Farishta supurgan so'qmoq

Rasuljon KAMOLOV

Muallif haqida:

Rasul KAMOL (Rasuljon Kamolov) — 1965 yil Rishton tumanida tug'ilgan. 1990 yil ToshDU (hozirgi O'zMU)ning jurnalis­tika fakultetini tamomlagan. “Yigit ori” hikoyalar to'plami chop etilgan.

Bugungi kunda “Yangi O'zbekiston” gazetasining Farg'ona viloyati bo'yicha muxbiri bo'lib ishlaydi.

Farishta supurgan so'qmoq

Bir ot arava sig'arli so'qmoq yo'l enamning hovlisiga olib boradi. Yong'oq yog'ochidan yasalgan bir tabaqli eshik oldida hovuz, tarvaqaylab   o'sgan baqaterak kun bo'yi hovliga soya tashlaydi.

Doimo ozoda, suvlar sepilgan so'qmoq yo'lni kim qachon, supurib-sidirib qo'yishini hech ko'rmaganman. Sababini enamdan so'rasam, “Farishtalar supurib, suv sepib ketishgandir-da”, derdi.

Yalang oyoq yursam, mayin qum zarralari tanamga rohat bag'ishlaydi. Ta'til bo'ldi deguncha enamning yoniga, oddiy, lekin juda farishtali uyiga oshiqaman.

Zebuniso enamning parilar, farishtalar haqidagi afsonalari, ertaklari ko'p. Aytishicha farishta-parilar faqat eng pok inson, xonadon va yurtlarni yo'qlab borar ekan.

— Eng pokiza, beg'ubor kishilar, yurtlar qaerda, — deya enamga yuzlanaman.

— O'z farzandlarini   mehr berib alqayotgan, odil kishilar yashayotgan maskan-da.

— Farishta – parilar qaerda yashaydi?

— Hovuz bo'yida. Oy nuriga hamohang tunda suv yoqalaydi, o'ynab hordiq olishadi. Qalbi pok insonlargina uni his qiladi, ko'ra oladi.

— Odamlardan qo'rqishmaydimi?

— Qo'rqishadi, ularni cho'chitib yubormaslik kerak. Hadiksirab qolishsa kelmay qo'yadi. Qo'rqitgan odamdan farishta ariydi.

— Siz ko'rganmisiz?

— Ko'rganman.

— Qo'rqmaganmisiz?

— Yo'q.

— Sizga nima degan?

— Tila – tilagingni, deyishgan.

— Nimani tilagansiz?

— Yurtimiz tinchligi, sendek o'g'il-qizlarimni, sog'-salomat ulg'ayishini so'raganman?

— Boshqa hech nima so'ramaganmisiz?

— So'ramapman-da.

— So'ragan narsalarni beradimi?

— Beradi.

— Men bo'lganimda juda ko'p narsalarni so'rardim.

— So'rayver bolam, tilaklaring ijobat bo'lsin, ilohim. Mana shunday farovon, to'kin-sochin kunlarda yashayotganimizga ko'z tegmasin, Ollohga shukur.

Enamning tutumiga hayron bo'lib, uyqu axtarayotgan xiyol yumuq ko'zlariga termulaman. Axir farishtalar nima tilasa ijobat qilayotgan bir payt­­da nega o'zi uchun hech narsa so'ramadi ekan, deya o'ylayman. Enam ustimga ko'rpacha tortadi.

— Odamlarga, parranda-yu darrandalarga ozor bermasdan, yaxshi qo'shnichilik qilgan, avlod-ajdodlari ruhini shod etganlarga ham farishtalar ko'rinadi, — deya ohista yelkamga qoqadi. Uning pinjiga surilaman, ko'zimga uyqu ilinadi. Har oqshom shu alpozda uxlab, farishta, parilarni ko'rish ilinji bilan tongni qarshi olaman…

Yillar o'tdi. Endi biroz ulg'aydim. Enam esa tobora qartayib, daraxt shoxidek egilib borardi. Uy yumushlariga yordamlashaman. Suv olib kelish, ekinlar tagini yumshatish ishlari mening zimmamda.

Har oqshom uyquga ketganida hovli chetidagi hovuz bo'yiga chiqaman. Qishloqda suv biroz taqchil. Shu bois ham suv hovuzlaridan foydalaniladi. Katta soy suvi, haftada bir marta mahallaga beriladi. O'shanda oqib kelgan mayda qum zarralari aralashib biroz loyqalangan suv hovuzga jamlangach, tiniqlashadi, ammo doim muzdek. Hovuzning to'rt tomonida suv olish uchun maxsus pillapoyalar qilingan, yosh bolalar ham undan suv olishga, ichishga qiynalmaydi.

Oqshom cho'kkanida hovuz suvlari yanada mavjlanib, tiniqlashib ketgandek ko'rinadi. Ko'kda balqigan to'lin oy   unga nigoh tashlab hovuz sathini yoritadi. Suv betida to'p-to'p bo'lib uchib yurgan “suv yuvg'ich” chivinlar uni jimirlatib turfa manzaralar yasaydi. Oqshom epkini suv yuzini asta silabsiypalab suv betiga tushgan yaproqlarni bir chetga tortqilaydi.

Ana shunday sokin kunlarning biri edi. Suvga keluvchilarning oyog'i tindi. Osmonda oy to'libdi. Biram- yorug', biram yorug'. Tun xuddi kunduzdek yorishib ketgandi. Atrof jim-jit. Asta hovuz sathiga keldim va hayrat, hayajon bilan unga termulib qoldim. Suv yuzida sochlari oltindek tovlangan oy yuzli jimittek pari-paykarlar sayr qilib kezinardi. Oy nurida yal-yal tovlangan bu xilqatlar tobora chiroy ochib, kattalashib borardi.

Daraxt panasiga yashirindim. Ular payqashmadi, bemalol uchib kelib suvga qo'ndi. Dastlab bir-ikkitasi kelib suv sathida sayr qildi. Keyin ko'payib ketishdi. Oy yog'dusi ularga misoli narvon edi. Kimdir pastga tushsa, boshqa biri tepaga ko'tarilardi. Egnilariga tashlangan harir matolarga qanot misol osilib bir-birlarini tortqilab o'ynashardi. Bittasi kelin misoli boshiga oq chimmat tashlab chiqdi…

Hammasi chiroyli, lobar edi.   Yalpiz o'tlar bilan burkangan hovuz bo'yini undan-da yoqimli, muattar anbarlar tutib ketdi. Men ajib manzara, hushbo'y, yoqimli hid iforlariga mast edim.

Tong yorishib, xo'roz qichqirganida uyg'onib ketdim. Ammo ko'rganlarim tush yoki o'ngimda ro'y berganmi anglab yetolmasdim. Atrofda hech kim yo'q. Baqaterak   yaproqlari shitirlab, asta tin oldi. Jarangdor kulgi sadolari hanuz quloqlarim ostida jaranglab asta-sekin uzoqlashib borardi. Nigohimni suvga qadadim. Hovuz suvi yanada tiniqlashib qolganini his etib o'zgacha haya­jon bilan ortga qaytdim.

Odatdagidek yo'laklar ozoda, suvlar sepilgan edi. Ohista enam yotgan hujraga bo'ylandim va hayrat,   hayajonda lol qoldim. Tunda dimog'larimga ingan muattar, musaffo, yoqimli anbar shu xonadan kelardi. Enam egnidagi   ko'ylakning harir gullari, tundagi kichkina farishtalar egnidagi nafis gullardek tovlanib ko'zimni qamashtirdi. Men ularni cho'chitib yubormaslik ilinjida ohista ortga chekindim…