,

Suv ko'ray der umri so'ngida.

 

Tashlab ketdi qishloqni barcha,

Qumloqdagi yakka tut o'zi.

Dili bo'ldi, eh, parcha-parcha,

Sahroda suv qidirar ko'zi.

 

Tushlarida dengiz shovullar

Va baliqlar suzib yuradi.

Dengiz uzra shamol uvillar,

Yurak “Orol!” deya uradi.

 

Darddoshi ham shu Orol bo'ldi,

Sirdoshi ham shu Orol edi.

Bardoshi ham shu Orol bo'ldi,

U albatta keladi, dedi.

 

Bunday kutish yana qayda bor?

Bunday sabr dunyoda tengsiz!

Bir sho'rlikni qilma umidvor,

Qaytgin, Orol! Qayt, ona dengiz!

 

UCh KUNDIRKI...

Uch kundirki, dengiz hayqirar,

Uch kundirki, nedir aytmoqchi.

Balki quchog'iga chaqirar,

Balki u ham uyga qaytmoqchi.

 

Uch kundirki, kelmaydi kema,

Uch kundirki, ko'chalar bo'm-bo'sh.

Dengiz, yo'lim to'saman dema,

Qoch oldimdan, hoy, qochgin, po'sh-po'sh!

 

Yolg'izlikdan junjikar tanam,

Sovuq yurtda qalbim tilinar.

Kimlar uchun Vatansan sanam,

Issiq o'lkam qadri bilinar.

 

Orol meni yutaman deydi,

Balki ko'rayapman yomon tush.

Qolsam, meni sukunat yeydi,

Qo'yvormasang, bo'lgum ozod qush.

 

Adirlarda hayqirgim kelar,

Tog'larimga kelyapti ketgim.

Sog'inch otliq xush nasim yelar,

Men albatta Vatanga yetgum.

 

Uch kunlik sas yetarmi qirga,

To'poloning — chaqirim ovoz.

Qirq yillik qalb — men bilan birga,

Qirq yildirki, bezovta bu soz.

BUYuK YuRISh

Baxt va baxtsizlikning orasi, bilsang,

Bir qadam, masofa juda ham kamdir.

Baxtsizlik tomondan baxt sari jilsang,

Bu borish eng oliy yurish, qadamdir.

Rumiy: “Go'zal kunlar senga kelmaydi, –

Deydi, — sen ularga borishing kerak”.

Nahot bu hikmatni ko'pchil bilmaydi?

Yo'lda ne to'siq bor, yorishing kerak!

Birodar, uqdingmi, o'rningdan turgin,

Borgin, baxtsizlikdan baxtingni yarat.

Undan tagkursi sol, so'ng uy ham qurgin,

Bu baxtsiz dunyoga xo'p, ko'p baxt tarat.

 

Baxtning gul urug'in sochgin, sep ko'proq,

Xudo ham harakat qilganga do'stdir.

Ochunda bir siqim qolmasa tuproq,

Hovuchingda baxtning daraxtin o'stir.

 

Bu borish — yashashdan mohiyat topish,

Bu borish — birovga yaxshilik qilish.

Bu borish — baxtsizlar bozorin yopish,

Bu borish — odamlar qalbini bilish.

 

Bu qadam — o'zingdan kechish, jon berish,

Bu qadam — o'zlikni topishning sehri.

Bu qadam — muhabbat durlarin terish,

Bu qadam — bolalar kulgisi, mehri.

 

Bu yurish — Vatanga, ha, xizmat qilish,

Bu yurish — xalqingga xizmatkor bo'lish.

Bu yurish — dunyoga bayrog'ing ilish,

Bu yurish — xotirjam yashash, tinch o'lish.

QAYTISh

Qancha ulug'imiz o'zga ellarda

Qolib ketgan, evoh, alamda jonim!

Buyuk ishlari-chi, doston tillarda,

Nechun sig'dirmadik, qaynaydi qonim?!

 

Bugun nahot qaytar tarix ortiga,

Yaxshilig' kutadi, xalq ruhi sobur?!

Olti asr o'tib ota yurtiga

Qaytdi Zahiriddin Muhammad Bobur!

 

YoLG'IZLIK

Ko'chma kompyuterni kelmaydi ochgim,

Kundalik yozmadim anchadan beri.

Tirtaygan oroldan kelyapti qochgim,

Parday oq sog'inchdan qoraydi teri.

 

Kapado — mo''jiza, hamma narsa zo'r,

Dunyoda o'xshashi topilmas buning.

Yurak gapga kirmas, asov otday o'r,

Vatanga qaytgisi kelyapti uning.

 

Kimdir ijodkorni yolg'iz qo'ying, der,

Ishonmang, safsata, bu gap o'tirik.

Agar yakkalansa ich-etini yer,

U odamlar bilan yashasa tirik.

 

Mayli, shu iqrorni anglamoq uchun

Yolg'iz qolganimga shukur ming bora!

Shoir shoh asarin qoralamoq-chun,

Tanho yashamog'i emasdir chora!

 

U millatning, xalqning ichida bo'lsa,

Tomiri suv ichsa Vatandan, eldan.

Haqqa talpinsa-yu, Haq bilan o'lsa,

Shunda yozganlari joy olar dildan.

 

Qahva ichgim kelmas, sovidi choy ham,

Yurak dengiz kabi yaxlab ketganday.

Uy bozorday to'kis, lekin nima kam,

Do'stim, yurtga qaytish vaqti yetganday?!

 

MUMKIN (MAS)

Gavjum paroxodda go'yo bir o'zim,

Tikilaman ko'm-ko'k osmon yo suvga.

Diqqatim bo'linar, tushadi ko'zim

“Chekish mumkin emas”, degan yozuvga.

 

Tor kemada biror kim chekmasa-da,

Ehtiyot shart kerak bunday eslatma.

Garchi to'rt tomoning dengiz esa-da,

Bizni ta'qib qilar bunday eskartma.

 

Aeroport, vokzalu bekatlarda ham,

Mazkur mumkinmaslar ko'pdir har joyda.

Yer yuzida “mumkin”, degan yozuv kam,

“Mumkinmas”, degani yo'q quyosh, oyda.

 

Qayg'u cheksam bunda malol emasmi?

Xayol sursam deyman birorta xatsiz.

Dard cheksam, kimlardir “chekma” demasmi?

G'am cheksam maylimi, do'stim, ruxsatsiz?

 

QIZIM PARIZODGA

Dada qizi, sen xuddi o'zim,

Pari qizim, parizod qizim.

Sen baxt bilan egiz bo'l, qo'zim,

Yashaysanki, tugamas izim.

 

Baxting ko'rmay men bo'lmayin zim,

Pari qizim, parizod qizim.

Bersin menga Xudoyim to'zim.

Sen marvarid, marjon bir tizim.

 

Yerda qolmas sen bilan so'zim,

Pari qizim, parizod qizim.

Sen quvonsang, ochiqdir ko'zim,

Sen xalq bizim, sen Vatan bizim.

 

QIZG'ANISh

Dengizoy, sokinsan, ayt-chi, bu ne hol?

Sening sochlaringni silamas shamol.

Ufqda qizargan labing rangi ol,

Seni o'pgim keldi, ey sohibjamol!

 

Baliqchi boboning ko'k qayig'idan

Qizg'anib ketyapman, ko'rkam malagim.

Seni rashk qilaman yo'l mayog'idan,

Zaminga osilgan ko'm-ko'k palagim.

 

Uxlashingga kimsa xalal bermasin,

Kemalar kelmasin, qushlar uchmasin.

Xenyo lar ham bugun sora  termasin,

Bellaringni boshqa birov quchmasin.

 

Nogoh derazamni chertadi kimdir,

Nahot diydor oni boryapti qo'pib.

Bu kecha yoningda qoladi yomg'ir,

Oh, seni tonggacha chiqadi o'pib.

 

BIR ShE'R YoZSANG…

Bir she'r yozsang, shundaylar yozsang,

Hamma o'qib, aqldan ozsa.

 

Uni ijro etib hur qizlar,

Tongga qadar chiqsaydi bo'zlab.

 

Sevgi she'ri aylasin oshiq,

Har tun uni tinglasin ma'shuq.

 

Kuyga solsin hofizlar jo'shib,

So'zlaringdan yaralsin qo'shiq.

 

Otalardan farzandga o'git,

Qulog'iga ilsin har yigit.

 

Yodlasinlar maktab, bog'chada,

Yotmasin xor bo'lib tokchada.

 

Alla qilib onalar aytsin,

Musofirlar yurtiga qaytsin.

 

Kam-ko'sti bor har yurak to'lsin,

So'zing millat qo'shig'i bo'lsin.

BUGUN

O'tgan kunlarimni o'yladim uzoq,

Kelajak haqda ko'p xayol suribman.

Bilsam, har ikkisi eng katta tuzoq,

Bugundan gap ketsa, men jim turibman.

 

Payg'ambaram o'ylar hozirini deb,

Aytganlar hayotning hikmatin bilgan.

Men qo'yganman qancha bugunimni yeb,

Ulug'lar-chi buni ichdan his qilgan.

 

Kecha o'tib ketgan, kelmagan erta,

Hozir muhim — yurak his ham qilmagan.

Bugun qolavergan eshigim cherta,

Shuni anglamagan, g'o'rman bilmagan.

 

Bo'ldi bas, o'tmishni endi tinch qo'yay,

Kelajak haqida erta o'ylayman.

Men hozirlarimning isiga to'yay,

Bugun yashab, bugun sizga so'ylayman.

 

Menga o'tmish haqda so'ylamang ertak,

Buyuk kelajak ham ertaga faxr.

Lekin men shu bugun yashashim kerak,

Bu dunyoda hozir, bugun bor axir.

 

Endi borlarimning qadriga yetdim,

Borlig'im ich-ichdan ketdi yorishib.

Ayni lahzalarim charog'on etdim,

Ruhim Xudoyimga ketdi qorishib.

MASTON MOMO

Maston momo har kun tong otmay

Uyg'otadi mudroq qishloqni.

Bozor jo'nar hali tuz totmay,

Sotib kelar qaymoq, pishloqni.

 

Uyga qaytgach, kungay tomonda

Chuvoqlaydi va yo'l poylaydi.

Sog'inch yuki juda yomon-da,

Shahardagi o'g'lin o'ylaydi.

 

Yilda uch-to'rt kelsa bolasi,

Bor quvonchni uyga chorlaydi.

Sevinch bo'lar unsiz nolasi,

Quyoshdan ham ko'proq porlaydi.

 

O'g'li ketsa, yana qovog'i

O'xshab qolar qora bulutga.

Suvga tushar qozon-tovog'i,

Dardin aytar yuz yillik tutga.

 

Olib ketay desa-da o'g'li,

U shaharni yoqtirmaydi hech.

Sog'inch o'ti tobora cho'g'li,

Kuta-kuta yillar bo'lar kech.

 

Tut umriday o'tadi kunlar,

Maston momo mayiz bo'ladi.

Ko'zin yummas u hatto tunlar,

O'g'li kelmay qanday o'ladi?

 

Bunda qaro tonglar otadi,

Kunchiqardan o'g'il kelmaydi.

Kunbotarga ona botadi,

Bola esa buni bilmaydi.

 

Maston momo bugun saharda

Uyg'otmadi mudroq qishloqni!

Bozorgayam bormas nahorda,

Sotib kelmas qaymoq, pishloqni!

 

Maston momom yo'l ham poylamas,

Bundan meni titroq bosdi-da!

Shahardagi o'g'lin o'ylamas

Endi hech kim tutning ostida!